Tổng quan
Ngày 1/5/2022 khi thực hiện mint NFT trên dự án Otherside.xyz của Yugas Labs, có thời điểm giá gas lên hơn 8000 gwei (khoảng hơn 4000$) cho 1 giao dịch, giá gas cao và tình trạng tắc nghẽn xảy ra khiến cho nhiều giao dịch thất bại.
Với những vẫn đề hiện hữu của Ethereum, ngay sau đó Yuga Labs đã nói về kế hoạch xây dựng 1 Chain riêng để sử dụng.
Xu hướng xây dựng 1 blockchain riêng để sử dụng cho các dự án game, NFT đang dần trở nên phổ biển. Cùng với Axies, Flow, Wax… Unique là một trong số đó. Là một blockchain dành riêng cho NFT, game được xây dựng trên Polkadot, vừa trở thành Parachain thứ 14, Unique có gì nổi bật, mô hình kinh tế của Unique như thế nào?
Cùng GFS Blockchain giải mã những câu hỏi trên trong bài nghiên cứu dưới đây nhé.
Unique Network là gì?
Unique Network là một chuỗi khối có thể mở rộng cho các NFT có thể kết hợp với các nền kinh tế tiên tiến – Chuỗi NFT được xây dựng cho Polkadot và Kusama.
Unique Network là parachain NFT của hệ sinh thái Polkadot. Nó mang lại bảo mật được chia sẻ từ Relay Chain. Trải nghiệm sức mạnh của các cấp ủy quyền chi tiết, mô hình kinh tế linh hoạt và triển khai hệ sinh thái được mã hóa hoàn toàn với các công cụ mã nguồn mở.
Sự khác biệt chính so với nhiều dự án NFT khác hiện tại là Unique Network là một chuỗi khối cho phép xây dựng các dApp NFT thế hệ mới hoàn toàn trên đó hoặc di chuyển các giải pháp NFT hiện có trên thị trường để đạt được nhiều khả năng mở rộng hơn, chức năng mới và khả năng tương tác. Bên cạnh đó Unique sẽ tận dụng được sự giao thương về kinh tế của các Parchain và các dự án trên hệ sinh thái Polkadot.
*** Tìm hiểu thêm về Unique Network -> Xem tại đây
Kiến trúc
Các thành phần cốt lõi của blockchain Unique là:
- Token Pallet xử lý NFT, RTF và Fungible token.
- Hợp đồng thông minh EVM/Ethereum
NFT Pallet cung cấp cơ sở để tạo các bộ sưu tập NFT, minting token, quản lý quyền sở hữu của chúng. Chức năng hợp đồng thông minh để xử lý bất kỳ logic ứng dụng nào chưa biết tại thời điểm thiết kế chuỗi. Điều này cũng giống như tiêu chuẩn Ethereum ERC-721 cho các hợp đồng thông minh.
The Substrate framework cung cấp một WebSocket API mạnh mẽ và linh hoạt cho phép các khách hàng của nó thiết lập các kết nối với Blockchain như: ví NFT, Games, Marketplaces, và các ứng dụng khác.
Tính năng cốt lõi
Khả năng tương thích Ethereum
Unique Netwwork được thiết kế để tận dụng Ethereum ở cấp độ giao thức. Tất cả các công cụ Ethereum như Metamask, Truffle hoặc Remix, có thể hoạt động với Unique bằng cách hoán đổi URL node công khai trong cài đặt.
Giao dịch Frictionless
Người dùng cuối không cần phải biết cách mua tiền mã hóa, cài đặt ví, quản lý khóa… Với tài trợ giao dịch, trải nghiệm dApp có thể được thực hiện trơn tru và đơn giản.
Hỗ trợ nội dung gốc
Các chuỗi giống như Ethereum ngày càng trở nên đắt hơn khi hoạt động của chúng phát triển. Chúng ta có thể thấy phí giao dịch khổng lồ trên Ethereum và quan sát Polygon đang tiếp cận các vấn đề tương tự khi nó phát triển.
Unique Network hỗ trợ NFTs, RFT và Fungible tokens nguyên bản, có nghĩa là theo cách tiết kiệm gas. Nội dung gốc cũng được hỗ trợ ở cấp độ tương thích Ethereum, vì vậy không có gì thay đổi đối với người dùng cuối hoặc các nhà phát triển quen thuộc với Solidity khi họ giao dịch với các tài sản riêng biệt.
Lược đồ siêu dữ liệu (Metadata Schemas)
Trong các thế hệ ứng dụng và ví NFT trước đây, tiêu chuẩn NFT (ERC-721) không quy định các định dạng siêu dữ liệu mã token. Điều này dẫn đến việc các công cụ như ví không thể hiển thị siêu dữ liệu mã token cho tất cả các bộ sưu tập trên mạng. Unique Network đang giải quyết vấn đề này bằng cách thiết lập tiêu chuẩn siêu dữ liệu. Ví sẽ có thể truy cập một cách đáng tin cậy thông tin về thuộc tính mã thông báo hoặc thậm chí là vị trí của hình ảnh.
Nền kinh tế Unique
Token economy
Tokennomic của Unique
- Tổng cung: 1.000.000.000 UNQ
- Lạm phát: 10% trong năm 1, giảm liên tục xuống 4% vào năm thứ 10
Vận hành nền kinh tế Unique Network
Unique Network là nền tảng để xây dựng các dApp phục vụ cho nhiều trường hợp sử dụng rộng rãi.
Unique Network chỉ có thể phát triển mạnh mẽ khi mạng có nhiều dApp xây dựng trên đó, vận hành mượt mà, thu hút được người dùng đông đảo.
- Gaming: dù thị trường từ đầu năm đến giờ đang trong giai đoạn ảm đạm, buồn chán. Tuy nhiên, các trò chơi blockchain vẫn tiếp tục hoạt động tích cực. Hoạt động trong dApps trò chơi đạt mức cao nhất mọi thời đại vào tháng 4 với 1,23 triệu UAW hàng ngày, trong khi các khoản đầu tư từ các VC và nhà đầu tư cá nhân đạt 4,5 tỷ đô la, vượt qua tổng số tiền đầu tư được huy động vào năm 2021 (theo báo cáo của Dapp Radar)
=> Gaming vẫn là nơi hoạt động tích cực nhất trong không gian NFT.
- NFT Marketplace và Collectible: Các bộ sưu tập nghệ thuật kỹ thuật số trên blockchain từ tranh nghệ thuật, ảnh, thời trang, âm nhạc, các khoảnh khắc trong các giải thể thao đang dần trở nên phổ biến và được chấp nhận rộng rãi của công chúng, và các NFT Marketplace có thể xem là các chợ (tương tự như sàn DEX trong DeFi) giữ một vai trò quan trọng trong thị trường thứ cấp, mang lại doanh thu khổng lồ, ví dụ như: OpenSea đạt mốc doanh thu hơn 3 tỷ USD trong thời gian ngắn ngủi từ khi ra đời.
- Với cấp chính phủ: khi cơ sở hạ tầng đủ mạnh và hiệu quả để thay thế các hệ thống hiện tại thì xu hướng sử dụng các NFT cho căn cước công dân, sổ bảo hiểm, sổ cái bất động sản, đăng ký xe…sẽ sớm thành hiện thực.
- Văn bằng, chứng chỉ: việc sử dụng các NFT thay thế cho các loại hình vật lý như: văn bằng, chứng chỉ, giấy khen… là rất thích hợp áp dụng trong đời sống thực tế.
Gia tăng giá trị cho token UNQ
- Với việc đa dạng các trường hợp sử dụng của Unique Network, token UNQ được gia tăng giá trị theo cách dễ hiểu nhất như sau: nhiều sản phẩm tuyệt vời hơn → sử dụng và lưu trữ nhiều hơn → nhiều phí hơn và số dư cao hơn → nhiều nhu cầu hơn đối với nguồn cung UNQ, do đó dù là token lạm phát nhưng nguồn cung sẽ tăng chậm, không tăng cao hoặc có thể giảm đồng thời giá trị token UNQ sẽ tăng.
- Đầu tiên, cũng như những blockchain L1 khác, phí thu được từ các giao dịch NFT và hợp đồng thông minh là một nguồn thu quan trọng. Càng nhiều dApp, nhiều người sử dụng sẽ làm tăng nhu cầu mua token UNQ và sở hữu token => về dài hạn làm tăng giá trị của token UNQ.
- Việc sử dụng token UNQ làm tiền tệ chính, kích thích mọi người nắm giữ UNQ, mua UNQ để mua các NFT… => tăng nhu cầu mua UNQ => về dài hạn tăng giá trị của token UNQ.
- Thông qua nhu cầu staking nhằm chạy node cho collator, bỏ phiếu trong quản trị mạng lưới, đánh dấu quảng cáo ứng dụng, đánh giá danh tiếng…holder sẽ kiếm được UNQ. Khi nhiều người kiếm được, nắm giữ, staking và giao dịch trong Unique Network, điều đó sẽ tạo ra nhiều động lực hơn cho mọi người ở bên trong hệ sinh thái Unique Network, điều này sẽ thu hút nhiều nhà phát triển mới hơn, và sẽ thu hút nhiều người dùng hơn, v.v. => Vòng tuần hoàn này lặp lại theo hình xoắn ốc, giúp càng ngày làm giảm nguồn cung lưu thông, do đó góp phần vào làm tăng giá trị cho token UNQ.
Các nguồn chi phí
- Như các Parachain khác, việc đấu giá thuê 1 vị trí Parachain được sự ủng hộ của cộng đồng thông qua Crowdloan, và Unique Network trả thưởng cho người ủng hộ lock DOT bằng token UNQ => trong ngắn hạn, việc này làm gia tăng nguồn cung lưu hành trên thị trường => làm giảm giá trị token UNQ trong ngắn hạn.
- Staking UNQ cho các mục đích quản trị, vận hành node… làm giảm nguồn cung lưu hành, tuy nhiên người tham gia nhận được cũng chính phần thưởng UNQ => đây cũng là nguyên nhân làm lạm phát token UNQ => cũng làm giảm giá trị token UNQ.
- Chi phí hoạt động và tài trợ phát triển hệ sinh thái trong ngắn hạn được lấy từ việc bán token UNQ qua các vòng gọi vốn của dự án => sau khi unlock nhóm token này, nguồn cung sẽ tăng lên => trong ngắn hạn cũng ảnh hướng đến giá trị của token UNQ.
- Nền kinh tế Unique Network trong dài hạn phát triển tốt, thì token UNQ sẽ được tích lũy giá trị và tăng trưởng bền vững. Muốn có được điều này thì phải phát triển hệ sinh thái, phát triển người dùng, có nhiều giải pháp hơn nhằm tăng incentive cho holder, khuyến khích nhiều trường hợp sử dụng hơn, kết hợp với các Parachain thông qua XCM… => từ đó doanh thu tăng lên sẽ bù đắp được các chi phí, và có lợi nhuận thì dự án mới có thể phát triển bền vững và mạnh mẽ.
Kết luận
Unique Netwwork là blockchain NFT đầu tiên đã giành được 1 slot Parachain, và bắt đầu vào giai đoạn xây dựng triển khai tiếp theo. Cuộc hành trình của Unique còn rất dài, bên cạnh thuận lợi là trở thành một Parachain thì tận dụng được lợi thế về an ninh và khả năng mở rộng của Polkadot – Kusama, kết nối xuyên chuỗi liền mạch với các Parachain khác thông qua XCM, được sự ủng hộ của cộng đồng Dotsama.
Unique Network cũng gặp sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ, từ người nhà là các Parachain Smartcontract trên Polkadot – Kusama: Moonbeam, Astar… hay từ các nền tảng layer2 và layer 1 cùng mảng với Unique như IMX, Flow blockchain, Wax…
Về lý thuyết có thể thấy tiềm năng lớn trong mô hình kinh tế của Unique, tuy nhiên vẫn cần theo dõi sát hiệu quả các bước triển khai tiếp theo của Unique Network trước khi các bạn nghĩ tới việc đầu tư vào dự án.
Mọi người hãy tham gia vào các kênh truyền thông của GFS Blockchain để thảo luận cùng các thành viên khác cũng như cập nhật thông tin về các dự án sớm nhất nhé!