Tổng quan
Lịch Vesting và Unlock token là một trong những điểm quan trọng cấu thành nên sự thành công của một dự án Crypto. Tuy nhiên anh em có tự đặt ra câu hỏi thắc mắc là làm thế nào để check được những thông tin trên? Và liệu dự án họ có lock thực sự token của họ lại không hay đang chờ chực để xả lên đầu cộng đồng?
Ở bài viết này, hãy cùng GFS Blockchain tìm hiểu về 2 phương diện. Thứ nhất là, làm sao biết được lịch vesting của Token trong dự án. Thứ hai là, khi biết lịch rồi thấy họ đang báo lock token thì làm sao để biết được token đó có thực sự được lock hay không. Okay, Hãy bắt đầu cùng mình nhé.
*** Bài viết này thuộc chuỗi Series phân tích Tokenomics từ cơ bản tới nâng cao của GFS Blockchain nằm giúp người đọc hiểu rõ bản chất của Tokenomics. Xem thêm các bài viết khác tại đây để có cái nhìn tổng quan về Tokenomics.
Cách check lịch vesting token của dự án
Về cơ bản, bạn sẽ có 3 cách để check lịch Vesting của dự án. Cụ thể như sau:
Cách 1: Truy cập vào trang vestlab.io. Search tên token vào ô tìm kiếm và tìm kiếm thông tin. Trang này có cách trình bày tương đối dễ dàng thao tác và cực kì dễ hiểu với người mới. Ở đây mình để sẵn link trên website của GFS đã có viết bài hướng dẫn anh em khá chi tiết, anh em chịu khó đọc nhé. Mình sẽ ko đi sâu vào bài viết nữa.
*** Hướng dẫn sử dụng Vestlab tại đây
Okay, tuy nhiên 1 điều lưu ý là lượng thông tin Update các dự án trên Vestlab còn rất ít và sơ khai, hầu như các dự án cũ đều rất ít thông tin. Tóm lại là ko thể nào đầy đủ hết 100% dự án trên đó được. Nên nếu gặp những trường hợp như vậy, chúng ta chuyển qua Cách số 2 nhé.
Cách 2: Truy cập vào trang Messari.io. Search tên token vào ô tìm kiếm nhé. Sau đó ở góc bên trái tìm xem có ô “PROFILE” thì click vào. Sau đó kéo xuống chọn vào mục “TOKEN ECONOMICS” sẽ hiện ra tương đối chi tiết đầy đủ thông tin về token, lịch unlock, vesting…v.v. Tất nhiên vì là website bằng tiếng anh nên nếu bạn nào ko rành đọc tiếng anh thì vào bằng trình duyệt Chrome và bật chế độ dịch sang Tiếng Việt và đọc thôi nha.
Okay, nếu tới bước này mà bạn vẫn ko tìm được thông tin mà mình mong muốn. Hoặc vẫn ko có update cái lịch Release token của dự án mà bạn đang cần thì có thể là do dự án của bạn chưa được Vetify, hoặc chưa được bên nào kiểm toán. Bạn tiếp tục chuyển qua cách số 3 nếu sau 2 bước trên vẫn chưa tìm được nhé.
Cách 3: Nếu 2 bước trên vẫn chưa tìm được thông tin, bạn hãy vào trong các kênh Twitter, Telegram, và đặc biệt là Website chính thức của dự án, tìm bằng được một tài liệu mà người ta gọi là “WHITE PAPER”, trong đó kéo xuống có phần TOKENOMICS chắc chắn sẽ phải có lịch Release token được đề cập. Nếu ko có, hãy vào telegram hỏi trực tiếp Admin dự án về lịch trả token này, nếu admin né tránh trả lời, hoặc báo rằng ko có lịch vesting, hãy cho dự án đó 1 cảnh báo “Warrning” ngay lập tức nhé.
Tóm lại, bạn hãy tự học cách research thông tin để lâu dần nó thành skill, kĩ năng của riêng mình. Biết tìm ở trang nào, đọc ở đâu, tìm thông tin gì, cái gì ko biết thì lên Google. Bạn hãy thử trải nghiệm thêm nhé, vì vấn đề này không phải chỉ ngày 1 ngày 2 là đã giỏi, đầu tư là cả một quá trình dài vậy.
Cách check lượng token có đang được lock hay không?
Mình thấy có khá nhiều anh em thắc mắc chung một dạng câu hỏi, liệu dự án nói rằng đang lock và vesting hàng tháng thì liệu có thực sự như vậy hay không, hay thật ra họ đang ôm một đống token trong ví và chờ trực xả lên đầu cộng đồng?
Có điều mà mình muốn anh em nắm rõ đó chính là, những dự án đàng hoàng, uy tín và chất lượng và đã được Audit cẩn thận từ nơi uy tín sẽ gần như không bao giờ phải lo ngại phần này. Những Coin top, nền tảng top đầu thị trường hay những dự án chất lượng, uy tín thường có lịch vesting khá rõ ràng và cẩn thận. Bởi đứng sau những dự án này là hàng trăm Quỹ, Backers, Ventures, capital, hay những bậc thầy về thẩm định chất lượng dự án, họ có một đội ngũ resarch hàng đầu thế giới về thẩm định, check code, smart contract cẩn thận và đầy đủ. Nếu phát hiện bất kì một gian lận hay sai sót nào, rất có thể những dự án này sẽ bị Quỹ hoặc Backer dìm ngay. Chúng ta chỉ là những NĐT nhỏ lẻ, bởi vậy kĩ năng research của mình cũng ko thể nào so sánh được với các quỹ kể trên. Bởi vậy, khi đầu tư, đa số vốn của anh em nên dành cho những dự án Coin top/nền tảng, và một tiêu chí đánh giá tốt chính là có Backer xịn uy tín trong team là như vậy.
Tuy nhiên không phải là ko có rủi ro, như bài học của LUNA mới đây anh em cũng đã thấy rồi nha. Đầu tư Crypto là loại hình đầu tư mạo hiểm, luôn cố gắng đầu tư bằng tiền nhàn rỗi và xác định sẵn có thể mất.
Quay trở lại bài viết, để xác định được Token có lock hay không, điều này phải phụ thuộc vào một Smart-contract của dự án đó làm ra. Tức là, lock hay ko lock cần phải check qua Contract mới biết được. Dựa trên sự minh bạch và bất biến của công nghệ Blockchain, điều này ko ai có thể tẩy xoá hay sửa chữa.
Tóm lại, nếu muốn biết token của dự án có đang lock hay ko lock, anh em cần phải có được contract mà dự án đưa ra để check trên Blockchain. Hiện nay, vì nhiều lý do nhạy cảm và tế nhị. có một số dự án sẽ không công khai điều này, một số thì có public. Việc của anh em là khi thẩm định một dự án nào đó thì cần kết hợp từ nhiều nguồn thông tin. Kết hợp các tiêu chí đánh giá trước khi quyết định đầu như nhé.
Okay, cùng mình thực hành một chút nhé.
Lấy ví dụ: dự án Wingswap của hệ sinh thái Fantom. Team dự án công bố đã lock lại Liquidity để khoá lượng thanh khoản lại trong Pool. Thời điểm đó đã cách đây rất lâu rồi, xem ảnh đính kèm. Họ nói rằng Lp này đã được Lock và dự án không thể nào tự ý unlock số lượng này để xả trộm được. Okay, đó là họ nói, mình thử check qua xem sao nhé.
=> Anh em click vào đường link mình gửi tại đây nhé.
Bấm vào ô “Read contract” sau đó kéo xuống dưới cùng. Tìm ô có chữ “Release time” để có được cái thời gian “unix” mà contract này được mở ra. (Anh em chịu khó lên google để tìm hiểu thời gian unix là gì nhé)
Sau đó copy dòng số này “1654041600 “ dán vào mộ trong 2 trang web sau để check thời gian unix.
1. unixtimestamp.com
2. epochconverter.com
Ở đây mình sử dụng unixtimestamp để check thời gian release của contract này. Và thấy rằng, chỗ này kết thúc việc Lock sau 19 ngày nữa. Cách đây 3 tháng, họ đã làm như vậy từ lúc mới ra mắt và đúng thật sự là dự án họ có lock lại chỗ Liquidity Pool và họ làm thật. Mình có thể check dễ dàng. Xem ảnh đính kèm nhé.
.
Các dự án khác các bạn làm tương tự để check phần unix time trong phần read contract của token đang được lock như trong hướng dẫn là được nhé.
Tuy nhiên ko phải bao giờ dự án nào họ cũng cung cấp những contract để mình check như vậy, thường thì nếu bạn là quỹ, backers lớn thì sẽ yêu cầu dự án cung cấp để tăng mức độ Trust giữa 2 bên, còn nếu là NĐT đơn thuần thì có lẽ việc này khá khó trong việc xin contract. Hoặc biết đâu lên telegram hoặc discord nói chuyện tâm sự với Dev nhiều khi họ vẫn gửi bt. Hãy thử tập thử các kĩ năng research để thành thạo thêm nhé.
Kết Luận
Okay, như vậy là mình đã hướng dẫn anh em 2 bước để check được lịch Vesting và cách check token lock của một dự án rồi nha. Chúc anh em thành công trên con đường đầu tư của mình thông qua các kiến thức hữu ích trong bài viết đề cập.
P/S: Nếu trong bài viết có thông tin chưa đúng hoặc sai sót chỗ nào rất mong anh em chia sẻ và bổ sung. Ko ai thông minh hơn tất cả chúng ta, vì thế mọi người cùng nhau bổ sung kiến thức nhé.
Nếu bạn thấy thông tin này hữu ích và muốn trao đổi nhiều hơn với những người có cùng mối quan tâm thì hãy tham gia vào cộng đồng của GFS Blockchain cùng các thành viên khác nhé.Tham gia vào các kênh truyền thông của GFS Blockchain để được cập nhật thông tin sớm nhất.
