Decentralized Physical Infrastructure Networks (DePIN) là một khái niệm không còn xa lạ trong thị trường blockchain, tập trung chủ yếu trong việc phân phối và quản lý hạ tầng vật lý thông qua các nền tảng phi tập trung. Khác với các mạng lưới truyền thống, DePIN sử dụng công nghệ blockchain để đảm bảo tính minh bạch, an toàn và hiệu quả trong việc vận hành và quản lý hạ tầng vật lý.
Một trong những nổi bật của DePIN là cung cấp hạ tầng tính toán phi tập trung nhằm tận dụng các tài nguyên tính toán phân tán để cung cấp dịch vụ với chi phí thấp hơn và hiệu quả hơn so với các dịch vụ lưu trữ đám mây truyền thống như AWS hay Google Cloud.
io.net (trước đây là antbit.io) là dự án về DePIN nổi bật trong thời gian gần đây và vừa được Binance thông báo lên Binance Launchpool, cùng mình và GFI Blockchain tìm hiểu về tiềm năng dự án này như thế nào nhé.
MÔ HÌNH KINH DOANH
io.net là gì?
io.net là một mạng lưới hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN) sử dụng blockchain trên Solana để tổng hợp sức mạnh tính toán từ các GPU, mục tiêu giải quyết vấn đề thiếu hụt năng lực tính toán GPU, cần thiết cho các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (ML).
io.net hoạt động như một thị trường phi tập trung, nơi mà các nhà cung cấp dịch vụ GPU có thể cho thuê tài nguyên tính toán và nhận phần thưởng dưới dạng token IO. Người thuê, chủ yếu là các công ty AI và ML, có thể sử dụng các tài nguyên này với chi phí thấp hơn đáng kể so với các dịch vụ lưu trữ đám mây truyền thống.
Sản phẩm
io.net cung cấp các sản phẩm và dịch vụ nhằm tận dụng sức mạnh tính toán GPU phi tập trung, 03 sản phẩm chính của io.net gồm: IO Cloud, IO Worker và IO Explorer.
IO Cloud
IO Cloud là dịch vụ đám mây phi tập trung của io.net, cung cấp sức mạnh tính toán GPU cho các tác vụ AI và ML. Sản phẩm này cho phép các công ty và cá nhân truy cập vào tài nguyên GPU thông qua một nền tảng dễ sử dụng, giúp giảm thiểu chi phí và thời gian.
IO Worker
IO Worker là sản phẩm dành cho các nhà cung cấp GPU muốn tham gia vào mạng lưới của io.net. Sản phẩm này cho phép các nhà cung cấp tận dụng tài nguyên GPU “nhàn rỗi” của họ để kiếm phần thưởng dưới dạng là token IO.
IO Explorer
IO Explorer là công cụ giám sát và phân tích dữ liệu của io.net, cho phép người dùng kiểm tra và theo dõi tất cả các giao dịch và hoạt động tính toán trên mạng lưới. Đây là một công cụ quan trọng giúp đảm bảo tính minh bạch và tin cậy trong toàn bộ hệ sinh thái.
Ngoài ra, io.net còn phát triển thêm 03 sản phẩm khác nhằm bổ trợ cho các sản phẩm chính trong hệ sinh thái của io.net, đóng vai trò thiết yếu trong việc cung cấp, quản lý và bảo mật tài nguyên tính toán, gồm:
- IO Coin: Token chính, hỗ trợ các giao dịch và phần thưởng
- IO ID: Cung cấp hệ thống nhận dạng phi tập trung, bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật
- IOG: Nơi các nhà cung cấp hạ tầng, đảm bảo hoạt động và phát triển mạng lưới
ĐỘI NGŨ DỰ ÁN
Đến hiện tại, quy mô của io.net đã có hơn 50 người bao gồm những chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực blockchain, AI và ML. Core team của io.net gồm:
- Ahmad Shadid – Founder và CEO: Ahmad bắt đầu với io.net vào năm 2023 khi đang phát triển Dark Tick, một doanh nghiệp giao dịch định lượng, yêu cầu khối lượng lớn năng lực tính toán để chạy các mô hình ML. Nhận thấy nhu cầu khổng lồ về năng lực tính toán GPU, Ahmad đã quyết định xây dựng io.net nhằm tận dụng tài nguyên GPU phi tập trung để đáp ứng nhu cầu này. Ahmad có nền tảng và kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ và tài chính, đặc biệt là trong các ứng dụng ML và AI cho giao dịch tài chính.
- Tory Green – Co-Founder và COO: Tory tốt nghiệp Đại học Stanford danh tiếng của Hoa Kỳ với bằng Cử nhân Kinh tế năm 2002. Đặc biệt, trong suốt sự nghiệp của mình, Tory Green đã từng giữ các vị trí CFO và COO tại The Art of Charm từ năm 2010 đến 2014, các vị trí CFO và COO tại Hum Capital từ năm 2019 đến năm 2021. Tory đã có hơn 10 năm kinh nghiệm ở vị trí COO và đến tháng 6/2023 Tory đảm nhận vị trí COO, đồng thời là Co-Founder của io.net.
- Gaurav Sharma – CTO: Gaurav tốt nghiệp Cử nhân ngành Kỹ thuật công nghệ tại Học viên Công nghệ Quân đội, Pune, Ấn độ vào năm 2007. Anh có hơn 15 năm kinh nghiệm quản lý ở vị trí Tech Leader, từng làm việc tại các sàn thương mại điện tử nổi tiếng như Agoda, Amazon, Ebay và gần nhất đảm nhận vị trí Trưởng kỹ thuật tại Binance trước khi trở thành CTO của io.net vào tháng 6/2024.
- Garrison Yang – CMO: Garrison là người mới gia nhập đội ngũ io.net với vai trò CMO. Trước đây, Garrison từng là Phó Chủ tịch Phát triển tại Ava Labs, một công ty nổi tiếng trong lĩnh vực blockchain. Có kinh nghiệm trong việc phát triển chiến lược và marketing cho các công ty công nghệ nưu Incredible Health, Meta, Monotype, và Engie.
Ngoài ra, io.net hiện đang có 04 cố vấn chính có kinh nghiệm về tài chính, công nghệ và đảm nhận các vị trí quan trọng gồm Lord Ed Vaizey, Max Baucus, Daniel T và Tamer Saudi.
ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN
Hiện tại, lộ trình phát triển mới nhất vẫn chưa được io.net cập nhật và io.net đang ở phiên bản v1.0. Ở phiên bản này, io.net sẽ tập trung vào việc phi tập trung của hệ sinh thái.
Một số cột mốc đã hoàn thành trước đó có thể được kể đến như:
- Q2/2023: Hoàn thành vòng huy động vốn (seed) và Render cũng đã phê chuẩn RNP-004, cho phép io.net trở thành máy khách điện toán đầu tiên trên mạng lưới.
- Q3/2023: Nhà tài trợ vàng cho Hội nghị thượng đỉnh Ray ở San Francisco, nơi mà io.net đã sử dụng Ray để phân cụm GPU trong vòng chưa đầy 10 giây.
- Q4/2023: Io.net ra mắt tại Main Stage của Solana Breakpoint; Ra mắt BC8.AI, một mô hình ML phi tập trung hoàn toàn; Đạt Giải Vàng về Khoa học Máy tính tại Giải thưởng Phát minh Châu Á năm 2023.
- Q1/2024: Ra mắt phiên bản v1.0 và phi tập trung hệ sinh thái.
Có thể thấy, lộ trình phát triển của io.net không chỉ tập trung vào việc mở rộng mạng lưới GPU mà còn hướng đến việc xây dựng một hệ sinh thái toàn diện và phi tập trung, hỗ trợ AI và ML.
ĐỐI THỦ CẠNH TRANH
Trong lĩnh vực DePIN đang có khá nhiều dự án tương đồng về mô hình với io.net, điển hình như Render với vốn hoá hiện tại 3.5 tỷ USD, FDV 5 tỷ USD và đang dẫn đầu trên thị trường về vốn hoá trong lĩnh vực DePIN.
Với mức định giá 1 tỷ USD (1/5 so với Render) và đang được cho là cao với một dự án mới ra mắt trên thị trường chỉ trong thời gian ngắn. Với tốc độ phát triển nhanh, một số thông tin cho thấy io.net đang có nguồn GPU khá cao (461,772 GPU) và đang vượt lên rất nhiều lần so với Render (11,946 GPU) và Filecoin (1024 GPU). Một lợi thế vượt trội cũng là một thách thức lớn của io.net khi cần có chiến lược cân bằng lượng cung lẫn nhu cầu sử dụng GPU trong dài hạn từ các đối tác và khách hàng.
io.net đang có lợi thế trong việc mở rộng nhanh hệ sinh thái của mình với đội ngũ và cố vấn dày kinh nghiệm, tập trung phát triển một hệ sinh thái hạ tầng vật lý phi tập trung cung cấp cho AI, đặc biệt là ML với hiệu suất cao, chi phí rẻ.
THỰC TRẠNG CỦA DỰ ÁN
io.net đã huy động vốn ít nhất 02 vòng, tuy nhiên số tiền vòng Seed diễn ra vào Q2/2023 vẫn chưa được thông báo chi tiết. Đầu năm 2024, io.net đã hoàn tất huy động vốn vòng Series A trị giá 30 triệu USD, vòng gọi vốn này được lead bởi Hack VC và với sự tham gia của nhiều quỹ đầu tư lớn khác như Multicoin Capital, Solana Ventures, 6th Man Ventures, OKX Ventures, Aptos Labs, Delphi Digital, The Sandbox,… và nâng mức định giá của io.net lên 1 tỷ USD.
io.net đã có hơn 50 đối tác phát triển và kinh doanh, một số đối tác nổi bật như:
TOKENOMIC
io.net với mã token là IO, tổng nguồn cung ban đầu 500 triệu IO và cung lưu thông tại thời điểm niêm yết trên Binance là 19% (tương đương 95 triệu IO), chi tiết phân bổ như sạu:
- 4% dành cho Binance Launchpool
- 20% dành cho vòng Seed
- 16.24% dành cho vòng Series A
- 18.14% dành cho các Core contributor
- 25.61% dành cho Hệ sinh thái và R&D
- 16% dành cho Cộng đồng
Với cơ chế khuyến khích phần thưởng cho hệ sinh thái, tổng nguồn cung tối đa của io.net là 800 triệu IO, thời gian tổng vesting trong khoảng 20 năm. Trong cơ chế khuyến thích, io.net áp dụng mô hình giảm phát bắt đầu trong năm đầu tiên là 8% và giảm 1.02% mỗi tháng cho tới khi đạt 800 triệu token IO.
Token IO được thiết kế và sử dụng trong các trường hợp như tham gia quản trị và staking, phần thưởng cho các IO Worker hoặc các team triển khai AI / ML.
Nhìn chung, tokenomic của io.net được thiết kế khá dài và trong 1 – 2 năm đầu cung lưu thông của IO sẽ lanh quanh 44%, cơ chế giảm phát cũng được io.net áp dụng khi thu phí 0.25% / node cho cả người thuê & người cho thuê GPU và 2% nếu người tham gia dùng USDC để thanh toán, phần doanh thu này sẽ dùng để mua và đốt token IO.
MUA TOKEN IO Ở ĐÂU?
Tại thời điểm viết bài, token IO vẫn chưa được niêm yết trên bất kỳ sàn giao dịch nào. IO hiện đang được Binance đưa vào Binance Launchpool từ ngày 7/6/2024 đến ngày 10/6/2024 và token IO sẽ được niêm yết trên Binance vào 19:00 ngày 11/6/2024 (giờ Việt Nam). Nếu chưa có tài khoản sàn Binance, bạn có thể đăng ký tại đây.
KẾT LUẬN
io.net cung cấp một giải pháp cho việc sử dụng sức mạnh tính toán GPU phi tập trung, với các sản phẩm và dịch vụ được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của cả nhà cung cấp GPU và các công ty AI, ML. Từ nền tảng tính toán GPU phi tập trung đến hệ thống phần thưởng và thanh toán, io.net đang xây dựng một hệ sinh thái mạnh mẽ và hiệu quả cho tương lai của công nghệ tính toán phi tập trung.
Dù “sở hữu” team và cố vấn dày kinh nghiệm, nhưng io.net vẫn là dự án còn mới nên rủi ro về mặt công nghệ luôn tiềm ẩn, cụ thể ngày 25/4 io.net đã gặp sự cố bảo mật liên quan đến tấn công Metadata API, dù sự cố này không ảnh hưởng đến lượng GPU nhưng có thể thấy io.net cần thêm thời gian để có thể hoàn thiện hệ thống cũng như hệ sinh thái của mình, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến bảo mật.
Đừng quên theo dõi thông tin về io.net tại nhóm GFI Blockchain để cập nhật các thông tin mới nhất.