Tổng quan
Hệ sinh thái Filecoin lớn và đang phát triển rất nhanh để có thể định vị dự án là dự án cốt lõi trong ngành web phi tập trung.
Nhu cầu sử dụng lưu trữ đám mây là cần thiết và ngày càng tăng mạnh, Filecoin cung cấp giải pháp lưu trữ phi tập trung được xây dựng từ năm 2014, 4 ngành mà Filecoin nhận thấy có nhu cầu cao là:
- NFT và Web3 storage
- (Permanent Storage) Lưu trữ vĩnh viễn và web2 datasets
- Metaverse và gaming
- Audio và video
NFT và Web3 storage
NFT
Mùa hè năm 2021, NFTs đã gia nhập và chiếm spotlight của thị trường crypto. Và tới hiện tại chúng ta có thể dễ bắt gặp các avatar để hình ảnh NFT collectibles, fine art…đầy trên mạng xã hội.
Một điểm thú vị là dù gắn mác “phi tập trung” nhưng phần lớn các NFTs lại được lưu trữ tập trung vì lưu trữ on-chain chưa khả thi. Điều đó khiến giá trị của các NFTs có thể gặp nguy hiểm, bị đánh cắp. Và NFT.storage ra đời để giải quyết vấn đề đó.
NFT.storage là sản phẩm thuộc hệ sinh thái Filecoin, cung cấp giải pháp lưu trữ phi tập trung dành riêng cho NFT content và metadata, tập trung vào việc lưu trữ vĩnh viễn thông qua các máy chủ IPFS chuyên dụng. Bằng cách tham gia chương trình Filecoin Plus, NFT.storage có thể cho phép lưu trữ NFTs miễn phí và không giới hạn.
Ra mắt vào tháng 4 năm 2021, NFT.storage đã có nhiều marketplaces lớn sử dụng: Opensea, MagicEden, Holaplex, Jigstack, và Galaxy…
Web3 Storage
Filecoin hướng tới mục tiêu trở thành storage layer của Web3. Filecoin đã và đang hợp tác với nhiều dự án bridges ở nhiều chains và smart contract platforms, điển hình là sự hợp tác với Polygon. Mục tiêu của sự hợp tác này là để đáp ứng nhu cầu lưu trữ và cơ sở hạ tầng cần thiết cho các dự án game và NFTs. Polygon developers có thể dễ dàng sử dụng Filecoin qua các storage bridge. Filecoin cũng đã nhận được sự quan tâm tới từ hệ sinh thái Solana từ khi các dự án trong hệ sinh thái sử dụng dịch vụ của Filecoin.
Để đơn giản hóa việc xây dựng dự án Web3 trên Filecoin, đội ngũ đã ra mắt Web3.Storage để cho phép developers lưu trữ và xuất dữ liệu trực tiếp trên Filecoin thay vì phải giải quyết những vấn đề phực tạp liên quan tới mạng lưu trữ phi tập trung.
Web3.Storage lưu trữ dữ liệu trên nhiều Filecoin miners và nodes với IPFS phân bổ theo vị trí địa lý. Các IPFS nodes được chạy bởi chính đội ngũ của Web3.Storage. Giống như NFT.Storage, Web3.Storage cũng tham gia Filecoin Plus nên cho phép dự án Web3 lưu trữ dữ liệu không giới hạn miễn phí. Vì vậy, Web3.Storage tăng trưởng đều từ khi 3 triệu lượt tải lên tới 16 triệu lượt tải lên trong 8 tháng.
Lưu trữ vĩnh viễn và Web2 datasets
Tương tự Arweave, Lighthouse cho phép người dùng Filecoin lưu trữ files vĩnh viễn với chi phí cố định. Filecoin Virtual Machine (FVM) lưu trữ dữ liệu vĩnh viễn, tự động với smart contracts. Usecase lớn nhất cho lưu trữ vĩnh viễn và data archive. Mục tiêu là có thể lưu trữ data archive tiết kiệm nhất và trở thành công cụ tối ưu cho developers xây dựng apps trên hệ sinh thái Filecoin.
Metaverse và gaming
Có một ứng dụng mới cho Filecoin và IPFS trong mảng metaverse và gaming: user monetization. Blockbets và Gala Games hỗ trợ tạo doanh thu và các khoản thanh toán cho người chơi game, còn Mona hỗ trợ nghệ sĩ thể hiện tác phẩm của họ trong thế giới ảo và giao bán tới người sưu tầm. Metaverse AI đưa tương tác thực tới 1 tầm cao mới: cho phép người chơi kiếm tiền với tương tác với người ảo được hỗ trợ bởi AI trong trò chơi.
Audio và video
Audius là platform tương tự Spotify và SoundCloud, chỉ khác ở điểm Audius sử dụng IPFS để lưu trữ dữ liệu.
Currents.fm và Inflow Music là platform hỗ trợ cộng đồng sáng tạo nội dung lan tỏa tác phẩm và kiếm tiền. Huddle01 là phiên bản Zoom phi tập trung, tập trung vào cộng đồng NFT, cho phép người dùng gọi điện online miễn phí, không cần đăng ký và không thu thập bất kỳ dữ liệu nào của người dùng.
Phần lớn người dùng cuối khó có thể nhận ra Audius, Currents.fm, Inflow Music, Huddle01 là ứng dụng phi tập trung vì trải nghiệm không có quá nhiều khác biệt.
Cộng đồng Filecoin Việt Nam
Kết luận
Mặc dù lưu trữ phi tập trung vẫn còn mới lạ, hệ sinh thái Filecoin đã phát triển mạnh trong những năm qua. Filecoin và IPFS đã được sử dụng bởi nhiều dự án lớn bao gồm NFT, Web3, game, metaverse, video và audio. Thách thức lớn nhất với dự án nói riêng và ngành lưu trữ phi tập trung nói chung là chứng minh độ bảo mật, uy tín và tối ưu chi phí lưu trữ để cung cấp dịch vụ với nhiều khách hàng.
