Tổng quan
Trong sự kiện CTO Talk – AI, Blockchain & cuộc chiến chống COVID-19 vào tháng 6/2021 được tổ chức bởi diễn đàn công nghệ VnExpress, Chủ tịch HĐQT tập đoàn BKAV Nguyễn Tử Quảng đã phát biểu: “Hiện nay nhà nước Việt Nam đang dần triển khai ứng dụng công nghệ chuỗi khối Blockchain vào việc quản lý chuỗi cung ứng y tế và giám sát việc triển khai hộ chiếu vaccine để giảm thiểu nhân lực trong cuộc chiến chống dịch hiện nay“. Điều đó càng khẳng định sự quan trọng của Blockchain đối với việc chuyển đổi số của nền công nghệ tại Việt Nam.
Vậy Blockchain là gì? Tại sao có một số chuyên gia nói Blockchain là công nghệ có sức ảnh hưởng nhất kể từ sau Internet?
Hãy cùng với GFS tìm hiểu về công nghệ Blockchain qua bài viết dưới đây nhé!
Blockchain là gì?
Blockchain còn gọi là công nghệ chuỗi (chain) – khối (block).
Blockchain là một cơ sở dữ liệu phân cấp dựa trên hệ thống được mã hóa vô cùng phức tạp. Blockchain dùng để lưu trữ thông tin trong các block cho phép truyền tải dữ liệu một cách an toàn và các block được mở rộng theo thời gian
Hiểu một cách đơn giản, blockchain như một cuốn sổ kế toán điện tử của 1 công ty, nơi dòng tiền của công ty đó được quản lý và giám sát chặt chẽ, ghi nhận mọi giao dịch một cách ngang hàng. Và các thông tin của cuốn sổ điện tử đó sẽ không bao giờ bị thay đổi dưới bất kì hình thức nào, không một ai có thể thay đổi, xóa, viết đè lên.
Đó chính là tính minh bạch và ưu điểm nổi bật nhất của blockchain: chống lại việc gian lận và thay đổi dữ liệu.
Ai đã phát minh ra Blockchain?
Cha đẻ của Blockchain được ghi nhận cho Satoshi Nakamoto vào năm 2008. Tuy nhiên Blokchain đã có chiều dài lịch sử từ đầu những năm 90s
Ý tưởng về Blockchain bắt nguồn từ một ý tưởng về chuỗi dữ liệu bất biến được mô tả lần đầu năm 1991 bởi 2 nhà nghiên cứu W. Scott Stornetta và Stuart Haber trên 1 bài báo có tiêu đề: “Làm thế nào để đóng dấu thời gian một tài liệu kỹ thuật số”. Trên bài báo đó đã đưa ra các vấn đề cần giải quyết bài toán đóng dấu thời gian chính xác cho các tệp dữ liệu nhằm ghi nhận thời gian thực để không bị chỉnh sửa và giả mạo. Tuy nhiên, cách giải thích của Stornetta và Haber được coi là không hoàn chỉnh và giới chuyên gia cho rằng vẫn cần một bên thứ 3 để đảm bảo. Sau đó công nghệ blockchain được đổi mới từ các nhà khoa học máy tính khác cho tới năm 2008 với sự ra đời của bitcoin, Satoshi Nakamoto đã được ghi nhận là người phát minh ra Blockchain.
Cột mốc phát triển của công nghệ Blockchain
Năm 1991: Ý tưởng ra đời
Như đã phân tích ở trên, ý tưởng cơ bản về chuỗi khối được mô tả năm 1991. Ý tưởng này sử dụng một chuỗi gồm các khối bảo mật bằng mật mã để lưu trữ các văn bản đánh dấu thời gian. Năm 1992 các cây Merkle đã được tích hợp vào chuỗi khiến nó trở nên hiệu quả hơn bằng cách cho phép 1 block có thể tập hợp nhiều hơn 1 văn bản. Tuy nhiên, công nghệ này đã không được sử dụng và bằng sáng chế đã hết hạn vào năm 2004.
Năm 2004: Thuật toán POW
Nhà khoa học máy tính Hal Finney (Harold Thomas Finney II) đã đưa ra một giải pháp bảo mật gọi là “Reusable Proof of Work” vào năm 2004. POW được ghi nhận là thuật toán đồng thuận đầu tiên được tạo ra trên mạng lưới Blockchain. Được sử dụng để xác nhận giao dịch và sản xuất các block mới trong chuỗi, đó là lý do còn gọi POW là thuật toán bằng chứng công việc (đáp án đúng của bài toán)
PoW yêu cầu những người sở hữu các máy tính trong mạng phải giải một bài toán phức tạp để có thể thêm một block (khối) vào chuỗi. POW được xem là 1 thử nghiệm ban đầu và là những bước đi đầu tiên quan trọng trong lịch sử tiền mã hóa
Năm 2008: Bitcoin ra đời
Cuốn sách trắng (White Paper) đầu tiên về Bitcoin ra mắt vào năm 2008 với tiêu đề: Bitcoin: hệ thống tiền điện tử ngang hàng (hiện vẫn còn trên trang bitcoin.org) bởi 1 người hoặc 1 nhóm người có biệt danh là Satoshi Nakamoto.
Bitcoin được khai thác dựa trên cơ chế của thuật toán POW. Để blockchain của Bitcoin có thể hoạt động, cần đến sự ra đời liên tục của block mới để chứa các thông tin giao dịch.Việc này được đảm nhận bởi thành phần gọi là “Miners”. Họ sẽ phải giải đáp các bài toán phức tạp và gửi đáp án đúng đến toàn mạng lưới nhanh nhất. Nói ngắn gọn, các miners đào Bitcoin để nhận phần thưởng bằng cách sử dụng cơ chế của POW và sau đó xác minh bằng các node phi tập trung trong mạng.
Vào ngày 3 tháng 1 năm 2009, Bitcoin ra đời khi Satoshi đào được khối bitcoin đầu tiên với phần thưởng là 50 bitcoin.
Satoshi không sáng tạo ra blockchain nhưng ông là người đầu tiên tạo ra một đơn vị tiền tệ phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain. Người nhận Bitcoin đầu tiên là Hal Finney, ông nhận được 10 bitcoin từ Satoshi Nakamoto trong giao dịch bitcoin đầu tiên của thế giới vào ngày 12 tháng 1 năm 2009.
Năm 2013: Ethereum và Smart Contract
Vitalik Buterin, nhà lập trình và nhà đồng sáng lập của Bitcoin Magazine chỉ ra rằng Bitcoin cần một ngôn ngữ mật mã để xây dựng các ứng dụng phi tập trung. Không có được sự chấp thuận của cộng đồng, Vitalik bắt đầu phát triển một nền tảng tính toán phân tán dựa trên blockchain mới, Ethereum, với một chức năng mật mã mới được gọi là hợp đồng thông minh (Smart Contract).
Ethereum và smart contract xác nhận được ra đời vào năm 2013
Smart Contract là các chương trình hoặc tệp lệnh được triển khai và thực thi trên mạng lưới blockchain Ethereum. Các Smart Contract được viết bằng một số ngôn ngữ lập trình cụ thể và được biên soạn thành bytecode trên 1 hệ thống gọi là máy ảo Ethereum (EVM) nhằm biên dịch, đọc và thực thi.
Các nhà phát triển cũng có thể tạo và xuất bản các ứng dụng chạy trên nền tảng mạng lưới blockchain Ethereum. Những ứng dụng này thường được biết đến như là các DApp (ứng dụng phi tập trung) và cho tới nay đã có hàng trăm DApp đang chạy trên mạng lưới blockchain Ethereum, bao gồm các sàn giao dịch, các ứng dụng về bảo mật, các nền tảng truyền thông xã hội và các ứng dụng game.
Tiền điện tử của Ethereum được biết với mã thông báo là ETH. Nó có thể được chuyển giữa các tài khoản cùng mạng lưới
6 đặc điểm nổi bật của Blockchain
- Tính bất biến: Tất cả các giao dịch thực hiện trên Blockchain không thể làm giả, không thể phá hủy, thêm bớt, chèn dữ liệu. Các dữ liệu trong Blockchain được lưu trữ mãi mãi. Theo lý thuyết, khi không còn Internet trên toàn cầu thì chỉ có máy tính lượng tử mới có thể giải mã Blockchain và công nghệ Blockchain biến mất.
- Tính bảo mật: Thông tin, dữ liệu trong được phân tán và an toàn tuyệt đối là đặc điểm tiếp theo của Blockchain. Chỉ có người nắm giữ Private Key (khóa riêng tư) mới có thể truy cập các dữ liệu bên trong Blockchain.
- Tính minh bạch: Bất cứ ai cũng có thể theo dõi dữ liệu Blockchain đi từ địa chỉ này tới địa chỉ khác. Đặc biệt, ai cũng có thể thống kê và truy xuất toàn bộ lịch sử trên địa chỉ đó. Thậm chí người ta có thể phân quyền để cho phép người khác truy cập một phần thông tin trên Blockchain.
- Hợp đồng thông minh: Đây là hợp đồng kỹ thuật số được nhúng vào đoạn code if-this-then-that (IFTTT) và chúng có thể tự thực thi mà không cần bên thứ ba, không ai có thể ngăn cản hoặc phá hủy hợp đồng này.
- Tính phi tập trung: Blockchain hoạt động độc lập dựa trên cơ chế của các thuật toán đồng thuận hoàn toàn không bị bất kỳ một tổ chức nào nắm quyền kiểm soát nên không có chuyện bên thứ 3 nắm quyền kiểm soát
- Tính phân tán: Các block chứa dữ liệu giống nhau nhưng được phân tán ở nhiều nơi khác nhau. Nên trong trường hợp dữ liệu gặp vấn đề mất hoặc hỏng thì vẫn có thể khôi phục nhờ dữ liệu còn trên Blockchain
Blockchain – Xu hướng tương lai
Công nghệ Blockchain ngày càng được nhiều công ty và tập đoàn lớn phát triển với việc xây dựng mạng lưới của riêng mình. Chính phủ các quốc gia trên thế giới cũng dần soạn thảo luật để đưa vào chính sách trong quốc gia của mình.
Theo đó, trong vài năm tới hệ thống Blockchain chắc chắn sẽ tạo nên một cuộc cách mạng ở Việt Nam và đóng vai trò ngày càng lớn trong việc thay đổi thế giới công nghệ
Kết luận
Qua bài viết trên mọi người đã hiểu thêm được Blockchain là gì cũng như lịch sử hình thành và tiềm năng của công nghệ Blockchain. Vì thế mọi người có thêm niềm tin thêm về việc đầu tư vào các loại tài sản crypto. Nếu có bất kỳ góc nhìn ý kiến nào khác GFS Blockchain Team rất hi vọng được thảo luận trao đổi với mọi người.
Đừng quên theo dõi thường xuyên trang cung cấp thông tin kiến thức đầu tư của GFS Blockchain tránh bỏ lỡ những kiến thức mới và rất cần thiết để phục vụ trong quá trình đầu tư crypto của mọi người.