Gary Gensler - Nhân vật phản diện của thị trường crypto

Tổng quan

Trong những năm gần đây, crypto đã trở thành một thị trường nổi bật và đang phát triển với tốc độ chóng mặt trên toàn thế giới. Tuy nhiên, ở Hoa Kỳ, một nhân vật đã nhanh chóng trở thành tâm điểm của sự chú ý và tranh cãi của cộng đồng crypto – ông Gary Gensler.

Với tư cách là Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC), Gensler đã liên tục tìm cách giám sát hoạt động của các công ty crypto, và nhanh chóng trở thành nhân vật phản diện trong thị trường. Hành động gây tranh cãi lớn nhất của Gary Gensler chính là việc chỉ đạo SEC cáo buộc hoạt động staking Ethereum và một số token crypto là dịch vụ chứng khoán.

Những hành động của ông Gensler đã gây ra nhiều tranh cãi và đặt ra câu hỏi về tương lai của thị trường crypto tại Hoa Kỳ. Trong bài viết này của GFI Blockchain, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Gary Gensler cũng như những ảnh hưởng của ông đến thị trường này.

Đọc thêm:

Gary Gensler là ai?

Gary Gensler là Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) từ tháng 2/2021. Với chức vụ này, ông Gensler có trách nhiệm chỉ đạo SEC đảm bảo một thị trường công bằng, trật tự và hiệu quả. Bên cạnh đó, Gary Gensler và SEC còn có trách nhiệm hỗ trợ hình thành tư bản (capital formation), bảo vệ nhà đầu tư và xây dựng niềm tin chung trong thị trường.

Dù có trách nhiệm như vậy, quá trình nắm quyền của ông lại nổi tiếng với các hành động kiểm soát thị trường crypto, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của thị trường này tại Hoa Kỳ, thay vì bảo vệ nhà đầu tư và xây dựng niềm tin.

Quan điểm của Gary Gensler về crypto trước khi làm việc tại SEC

Trước khi làm việc tại SEC, ông Gary Gensler từng làm việc tại Goldman Sachs, và có thời gian giảng dạy Kinh tế Quốc tế và Quản trị với tư cách Giáo sư tại Trường kinh doanh của học viện MIT. Trong một bài giảng tại MIT về Kinh tế học Blockchain vào năm 2018, Gary Gensler đã chia sẻ một số quan điểm về crypto như sau:

“Nếu xét về giá trị thị trường, khoảng 3/4 thị trường tiền điện tử không phải là chứng khoán, như đã được xác định bởi SEC. 3/4 ý tôi là Bitcoin và Ethereum. Nên khoảng 3/4 thị trường này có thể được gọi là một loại tiền, hoặc một loại hàng hóa, nhưng không phải là một loại chứng khoán.”

Giáo sư Gary Gensler giảng dạy về Kinh tế học Blockchain tại MIT

Bên cạnh quan điểm Bitcoin và Ethereum, lúc đó Gary Gensler cũng chia sẻ về hướng tiếp cận pháp lý cho thị trường này. Gary Gensler cho rằng thị trường này rất cần luật pháp quản lý, vì nhiều đồng crypto đang được phát hành giống như chứng khoán (vào thời đó đang thịnh hành các đợt ICO). Cụ thể, Gary Gensler đã nói rằng:

“Có nhà phát hành (issuer) tức là có chứng khoán. Tôi thấy rằng thị trường ICO hầu như đều là chứng khoán. Nếu một người gọi vốn lại biết nhiều thông tin hơn người đầu tư, thì làm sao có cái gọi là trao đổi thông tin công bằng. Vậy thì cơ quan chức năng phải ra quyết định: bỏ mặc thị trường này hay đặt ra quy định cho nó.”

Vậy ở đây có thể xác định hai quan điểm chính của Gary Gensler: Bitcoin và Ethereum không phải là chứng khoán, và cơ quan chức năng cần quản lý thị trường này.

Trở thành Chủ tịch SEC và tham vọng kiểm soát thị trường crypto

Sau khi trở thành Chủ tịch SEC, Gary Gensler đã nhanh chóng hiện thực hóa tầm nhìn của mình. Ông chỉ đạo SEC đưa ra các cáo buộc liên quan đến các token crypto từng mở bán ICO và các công ty cung cấp dịch vụ staking (bao gồm staking Ethereum). Gensler cho rằng hai đối tượng này đều là dịch vụ chứng khoán và phải đặt dưới sự quản lý của SEC.

Ngay khi được bổ nhiệm, Gary Gensler đã nhanh chóng đẩy mạnh việc kiện Ripple Labs (công ty phát hành XRP) đã phát hành chứng khoán trái phép trong đợt mở bán ICO vào năm 2013. Đây chỉ là hành động đầu tiên trong hàng loạt hành động pháp lý mà Gary Gensler và SEC đưa ra nhắm vào thị trường crypto trong 2 năm tiếp theo:

Phạt BlockFi 100 triệu USD vì hoạt động lending (2/2022)
Bắt giữ nhân viên Coinbase và cáo buộc Coinbase niêm yết chứng khoán (7/2022)
Phạt sàn Kraken 30 triệu USD do bán hợp đồng chứng khoán (2/2023)
Cảnh cáo BUSD là chứng khoán không đăng ký (2/2023)
Kiện sàn Bittrex niêm yết chứng khoán không đăng ký (4/2023)

Gary Gensler trong cuộc phỏng với với CNBC về vụ việc sàn Kraken

Những hành động pháp lý của Gary Gensler và SEC diễn ra ngày càng thường xuyên, đặc biệt là từ nửa sau năm 2022 đến nay, thể hiện tham vọng kiểm soát thị trường crypto ngày càng mãnh liệt của Gary Gensler.

Một số quan điểm trong cho rằng Gary Gensler đang muốn kiểm soát thị trường crypto nhằm làm đẹp cho con đường chính trị của mình. Bởi crypto là một thị trường phi tập trung, như một con ngựa bất kham trong nền kinh tế toàn cầu, Gary Gensler sẽ có “công” cực lớn với chính quyền Hoa Kỳ nếu kiểm soát thành công con ngựa này.

Ngoài ra, việc kiểm soát thị trường crypto sẽ mang lại lợi ích lớn cho SEC dưới sự lãnh đạo của Gensler. Các công ty muốn phát hành token sẽ phải đăng ký với SEC, nói một cách dân dã là cầu cạnh cơ quan này. Thị trường crypto càng phát triển thì quyền lực và lợi ích của SEC sẽ càng lớn.

Nhân vật phản diện bị chỉ trích trước Quốc hội

Sự lộng hành của Gary Gensler và SEC trong vài tháng gần đây khiến nhiều doanh nghiệp crypto và các nghị sĩ Quốc hội Hoa Kỳ không còn giữ được kiên nhẫn. Trong buổi điều trần trước Hạ viện Hoa Kỳ vào ngày 18/4/2023, Gary Gensler đã bị đặt nhiều câu hỏi hóc búa và hứng chịu nhiều chỉ trích về hoạt động quản lý thị trường crypto.

Mở đầu buổi điều trần, Nghị sĩ Patrick McHenry – Chủ tịch Ủy ban Tài chính Hạ viện – đã chất vấn Gary Gensler:

“Chủ tịch CFTC cho rằng Ethereum là một hàng hóa. Tổng chưởng lý New York lại viết trong một đơn kiện rằng Ethereum là chứng khoán. Vậy tóm lại Ethereum là hàng hóa hay chứng khoán?”

Đây là câu hỏi hóc búa dành cho Gary Gensler, do vào năm 2018, Giám đốc tài chính doanh nghiệp SEC lúc đó là Bill Hinnman đã nói rằng Ethereum không phải là chứng khoán. Chính Gary Gensler cũng từng nói rằng Ethereum không phải là chứng khoán trong một bài giảng tại học viện MIT.

Kết quả là Gary Gensler đã phải trả lời lòng vòng mà không thể nào đưa ra câu trả lời dứt khoát. Trước phản ứng của Gary Gensler, Nghị sĩ Patrick McHenry cáo buộc ông này đã không cung cấp một sự rõ ràng về việc liệu hợp đồng đầu tư crypto có phải là chứng khoán hay không, để các doanh nghiệp có thể biết cần tuân thủ theo luật nào.

Chủ tịch Ủy ban Tài chính Hạ viện Patrick McHenry chất vấn Gary Gensler

Sau đó, một Nghị sĩ khác là ông Bill Huizenga nhấn mạnh rằng SEC dưới sự điều hành của Chủ tịch Gensler đã thiếu sự minh bạch và thiếu tinh thần trách nhiệm. SEC cũng đã hoàn toàn thất bại trong việc trả lời lý do SEC đề xuất luật chống biến đổi khí hậu, cũng như đã không đưa ra tài liệu về hoạt động điều tra đối với cựu CEO của sàn FTX Sam Bankman-Fried.

Nghị sĩ Bill Huizenga kể lại trước Hạ viện về sự thiếu trách nhiệm của SEC:

“Một điều thật ngu ngốc là chúng tôi đã nhận được một bản sao lá thư mà chính tôi và Nghị sĩ McHenry đã gửi đến ông Gensler để chúc mừng ông được bổ nhiệm làm Chủ tịch SEC vào năm 2021.

Thật xấu hổ cho ông và cấp dưới khi gửi cho tôi một lá thư tôi đã gửi cho ông và gọi đó là một sự phản hồi.”

Về vấn đề quản lý thị trường crypto, Nghị sĩ Ann Wagner chỉ trích Gary Gensler:

“Hạ viện rất muốn ông làm rõ về 53 quy định mới chỉ trong 18 tháng, SEC đã ra quy định một cách vội vã với tốc độ điên cuồng.

Những quy định mới này đã gây ra gánh nặng pháp lý không đáng có đối với nhà đầu tư nhỏ lẻ, các doanh nghiệp và cả thị trường.”

Cũng về vấn đề này, Nghị sĩ Tom Emmer cáo buộc cách quản lý của Gary Gensler đang hủy hoại nền công nghiệp crypto tại Hoa Kỳ:

“Luật hiện tại của SEC không có ý nghĩa gì với các công ty blockchain, và các công ty sẽ tự giết chính mình nếu tuân thủ các luật đó.

Cách ra quy định của ông rất thiếu tính linh hoạt. Ông giống như một cảnh sát khu vực chỉ đi đi lại lại, không bảo vệ người dân chúng ta mà lại đẩy các doanh nghiệp Hoa kỳ vào tay chính quyền Trung Quốc.”

Một Nghị sĩ khác là Warren Davidson đã đưa ra một đề xuất cứng rắn, đó là tái cấu trúc SEC và loại bỏ chức vụ Chủ tịch của Gensler:

“Để đối phó với hàng loạt hành động lạm dụng của SEC, tôi đang đề xuất một luật nhằm loại bỏ chức vụ Chủ tịch SEC.

Vị trí này sẽ được thay thế bằng một Giám đốc Điều hành có trách nhiệm báo cáo với Hội đồng, và Hội đồng sẽ là nơi ra quyết định. Các cựu Chủ tịch SEC sẽ không đủ tư cách nắm giữ vị trí này.”

Nhìn chung, buổi điều trần trước Hạ viện vừa qua của Gary Gensler đã trở thành một buổi “đấu tố” vị Chủ tịch này. Gary Gensler hầu như yếu thế trước các câu hỏi, chỉ trích và cáo buộc của các Nghị sĩ Hạ viện.

Hình ảnh từ buổi điều trần cũng cho thấy đôi tay của Gary Gensler đã run bần bật khi liên tục bị “dí” bằng các câu hỏi hóc búa, đặc biệt là câu hỏi “Ethereum có phải là chứng khoán không?” của Nghị sĩ McHenry.

Nhận định về buổi điều trần của Gary Gensler

Buổi điều trần đã phần nào nói lên được áp lực ngày càng lớn mà SEC và Gary Gensler phải đối mặt trước Quốc hội, cũng như thể hiện tình cảnh “con giun xéo lắm cũng quằn” mà các doanh nghiệp crypto đang phải đối mặt. Từ nay về sau, Gary Gensler sẽ chùn bước hơn trước khi đưa ra các quy định thắt chặt thị trường crypto.

Tuy nhiên, ở một khía cạnh nào đó, đây vẫn là một buổi điều trần thành công đối với Gary Gensler. Nghe có vẻ khá ngược đời, nhưng thực sự buổi điều trần chỉ xoay quanh một cảnh giống nhau: các Nghị sĩ chỉ trích Gary Gensler liên tục, còn ông này chỉ bối rối và không trả lời rõ ràng.

Gary Gensler chỉ cần như vậy, một sự không rõ ràng để không mắc phải một sai lầm nào trong buổi điều trần. Sau cùng thì Gary Gensler vẫn giữ được vị thế là bên cầm quyền, và là người có quyền ra quy định và áp đặt quan điểm lên thị trường.

Kết luận

Gary Gensler – đương kim Chủ tịch SEC – là một nhân vật gây nhiều tranh cãi với những hành động pháp lý nhằm kiểm soát thị trường crypto. Gary Gensler có quan điểm phải kiểm soát thị trường crypto từ khi ông còn là một Giáo sư, và đã tích cực hiện thực hóa quan điểm này khi trở thành người có thẩm quyền.

Buổi điều trần vừa qua trước Hạ viện đã trở thành một buổi đấu tố đối với Gary Gensler, ông liên tục bị chỉ trích và nhận những câu hỏi hóc búa từ các Nghị sĩ. Gary Gensler đã khôn ngoan khi hạn chế đưa ra những câu trả lời dứt khoát để tránh mắc sai lầm, và có thể tạm thời yên ổn nắm giữ vị trí Chủ tịch SEC.

Dù vậy, buổi điều trần vẫn nói lên được tất cả những ấm ức mà các doanh nghiệp crypto đang phải đối mặt trước sự tấn công từ SEC. Gary Gensler cũng đang dần cảm nhận được một “vòng kim cô” do Quốc hội tạo ra nhằm ngăn chặn sự lạm quyền của vị Chủ tịch này.