Bài học từ sự kiện UST-LUNA và tương lai nào cho stablecoin thuật toán?

Tổng quan

Sự số sụp đổ hoàn toàn mô hình Stablecoin thuật toán UST-LUNA là một trong những sự kiện gây chấn động toàn thị trường Crypto thời gian vừa qua. Bởi lẽ UST là đồng Stablecoin lớn nhất theo cách mà nó được tạo ra, có thời điểm Marketcap của UST lên tới 18 tỷ đô la, và xếp thứ 3 về vốn hoá nếu so với toàn bộ Stablecoin toàn thị trường. Thế nhưng, mô hình thiếu ổn định theo hướng “Ponzi” đã làm sụp đổ hoàn toàn đế chế LUNA một thời. Các NĐT hoảng loạn và bán tháo là những gì mà mọi người được thấy trong thời gian vừa qua.

Vì vậy hôm nay các bạn hãy cùng GFS nhìn lại xem mình đã rút ra được bài học gì và tương lai nào cho Stablecoin thuật toán nhé.

Bài học cho các stablecoin khác

Nhà đầu tư hiện nay hầu hết đang sử dụng hai loại stablecoin chính đó là stablecoin được thế chấp theo tài sản fiat và loại thứ hai là stablecoin thuật toán. Trong bài viết này ta chủ yếu tìm hiểu về bài học rút ra từ UST-LUNA nên chúng ta sẽ chỉ đi sâu về stablecoin thuật toán thôi nhé.

Sự sụp đổ của hệ sinh thái Terra vào giữa tháng 5 đã khiến ngành công nghiệp tiền mã hoá bị tổn thương nặng nề. Mặc dù đã có một số nhà phê bình lên tiếng chỉ trích TerraUSD (UST), nay là TerraUSD Classic (USTC) nhưng hầu hết mọi người đều không ngờ Terra lại sụp đồ nhanh chóng đến vậy. Việc xóa sổ hoàn toàn 50 tỷ USD dường như đã khiến mọi người quyết định một lần và mãi mãi rằng, các stablecoin thuật toán không thể hoạt động. Nhưng điều quan trọng là phải hiểu rõ hơn về lý do tại sao LUNA gốc không thành công và bài học rút ra cho những dự án khác.

Thuật tuán

Để một dự án phát triển về stablecoin thuật toán có thể thành công thì chắc chắn điều kiện kiên quyết nhất chính là có cho mình một thuật toán tốt chứ không đi làm vết xe đổ của UST mà thành lập nên một mô hình hoàn toàn không chắc chắn như vậy.

Tài sản thế chấp

Stablecoin nhằm mục đích cung cấp các lợi ích về tốc độ và sự phân cấp của tiền mã hoá cũng như sự ổn định về giá trị của tiền tệ fiat. Tuy nhiên, các stablecoin nổi tiếng ngày nay không tuân theo mô hình hoàn toàn phi tập trung. Mô hình UST-LUNA được hiểu một cách đơn giản đó chính là, cứ một đồng UST được mint ra từ giao thức, cần mua và đốt đi một lượng LUNA có giá trị tương ứng, và ngược lại theo cơ chế đã quy định trong nền tảng. Bạn dùng số lượng UST này làm gì tùy thích và một lựa chọn khá hấp dẫn là gửi tiết kiệm vào Anchor Protocol của Terra để nhận lãi suất khủng ~20%. Đây chính là động lực giúp thúc đẩy toàn hệ sinh thái TERRA bùng nổ trong nhiều tháng qua.

Tuy nhiên, nhiều người cảnh báo mô hình này khá “PONZI” vì không thể duy trì lâu dài và đối mặt với tình trạng lạm phát quá lớn. Số lượng tiền để trả lãi thực chất không tới từ mô hình kinh doanh mà do team bơm vốn vào trả cho các NĐT để kích thích tăng trưởng. Bên cạnh đó khi thị trường Dump bất ngờ có thể khiến xảy ra hoảng loạn và bán tháo gây ra tình trạng mất peg nghiêm trọng của đồng UST.

Vì tiền mã hóa là thị trường có sự biến động cực lớn nên lượng tài sản thế chấp cho những loại stablecoin này phải lớn hơn vài lần so với số lượng stablecoin được mint ra. Tương tự như gần đây đã có vụ depeg của USDD, với cơ chế hoạt động gần như giống hệt UST nhưng nhờ rút ra được bài học từ đàn anh đi trước mà họ đã liên tục kêu gọi đầu tư để nâng quỹ dự phòng của mình (đa phần đều là các đồng stablecoin khác) lên gấp 3 lần so với stablecoin của họ. Tuy chưa thể chắc chắn rằng liệu như vậy đã đủ để phòng hộ cho USDD chưa nhưng họ đã thành công bảo vệ mốc 1$ của mình.

Lãi suất

Dễ dàng nhận thấy, đồng UST của hệ sinh thái Terra làm mưa làm gió trong suốt một thời gian dài đến từ việc đó là gửi UST vào trong Anchor Protocol để nhận lãi suất khủng 20% một năm. Một con số không tưởng đối với đầu tư cho Stablecoin. Chính vì đánh vào lòng tham lãi khủng này đã khiến cho UST được mint ra quá nhanh và quá nhiều trong khi tài sản backed lại cho nó không được ổn định. Kéo theo điều gì tới cũng phải tới => Sụp đổ.

Vì vậy để phát triển được bền vững hơn những stablecoin mới phải cân bằng được về lãi suất để đồng tiền của mình không bị lạm phát quá nhanh và vượt khỏi tầm kiểm soát của quỹ dự phòng.

Pháp lý

Thị trường tiền mã hóa là một thị trường đầy tiềm năng, Stablecoin là 1 mảng nhỏ trong đó, song cũng chứa đựng rất nhiều rủi ro. Kể từ khi Bitcoin ra đời cho đến nay, vô số lời kêu gọi từ các nhà lập pháp, các chính trị gia trên toàn thế giới về việc cần thiết phải xây dựng một bộ khung pháp lý hoàn chỉnh cho thị trường này. Tuy nhiên, lời hiệu triệu đó đã nhiều lần bị bỏ ngỏ, sự sụp đổ của Stablecoin thuật toán TerraUSD (UST) như châm dầu vào lửa, khiến việc xây dựng khung pháp lý cho thị trường tiền mã hóa trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Hiện tại nhiều quốc gia lớn như Mỹ, Trung quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản đều đang đưa ra những đề suất về pháp lý cho các loại stablecoin. Những dự án nào muốn lớn mạnh trong mảng này có lẽ sẽ phải cẩn thận hơn trong việc xây dựng cơ chế, cũng như cách quản lý stablecoin của mình.

Bài học cho những nhà đầu tư nhỏ lẻ như chúng ta

Đầu tư coin top vẫn rất rủi ro

Từ sự việc của LUNA-UST ta có thể thấy là trong thị trường tiền mã hóa với những biến động lớn và đầy rủi ro này thì lựa chọn nào cũng cực kỳ rủi ro. Dù là những dự án như Bitcoin, Ethereum, LUNA, Cardano,… tất cả chúng đều có vốn hóa thị trường cực lớn lên tới hàng chục tỷ USD thì vẫn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho nhà đầu tư.

Giống như các loại tài sản khác cũng vẫn có rủi ro về làm giả, pháp lý,…. Thì tiền mã hóa, một loại tài sản được lưu trữ trên internet và tại thời điểm hiện tại thì hầu như tất cả đều là cuộc chơi của những cá voi, những quỹ đầu tư lớn, chính họ cũng có nguy cơ thua lỗ thì với những nhà đầu tư nhỏ lẻ như chúng ta, chỉ một bước đi sai thôi ta có thể mất tất cả những gì mình đã và đang có. Vì vậy hãy thật cẩn trọng với những quyết định đầu tư của mình.

Quản lý rủi ro

Trong một thị trường rủi ro cao, điều quan trọng là bạn phải biết cách quản lý rủi ro của mình thật tốt. Quản lý rủi ro đòi hỏi bạn phải thực hiện các biện pháp thích hợp để giảm khả năng thua lỗ trong các khoản đầu tư của bạn và tối đa hóa lợi nhuận khả thi của bạn. Dưới đây là một vài phương pháp quản lý rủi ro mà có thể sẽ giúp ích cho bạn

Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Đừng đầu tư tất cả giá trị ròng của bạn vào tiền mã hoá. Điều đó giống như tự vẫn vậy. Hãy để tiền mã hoá là một trong những hình thức đầu tư của bạn bên cạnh khác hình thức khác như cổ phiếu, hàng hóa và bất động sản. Các hình thức khác nhau của các loại tài sản có liên quan đến mức độ rủi ro khác nhau; nếu bạn là một nhà đầu tư ngại rủi ro, thì danh mục đầu tư của bạn sẽ bao gồm chủ yếu là các khoản đầu tư an toàn, với một phần nhỏ là các tài sản có rủi ro cao như tiền mã hoá. Ngay cả trong danh mục đầu tư tiền mã hoá của bạn, hãy đa dạng các danh mục đầu tư trong đó với các loại tiền và tài sản khác nhau, chẳng hạn như:
Rút về lợi nhuận của bạn: Có lẽ một trong những quyết định quan trọng mà bạn phải thực hiện là thi thoảng rút về lợi nhuận của mình. Nếu giá của tiền mã hoá tăng cao, đừng sợ mà không rút tiền sớm. Điều này trở nên cực kỳ khó khăn khi giá cả tăng vọt và mọi người sẽ có tâm lý cho rằng giá sẽ tiếp tục tăng lên. Nhưng không. Đó là lý do tại sao những người thông minh thường lấy một phần lợi nhuận ra trước khi giá bắt đầu tăng vọt. Nó không có nghĩa là bạn bán đi hoặc thanh lý tất cả các đồng coin của bạn, mà chỉ là một phần của nó. Có tiền mặt dư thừa luôn là một điều tốt.
Dừng lỗ (Stop-Loss): Dừng lỗ là một cơ chế tự động bán đi một đồng tiền khi nó đạt đến một mức giá nhất định, được thiết kế để hạn chế tổn thất của nhà đầu tư khi giá của đồng tiền giảm hoặc để bảo vệ lợi nhuận của nhà đầu tư nếu giá cao hơn mục tiêu giá nhất định. Có một điểm dừng lỗ là một phần quan trọng trong việc bảo vệ khoản đầu tư của bạn khỏi sự biến động bất lợi và đột ngột của giá cả.
Tiền mặt: Luôn đảm bảo giữ một phần trong danh mục đầu tư tiền mã hoá của bạn với tiền mặt để hoạt động như một bộ đệm. Bạn sẽ biết khi nào bạn cần rút tiền cho chi phí sinh hoạt hoặc khi nào bạn cần tham gia thị trường nếu giá tiền mã hoá có vẻ rẻ.

Đừng quá tin tưởng vào PR và Marketting

Ở thị trường nào cũng vậy chúng ta chỉ được xem, được thấy những thứ mà họ muốn chúng ta thấy. Vì vậy hãy thật cẩn trọng, và tìm hiểu thật kỹ dự án mà mình muốn đầu tư chứ không nên nghe theo tin tức từ báo đài hay những gì người khác nói