Nếu không có Oracle, Blockchain sẽ như một chiếc máy tính hay điện thoại mà không thể kết nối với Internet. Bởi vì Blockchain không thể giao tiếp, trao đổi dữ liệu bên ngoài thế giới thực cho nên cần phải có một giải pháp làm việc này. Và Pyth đang là dự án Oracle cạnh tranh trực tiếp với Chainlink trên thị trường. 

Để có được sự phát triển của toàn thị trường như ngày hôm nay, Oracle đã góp phần không nhỏ trong hành trình đó. Tất cả các lĩnh vực chính của thị trường như DeFi, NFT, Lending, Derivatives,… đều phải cần có Oracle để có thể kết nối dữ liệu offchain và onchain với nhau. Đây đã, đang và sẽ là lĩnh vực đi cùng với sự phát triển chung của thị trường. 

Pyth là một dự án Oracle lớn thứ 2 trên thị trường, tuy nhiên Pyth hiện tại chỉ có Price Feed, không đa dạng sản phẩm như Chainlink (Automation, VRF, CCIP,…) 

Mô hình kinh doanh

Pyth là một mạng lưới oracle nhằm mục đích cung cấp giá chính xác cho tiền mã hóa, cổ phiếu, cặp ngoại hối, ETF và hàng hóa. Nó cung cấp ba sản phẩm cốt lõi:

• Price feed (cập nhật trực tiếp cho hợp đồng thông minh)
• Benchmark (lịch sử dữ liệu thị trường)
• Pyth Entropy (trình tạo số ngẫu nhiên an toàn)

Sản phẩm

Pyth Oracle Price Feed

Price Feed của Pyth đang chạy trên 2 chain chính là Solana mainnet và PythNet (solana fork). Trong đó, các Solana Dapps sẽ lấy price feed trực tiếp trên Solana mainnet, còn các chain EVM, non-EVM khác (NEAR, Cosmos SDK) sẽ lấy price feed trên Pythnet. 

• Một điểm lợi của PythNet là vì đây là network fork của Solana nên mạng PythNet có thông lượng cao, không phát sinh phí (gas free) cho các bên cung cấp data cho Pyth Network, dẫn đến quá trình tổng hợp giá trên PythNet không phát sinh phí . Đây cũng chính là điểm mạnh trong mô hình thiết kế price feed của Pyth (thiết kế này gọi là pull model) so với các đổi thủ khác trong thị trường như Chainlink hay API3 (push model).  

Giải thích kĩ hơn về khác biệt cơ bản giữa push model và pull model chủ yếu ở nơi tổng hợp giá của mô hình: 

• Đối với các mô hình đẩy (push model) như Chainlink hay API3, việc tổng hợp giá cho oracle sẽ diễn ra trên chain đích (destination chain). Việc này sẽ phát sinh nhiều hạn chế như chi phí update giá và vẫn đề nghẽn mạng. Đầu tiên,  việc cập nhật của các bên cung cấp price feed, giá sẽ phải diễn ra đều đặn (hàng giờ, thậm chí phút hay giây), các giao dịch tổng hợp giá là on-chain và sẽ phát sinh phí, ở các net đắt như Ethereum thì có thể sẽ ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận của các data provider. Thứ hai, các giao dịch tổng hợp sẽ không chắc lúc nào cũng ổn định vì 1 chain đa nhiệm (general purpose) như Ethereum có thể có nhiều loại giao dịch khác nhau, oracle update cũng chỉ là 1 giao dịch và phải “xếp hàng chờ” như các giao dịch khác, đôi khi có thể ảnh hưởng do nghẽn mạng (network congestion) bởi các hoạt động khác của chuỗi. 

• Mô hình kéo (pull model) như Pyth Network, thì họ tổng hợp giá ở các chain rẻ hơn, nhanh hơn hay chuyên biệt hóa như Solana hay PythNet, sau đó mới “kéo” price feed update message qua cầu Wormhole (hiện Pythnet update giá 400ms 1 lần) lên các contract “price service” trên các chain khác nhau. Với việc tổng hợp giá ở PythNet thì các bên tổng hợp không phải lo lắng về việc phí cho dù có phải triển khai trên 1 chain dịch vụ mới, giá gas sẽ ổn định và kiểm soát được thậm chí như giờ là free trên PythNet, cũng như không phải lo đến các vấn đề nghẽn mạng vì mạng lưới PythNet chỉ dùng cho 1 tác vụ là tổng hợp giá thay vì đa nhiệm vụ như các chain đích trong mô hình đẩy ở trên.  

Benchmarks

Benchmarks là các bộ tiêu chuẩn rộng lớn được sử dụng trong thế giới tài chính để điều hướng các quyết định của người tham gia thị trường và phân xử các khoản thanh toán. Những tiêu chuẩn quan trọng bao gồm:

• Giá tham khảo (ví dụ: tỷ giá tham chiếu Bitcoin)
• Chỉ số (ví dụ: S&P500, Agg)
• Tỷ giá tham chiếu (ví dụ: LIBOR, SOFR, Lãi suất quỹ Fed)
• Thông tin công ty (ví dụ: thu nhập)
• Xếp hạng tín dụng, ESG, kinh doanh, v.v.

Pyth Benchmark cung cấp quyền truy cập vào lịch sử giá cho cả ứng dụng trên và ngoài chuỗi. Người dùng cũng có thể truy cập dữ liệu này theo chương trình thông qua API Web2 do Pyth data association lưu trữ. API này trả về dữ liệu đã ký có thể được xác minh trên chuỗi, cho phép sử dụng dữ liệu điểm chuẩn trong các giao thức DeFi. Pyth Benchmarks đã cung cấp các price feed dựa trên Nguồn cấp dữ liệu giá Pythnet hiện có, đã cung cấp giá theo thời gian thực cho 200+ tài sản.

Pyth Entropy

Pyth Entropy là ứng dụng tạo số ngẫu nhiên cho blockchain. Nhiều ứng dụng blockchain cần truy cập vào một nguồn an toàn của các số được tạo ngẫu nhiên. Ví dụ: ảnh hồ sơ NFT cần chọn các tổ hợp thuộc tính ngẫu nhiên cho mỗi NFT. Ngoài ra, một trò chơi video chạy trên blockchain có thể muốn tạo ngẫu nhiên các vật phẩm trong rương kho báu khi được mở.

Pyth Entropy cho phép các nhà phát triển nhanh chóng và dễ dàng tạo ra các số ngẫu nhiên an toàn trên blockchain. Thời gian phản hồi nhanh của Entropy cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng như đúc NFT và trò chơi với UX đáp ứng. Entropy cũng cung cấp các đảm bảo bảo mật mạnh mẽ để đảm bảo rằng cả người dùng và nhà phát triển ứng dụng đều có thể tin tưởng rằng kết quả là ngẫu nhiên. Pyth Entropy hiện có sẵn trên một số mạng EVM.

Đội ngũ phát triển

Pyth Network được phát triển bởi Douro Labs, một công ty được thành lập vào năm 2023 bởi Michael Cahill (CEO), Ciarán Cronin (COO) và Jayant Krishnamurthy (CTO). Cả ba thành viên sáng lập đều có kinh nghiệm làm việc tại Jump Crypto, một chi nhánh của Jump Crypto Group, một công ty giao dịch lớn có trụ sở tại Chicago.

Định hướng phát triển

Đang cập nhật…

Đối thủ cạnh tranh

Trong thị trường oracle, Chainlink vẫn đang giữ vững vị trí thống trị của mình. Chainlink là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Pyth trong cả sự đa dạng của các blockchain hỗ trợ và giá trị được bảo mật.

Chainlink 

Chainlink là một mạng lưới oracle phi tập trung, giúp các hợp đồng thông minh tương tác một cách an toàn với dữ liệu và dịch vụ trong thế giới thực bên ngoài các blockchain. Mục tiêu của Chainlink là cung cấp dữ liệu đúng nhất – hay còn gọi là “sự thật” – cho các hợp đồng thông minh cũng như các tổ chức có nhu cầu.

Theo thống kê về Oracle từ DefiLlamma, Total Value Secured (TVS) hay tổng giá trị tài sản được đảm bảo khi có Oracle đang là 60 tỷ USD với sự góp mặt của hơn 50 dự án về Oracle trong thị trường blockchain. Pyth Network đang giữ vị trị top #2 trong các giao thức cung cấp dịch vụ Oracle và chiếm hơn 7% (~4.6 tỉ USD)  thị phần đối với các tài sản được đảm bảo trên chuỗi khối, chỉ xếp sau Chainlink về mức độ phủ lên đến 45% tổng giá trị TVS của thị trường.  

Có thể nói  Chainlink vẫn là dịch vụ oracles hàng đầu khi nói đến mức độ sử dụng phổ cập trên các giao thức DeFi. Tuy nhiên, Pyth Network là top #1 đơn vị Oracles hiện tại về “độ phủ” trên các hệ sinh thái blockchain. Tính đến thời điểm hiện tại, Pyth Network đã tích hợp được hơn 40 chuỗi trong hệ sinh thái của mình bao gồm cả EVM, non-EVM và các Cosmos chain.   

Pyth đáp ứng được nhu cầu lớn của thị trường và còn nhiều tiềm năng mở rộng trong tương lai, đặc biệt cộng thêm xu hướng RWA.  

Thực trạng dự án

Gọi vốn

• 20/7/2021 tại vòng Seed Pyth Network nhận được sự đầu tư từ GBV Capital
• 1/9/2021 CTC Venture Capital đã quyết định đầu tư cho Pyth Network tại Funding Round
• 7/1/2022 Tagus Capital đã rót vốn cho Pyth Network

Đối tác

Pyth đã trở thành một trong những giao thức oracle được sử dụng rộng rãi nhất trên một loạt các blockchain, nhờ khả năng mở rộng quy mô nguồn cấp dữ liệu trên Pythnet. Thay vì thêm nguồn cấp dữ liệu mới vào chuỗi đích, Pyth chỉ cần thêm nguồn cấp dữ liệu mới vào Pythnet, có thể được sử dụng bởi hợp đồng oracle của Pyth trên mỗi chuỗi đích mà nó hỗ trợ.

Do đó, Pyth có thể chỉ cần xây dựng một hợp đồng oracle cho bất kỳ chuỗi nào mà nó dự định mở rộng. Với sự hỗ trợ ngày càng tăng cho nhiều blockchain, các dự án khác nhau đã áp dụng mạng oracle của Pyth. Một vài dự án đáng chú ý bao gồm Synthetix, Helium, Eclispe.

Pyth là một trong những giao thức được sử dụng nhiều nhất trên Solana. Các giao dịch oracle của nó chiếm trung bình 20% tổng số giao dịch trên Solana trong tháng 2/2024. Trong cùng khoảng thời gian này, các nhà cung cấp dữ liệu Pyth đã trả 225.000 đô la phí cho Solana. Các nhà tiên tri Pyth đảm bảo 95% giá trị trên blockchain. Pyth cũng bảo mật hơn 90% giá trị trên 9 blockchain khác và hơn 50% trên 16 blockchain khác

Tokenomics Pyth Network

Thông tin cơ bản về Pyth Network:

• Tên: Pyth Network
• Tên giao dịch: PYTH
• Kiểu: Token tiện ích
• Nền tảng: Solana
• Hợp đồng: HZ1JovNiVvGrGNiiYvEozEVgZ58xaU3RKwX8eACQBCt3
• Tổng cung: 10,000,000,000 PYTH
• Hiện tại đã phát hành: 3,624,988,981 PYTH

Phân bổ Token PYTH:

• Thống trị Hệ sinh thái: 33%
• Đội ngũ & Cố vấn: 25%
• Phần thưởng Trên Chuỗi: 22%
• Đối tác Ra mắt: 10%
• Bán Riêng Tư: 10%

Lịch trình mở khóa Token PYTH:

Nguồn cung còn lại (85%) bị khóa ban đầu và các token bị khóa sẽ mở khóa sau 6, 18, 30 và 42 tháng sau khi ra mắt token lần đầu:

• 2,5 tỷ PYTH được mở khóa sau 6 tháng
• 2,5 tỷ PYTH được mở khóa sau 18 tháng
• 2,5 tỷ PYTH được mở khóa sau 30 tháng
• 1 tỷ PYTH được mở khóa sau 42 tháng

Mua bán PYTH Token ở đâu?

Hiện tại anh em có thể mua bán PYTH ở trên một số những sàn giao dịch sau:

• Binance.com
• MEXC.com
• Gate.io

Kết luận

Pyth Network là một giao thức mới đã thay đổi cuộc chơi trong thị trường oracle vốn đang được Chainlink thống trị. Pyth thúc đẩy một mạng lưới các nhà xuất bản dữ liệu của bên thứ nhất và thực hiện một oracle dựa trên cơ chế pull oracle giúp giảm tải phí cho người dùng oracle. Với thiết kế này, Pyth cắt giảm chi phí cho mạng oracle, tăng tần suất cập nhật giá và bảo mật dữ liệu thị trường trực tiếp dựa trên các nguồn dữ liệu chính. Đừng quên theo dõi thông tin về Pyth Network tại nhóm GFI Blockchain để cập nhật các thông tin mới nhất.