Tổng quan
Layer 2 cho Ethereum là các giải pháp tầng 2 sẽ thừa kế tính bảo mật của Ethereum và giải quyết bài toán mở rộng cho Ethereum. Hiện tại có rất nhiều giải pháp Layer 2 giải quyết bài toán mở rộng theo nhiều cách khác nhau như: zk-Rollup, Optimistic Rollup, Validium, Sidechain, Plasma, Channel. Tuy nhiên điểm cố hữu của các layer đều là sự tập trung về tài sản và Sequencer, mà cụ thể ở đây là tập trung vào team của dự án. Morph dự án layer 2 huy động thành công 20 triệu USD, chúng ta cùng tìm hiểu dự án có gì khác biệt so với các Layer 2 khác nhé.
Mô hình kinh doanh
Morph là một giải pháp Lớp 2 tiên tiến được xây dựng trên Ethereum, kết hợp những ưu điểm tốt nhất của công nghệ optimistic rollup và công nghệ zk. Điều này giúp họ có thể mở rộng, bảo mật và giảm thời gian giam giữ tài sản khi chuyển về L1.
Kiến trúc giao thức Morph chủ yếu bao gồm modular, mạng Sequencer và bằng chứng xác thực RVP (responsive validity proof). RVP là một phương pháp xác minh mới do Morph đề xuất, kết hợp các ưu điểm của bằng chứng gian lận (fraud-proof) và bằng chứng xác thực (validity proof).
Modular của Morph
Modular là thuật ngữ mô tả thiết kế kiến trúc trong đó Lớp 1 có thể được chia thành bốn mô-đun: consensus (đồng thuận), execution (thực thi), data availability (dữ liệu khả dụng) và settlement (quyết toán). Layer2 cũng có thể được chia thành nhiều mô-đun.
Morph có ba mô-đun quan trọng. Mỗi thành phần thực hiện nhiệm vụ của mình để đảm bảo mô-đun chạy liền mạch. Các thành phần cơ bản này hợp tác hiệu quả trong khi vẫn giữ được chủ quyền tương ứng của mình. Ba mô-đun là:
- Sequencer Network chịu trách nhiệm về sự đồng thuận và thực thi.
- Optimistic zkEVM chịu trách nhiệm quyết toán.
- Rollup chịu trách nhiệm về tính khả dụng của dữ liệu.
Chiến lược tổng hợp của Morph tối đa hóa hiệu quả. Một giao dịch chứa nhiều lô (batch) và một lô chứa nhiều khối (block). Ngoài ra, với chức năng zk-proof, nội dung của các khối được nén để quản lý hiệu quả chi phí của dữ liệu khả dụng trên Lớp 1.
Mạng Sequencer phi tập trung
Trong Layer1 truyền thống, các miner trong hệ thống bằng chứng công việc (PoW) hoặc các Validator Nodes (nút xác thực) trong gói hệ thống bằng chứng cổ phần (PoS) xử lý các giao dịch. Các Miners và Nodes có thể đóng gói, sắp xếp và tạo khối.
Nhiều thiết kế Layer2 hiện tại sử dụng các trình sắp xếp (sequencer) tập trung, có quyền kiểm soát duy nhất đối với trình tự và đóng gói các giao dịch Lớp 2. Hơn nữa, các trình sắp xếp chuỗi tập trung sẽ gặp phải các vấn đề như điểm lỗi duy nhất (single points of failure), xem xét giao dịch quá mức và độc quyền MEV.
Morph nổi bật so với các dự án Rollup khác bằng cách nhấn mạnh vào việc thiết lập mạng lưới sequencer phi tập trung ngay từ đầu. Thiết kế kiến trúc của nó tập trung vào việc nâng cao hiệu quả và giảm chi phí. Morph ưu tiên khả năng dễ bảo trì, mở rộng và cập nhật của mạng lưới. Nếu một tính năng mạng cần được bảo trì thì tính năng đó sẽ không làm gián đoạn hoạt động của các chức năng khác. Ngoài ra, mạng sequencer phải có khả năng thích ứng và dễ nâng cấp khi xuất hiện các giải pháp mới và hiệu quả hơn.
Bằng chứng Responsive Validity Proof
Cơ chế bằng chứng chống gian lận (fraud proof) được sử dụng trong dự án Optimistic Rollup có thể được chia thành hai loại: bằng chứng gian lận không tương tác và bằng chứng gian lận tương tác. Hai phương pháp chứng minh trên đều có những hạn chế đáng kể. Morph đề xuất một phương pháp xác minh mới: responsive validity proof. Nó kết hợp Optimistic Rollup với Validity Proof và sử dụng ZK-Proof để xác minh tính chính xác của trạng thái.
Ưu điểm của bằng chứng RVP (responsive validity proof) là nó rút ngắn thời gian thử thách từ 7 ngày xuống còn 1-3 ngày. Không chỉ vậy, nó còn có thể giảm đáng kể chi phí L2 gửi về L1. Dựa trên bằng chứng hợp lệ, L2 không cần chứa hầu hết các byte giao dịch. Thân thiện hơn với những người thách thức. Ngoài việc duy trì và nhận dạng trạng thái L2 cơ bản, chỉ cần có trách nhiệm kích hoạt các thử thách và sequencer cần chứng minh chính nó (bằng cách tạo và xác minh bằng chứng ZK tương ứng).
Đội ngũ dự án
Cốt lõi của nhóm Morph là một nhóm gồm những người kỳ cựu và những nhà đổi mới trong ngành.
Cecilia Hsueh, đồng sáng lập & CEO, có nhiều kinh nghiệm với tư cách là cựu CEO của Phemex cùng với một thập kỷ tư vấn quản lý.
Azeem Khan, người đồng sáng lập và COO của Morph, là Head of Impact của Gitcoin và đã hợp tác chặt chẽ với WEF, UNICEF, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ và Shell Oil.
Ender Lu, đồng sáng lập và CTO, từng là nhà phát triển cốt lõi của Binance Chain và có hàng chục năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển phần mềm.
Định hướng phát triển
Dự án được chia thành bốn giai đoạn theo quý vào năm 2024. Trong quý đầu tiên, mạng thử nghiệm Sepolia. Trong quý hai, mạng thử nghiệm Holesky được ra mắt và việc tích hợp với các bản nâng cấp EIP-4844 và zkEVM sẽ được tiến hành. Trong quý thứ ba, mạng chính sẽ được ra mắt. Trong quý 4, việc cập nhật mainnet sẽ được thực hiện. Hiện tại dự án vẫn đang đảm bảo tiến độ dự án.
Đối thủ cạnh tranh
Một số ưu điểm của Morph so với các Layer 2 khác:
- Morph nổi bật nhờ một số tính năng đặc biệt: Xác minh trạng thái đổi mới: Phương pháp tiếp cận Optimistic zkEVM & RVP kết hợp những ưu điểm tốt nhất của zkRollups và Optimistic Rollups để nâng cao hiệu quả. Tập trung vào Hiệu quả và Giảm Chi phí: Cam kết thực hiện giao dịch nhanh chóng và tiết kiệm chi phí trong khi duy trì sự phi tập trung.
- Mạng sequencer phi tập trung: Thiết lập mạng tiên phong ngay từ khi thành lập để giải quyết các mối lo ngại về bảo mật và đảm bảo tính mạnh mẽ ở cấp độ Lớp 1.
- Kiến trúc mô-đun: Cung cấp khả năng thích ứng và khả năng kết hợp, thúc đẩy một hệ sinh thái tương tác và linh hoạt.
- Các Dapps triển khai trên Morph tương tự như Ethereum, nhờ khả năng tương thích EVM. Các ứng dụng được phát triển cho Ethereum có thể được di chuyển sang Morph với những điều chỉnh tối thiểu.
Thực trạng của dự án
Ngày 20/3/2024, Ethereum L2 Morph đã công bố hoàn thành vòng tài trợ seed round trị giá 19 triệu USD, dẫn đầu bởi Dragonfly Capital, Pantera Capital, Foresight Ventures, The Spartan Group, MEXC Ventures, Symbolic Capital, Public Works, MH Ventures và Everyrealm.
Ngoài ra, Morph còn nhận được 1 triệu USD từ vòng tài trợ thiên thần. Các nhà đầu tư bao gồm những người sáng lập từ các dự án như Polygon, Manta, Galxe, Sei, Nansen, Story Protocol và KOL như Icebergy, MoonOverlord, NaniXBT và Dingaling.
Morph có kế hoạch sử dụng vòng tài trợ này để tăng tốc xây dựng đội ngũ, tăng ưu đãi cho nhà phát triển, mở rộng tiếp thị, v.v.
Tokenomic
Đang cập nhật…
Cộng đồng
Kết luận
Morph là layer 2 có sự kết hợp của cả Optimistic Rollup và zk-Rollup, tương thích EVM, cộng thêm việc phi tập trung hóa mạng lưới Sequencer. Morph hứa hẹn sẽ mang lại khả năng mở rộng, chi phí thấp, thách thức sự thống trị của giá trị có thể trích xuất tối đa (MEV) và xóa bỏ các điểm kiểm soát trung tâm. Khung mô-đun của dự án cho phép mỗi thành phần hệ sinh thái phát triển độc lập, bắt kịp với những đổi mới nhanh chóng trong các ứng dụng tiêu dùng.
Đừng quên theo dõi thông tin về Morph tại nhóm GFI Blockchain để cập nhật các thông tin mới nhất.
