Tổng quan

Sự số sụp đổ hoàn toàn mô hình Stablecoin thuật toán UST-LUNA là một trong những sự kiện gây chấn động toàn thị trường Crypto thời gian vừa qua. Bởi lẽ UST là đồng Stablecoin lớn nhất theo cách mà nó được tạo ra, có thời điểm Marketcap của UST lên tới 18 tỷ đô la, và xếp thứ 3 về vốn hoá nếu so với toàn bộ Stablecoin toàn thị trường. Thế nhưng, mô hình thiếu ổn định theo hướng “Ponzi” đã làm sụp đổ hoàn toàn đế chế LUNA một thời. Các NĐT hoảng loạn và bán tháo là những gì mà mọi người được thấy trong thời gian vừa qua.

Bên cạnh đó, anh em hãy để ý một hệ sinh thái non trẻ khác đó chính là Celo, nơi mà có những Stablecoin thuật toán với mô hình được xem là “gần giống” với UST-LUNA. Liệu mô hình của Celo có thể phát triển ổn định, hay sẽ lại đi theo vết xe đổ đó. Chúng ta hãy cùng GFS Blockchain đi tìm hiểu thông qua bài viết sau đây nhé.

*** Bài viết này thuộc chuỗi Series CELO Universe của GFS Blockchain nhằm theo dõi từng bước phát triển của Hệ sinh thái CELO. Tổng hợp các bài viết của CELO Universe -> Xem tại đây

Sự cố LUNA-UST là gì? 

Sự cố này bắt nguồn từ việc UST mất peg (hay de-peg) tức là giá trị của đồng UST ko còn được neo cố định 1USD.

Vào ngày 8/5, giá của Bitcoin giảm mạnh gần 2000 USD dẫn đến sự sụt giảm chung của thị trường. Giá LUNA cũng chịu ảnh hưởng theo và lao dốc. Điều quan trọng là UST đột nhiên mất peg, giảm về chỉ còn 0.9853 USD. Terraform Labs và Luna Foundation Guard (LFG) đã có nhiều động thái khắc phục tình trạng này nhằm sớm khôi phục lại sự cân bằng giá cho UST.

Ngày 09/05, UST giảm về 0.98 USD. Sau một hồi biến động, UST rơi thủng đáy và đã giảm về 0.6 USD – thấp hơn đến 40% so với ngưỡng 1 USD mà nó phải duy trì. Khiến tình trạng hoảng loạn diễn ra khắp hệ sinh thái Terra.

Luna Foundation Guard đã tìm đủ mọi cách để cứu vãn tình thế này bằng cách chuyển hết BTC dự trữ lên sàn nhằm bán BTC, giảm nguồn cung UST và bằng mọi giá đưa UST về trạng thái an toàn. Tuy nhiên như chúng ta đã biết, hiệu ứng sợ hãi, hoảng loạn bao trùm các nhà đầu tư vào UST và LUNA khiến cho tình thế ngày càng trở nên nghiêm trọng. Mọi hành động cứu vãn đều không phát huy tác dụng như kì vọng.

Mô hình UST-LUNA  được hiểu một cách đơn giản đó chính là, cứ một đồng UST được mint ra từ giao thức, cần mua và đốt đi một lượng LUNA có giá trị tương ứng, và ngược lại theo cơ chế đã quy định trong nền tảng. Bạn dùng số lượng UST này làm gì tùy thích và một lựa chọn khá hấp dẫn là gửi tiết kiệm vào Anchor Protocol của Terra để nhận lãi suất khủng ~20%. Đây chính là động lực giúp thúc đẩy toàn hệ sinh thái TERRA bùng nổ trong nhiều tháng qua.

1. BTC sập kéo theo LUNA sập và thị trường sập theo hiệu ứng Dominio
2. Các NĐT bán tháo lượng LUNA để tháo chạy và bảo toàn vốn của mình.
3. UST được được rút ra, swap ngược lại LUNA và bán tháo tiếp do cảm thấy rủi ro bất ổn từ việc giá LUNA giảm.
4. Giá trị LUNA backed trong quỹ dự trữ sụt giảm nghiêm trọng => UST mất Peg => Kick hoạt panic sell

Và câu chuyện phía sau LUNA-UST là một câu chuyện buồn khiến không ai muốn nhắc lại thêm một lần nào nữa.

Liệu Celo có đi vào vết xe đổ của LUNA

Tại thời điểm viết bài này, giá của LUNA đã thua cả Shiba inu, một dự án Meme coin với rất nhiều số 0 đằng sau dấy phẩy. Có thể nói đế chế LUNA đã sụp đổ hoàn toàn, UST mất Peg, LUNA được tin thêm lên đến hàng tỷ tỷ coin, giá sụt giảm và các sàn lớn nhỏ thi nhau delist. Đây là một đòn giáng khá nặng nề lên sự phát triển tiếp theo của đồng Top coin với vốn hoá hàng chục tỷ đô la từng xếp thứ 9 trên Marketcap này.

Câu hỏi được đặt ra là: Liệu Celo có đi vào vết xe đổ này của Luna? Theo mình là “KHÔNG”  !!! Các lý do cho nhận định này thông qua 4 yếu tố sau !

Stablecoin của Celo được Backed bởi đa dạng tài sản trong kho dự trữ

Thật vậy, hãy nhìn vào lượng tài sản mà đội ngũ phát triển dự án Backed cho đồng cUSD, cEUR, cREAL là các Stablecoin thuật toán trong hệ. Có đa dạng các loại tài sản như BTC, ETH, MCO2, CELO và có cả thêm đồng Stablecoin đó chính là DAI…v.v.  Bài học quá lớn với hệ sinh thái LUNA khi chỉ có cơ chế in UST, đốt LUNA và ngược lại để cân bằng thì rất dễ rủi ro cho phần backed tải sàn này. Bởi giá của LUNA luôn luôn biến động không ngừng và không thể lường trước được khi thị trường chuyển biến xấu.

Cụ thể như sau, tại thời điểm viết bài chúng ta có:

Tài sản bảo chứng trong quỹ bằng đồng Celo:  101.233.620 tương đương 171 triệu đô la

Tài sản bảo chứng trong quỹ bằng đồng BTC: 2,643 tương đương 80 triệu đô la

Tài sản bảo chứng trong quỹ bằng đồng ETH: 24.278 tương đương 51 triệu đô la

Tài sản bảo chứng trong quỹ bằng đồng DAI: 16.960.760 tương đương 17 triệu đô la

Tài sản bảo chứng trong quỹ bằng đồng MCO2: 83.333 tương đương với 779, ngàn đô la.

Dựa vào biểu đồ, chúng ta có thể thấy đội ngũ phát triển của Celo đã có sự tính toán và chuẩn bị kĩ để đối phó với một cuộc khủng khoảng nặng nề có thể xảy ra bằng việc đa dạng hoá tài sản thế chấp. Đọc đến đây, chắc hẳn các bạn đã liên tưởng đến cơ chế này xuất hiện ở đâu rồi phải không. Phải rồi, đó chính là đồng USN của hệ sinh thái NEAR.

*** Xem thêm về đồng Stablecoin USN trên hệ sinh thái Near tại đây 

Vốn hoá của Stablecoin nhỏ hơn so với tài sản được Backed

Hãy nhìn vào lượng Stablecoin ở cả 3 đồng cUSD, cEUR và cREAL giá trị tầm khoảng 110 triệu đô la. Trong khi đó giá trị hiện tại của quỹ dự trữ là hơn 300 triệu đô la. Một con số khá an toàn nếu chúng ta nhìn vào bài học trong quá khứ của TERRA, có thời điểm Market cap của UST đã gấp đôi lượng LUNA được bảo chứng. Dẫn tới mô hình bị gãy sụp hoàn toàn theo hiệu ứng Domino bán tháo.

Nếu cứ duy trì được tỉ lệ khá ổn định này (tài sản giá trị gấp nhiều lần Stablecoin được in ra) thì hoàn toàn có thể kiểm soát được độ ổn định của mô hình hoạt động này. Tuy nhiên, hãy cẩn trọng vì trong lúc thị trường Downtrend và diễn ra sự hoảng loạn tột độ, tất cả số tài sản được bán tháo đi thì ngay cả tới BTC, ETH đều có thể chia 2, chia 3 là chuyện hết sức bình thường. Điều này khiến cho giá trị tài sản trong quỹ dự trữ sẽ sụt giảm gây mất cân bằng với số lượng Stablecoin được in ra. Hãy cùng chờ xem Celo sẽ giải quyết bài toán này như thế nào trong tương lai nhé.

Use case của Stablecoin đa dạng và lãi suất bền vững

Dễ dàng nhận thấy, đồng UST của hệ sinh thái Terra làm mưa làm gió trong suốt một thời gian dài đến từ việc đó là gửi UST vào trong Anchor Protocol để nhận lãi suất khủng 20% một năm. Một con số không tưởng đối với đầu tư cho Stablecoin. Chính vì đánh vào lòng tham lãi khủng này đã khiến cho UST được mint ra quá nhanh và quá nhiều trong khi tài sản backed lại cho nó không được ổn định. Kéo theo điều gì tới cũng phải tới => Sụp đổ.

Chúng ta hãy nhìn lại lãi suất của các Stablecoin trên Celo. Trên ứng dụng Valora App, có chương trình gửi cUSD, cEUR với lãi suất là  12%/năm (Một con số ổn định và chấp nhận được). Tuy nhiên Volume tối đa chỉ cho gửi 1000 cUSD và cEUR và có giới hạn, vì thế ko gây ra mức độ làm phát cao.

Ngoài ra, hàng loạt các Use case rất cụ thể như Farming trên Ubeswap, Mobius Money và Lending/Borrowing trên nền tảng của Moola Market cũng khiến cho dòng tiền của Stablecoin liên tục luân chuyển và chảy đều vào các ngách bên trong hệ (Mặc dù volume không cao do toàn hệ chưa bùng nổ). Thay vì chỉ chờ chực việc gửi tiền vào và nhận lãi suất khủng như bài học của UST-Anchor Protocol như của hệ Terra. Điều này là mẫu chốt khá quan trọng giúp Stablecoin thực sự được phát huy tác dụng cốt lõi của nó, đó chính là xoáy sâu vào việc  “Payment” cũng như tạo ra dòng tiền, chứ không phải chỉ đơn thuần, gửi tiết kiệm để nhận lãi khủng như UST.

Đội ngũ tâm huyết và tập trung phát triển sản phẩm

Hãy nhìn vào cách làm của Celo trên các trang truyền thông của dự án, hãy lên Website và Twitter cũng như Medium của dự án, họ thật sự tập trung và tâm huyết vào việc build sản phẩm, lên các kế hoạch mới như tổ chức Hackathon cùng với Huobi, Partnership với đối tác mới, update lộ trình liên tục, cập nhật tính năng và công nghệ mới trên các kênh truyền thông…v.v.

Khác với những gì mà Do Kwon-  CEO của Terra thường xuyên xuất hiện trên mạng xã hội với những thông tin và câu chuyện drama bên lề.

Trên các kênh truyền thông như Twitter hay Telegram,  Do Kwon -CEO của Terra thường xuyên và sa đà vào những cuộc cãi vã, tranh luận không đáng có. Chính những comment có phần “kinh thường” các dự án khác và tự tin thái quá vào sản phẩm của mình đã khiến cho nhiều người ghét và khiến Terra có thêm nhiều kẻ thù không đáng có. Trên trang twitter cá nhân của mình, ông đã tự nhận mình là “Master of Stablecoin” cùng những lời lẽ hiềm khích nhắm vào bất kì ai bay tỏ thái độ không thích mô hình tạo ra UST của ông là Ponzi 4.0.

Thậm chí trên một cuộc phỏng vấn mới đây, người sáng lập đế chế UST-LUNA còn diễu cợt ngay trên cuộc phỏng vấn khi cho rằng: “95% dự án trên thị trường đều sẽ chết, và việc đứng xem các dự án này sụp đổ cũng thực sự rất là giải trí” . Và kết cục hiện tại thì ai cũng đã rõ về sự sụp đổ của Terra đã diễn ra bắt nguồn từ Stablecoin con cưng UST đã có kết cục tồi tệ và làm ảnh hưởng cả thị trường như thế nào.

Kết Luận

Thông qua bài viết, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy một số điểm khác biệt giữa Stablecoin trên Celo và Terra. Vẫn còn rất nhiều điều phải làm để có thể bùng nổ hệ sinh thái trong tương lai so với những gì kì vọng của cộng đồng về một trong những dự án tiên phong mang Crypto tới mọi người ở khắp nơi trên thế giới với Smart-phone.

Chúng ta hãy cùng GFS Blockchain dõi theo từng bước phát triển của Celo để nắm bắt cơ hội đầu tư nhé.

*** Trên đây là thông tin mà GFS Blockchain cung cấp hàng ngày nhằm theo dõi từng bước phát triển của hệ sinh thái CELO cũng như các dapp trên nền tảng CELO. Để cập nhật thêm tất cả các thông tin về thế giới của Hệ sinh thái CELO. Hãy theo dõi CELO Universe Series -> Tại đây