Giới thiệu

Tại sự kiện Korea Blockchain Week 2022, Chị Riley Trần – co-founder của GFS đã có buổi phỏng vấn nhanh với Illia Polosukhin – co-founder NEAR Protocol về tầm nhìn của NEAR với Web3, cách NEAR đạt được mục tiêu đó và về sự kiện đang được cộng đồng rất quan tâm – The Merge của ETH.

https://twitter.com/near_ua/status/1556651069266075648

Nội dung phỏng vấn

Riley

Xin chào mọi người, ngày hôm nay chúng ta cùng gặp một người cực kỳ quan trọng đối với hệ sinh thái NEAR – Illia – Founder của NEAR Protocol. Chào Illia, anh có thể gửi lời tới cộng đồng Việt Nam không? 

Illia

Xin chào tất cả mọi người. Thật tuyệt khi có Riley ở đây, đây là lần đầu tiên chúng tôi nhau gặp trực tiếp, sau hơn hai năm nói chuyện online, thật tuyệt vời! Xin chào tất cả mọi người. Tôi thực sự cảm kích sự ủng hộ và giúp đỡ của mọi người, thực sự hy vọng cộng đồng NEAR Việt Nam sẽ luôn luôn tiếp tục phát triển. 

Tôi nghĩ để bắt đầu tôi sẽ hỏi thêm Riley về cộng đồng NEAR tại Việt Nam. 

Riley

Đúng vậy, như Illia đã nói, làm việc cùng nhau đã hai năm nhưng đây là lần đầu tiên chúng tôi gặp trực tiếp. Anh có thể thấy Việt Nam là một trong những cộng đồng lớn nhất của hệ sinh thái. Chúng tôi đã hỗ trợ cho NEAR rất nhiều, đặc biệt là sau khi NEAR hợp tác với GFS, GFS là một trong những đối tác của NEAR tại Việt Nam.

Hiện tại chúng ta đã có cộng đồng chung lớn mạnh rồi, bây giờ chúng ta tiếp tục tập trung vào phát triển cộng đồng developer tại Việt Nam cùng sự hỗ trợ của VBI Labs và GFS. Và chúng ta đã có rất nhiều khóa học dành cho developer tại Việt Nam, đặc biệt là khóa học cho các developer truyền thống học lập trình blockchain, tập trung vào lập trình trên NEAR. Bước tiếp theo chúng tôi cũng đang tập trung vào đào tạo blockchain tại các trường đại học. Như các bạn có thể thấy chiến lược của NEAR là tập trung vào developer. Developer là giá trị cốt lõi của hệ sinh thái. 

Vâng, bây giờ tôi có câu hỏi dành cho Illia đây: hiện tại NEAR đang là một trong những Layer-1 top đầu, bạn có thể chia sẻ với chúng tôi tầm nhìn của bạn về Web3 không? 

Phỏng vấn NEAR Protocol Founder - Illia tại Korea Blockchain Week 2022 - Tầm nhìn của NEAR với Web3, Ethereum The Merge
Phỏng vấn NEAR Protocol Founder – Illia tại Korea Blockchain Week 2022 – Tầm nhìn của NEAR với Web3, Ethereum The Merge

Illia

Chắc rồi, tầm nhìn tổng quan của NEAR về web3 đang theo đuổi là trao lại quyền cho người dùng quản lý tài sản của mình, tất cả giữ liệu của họ và cả quyền quyết định cho người dùng. Điều đó có nghĩa là bạn cần phải có, không chỉ về tiền, mà là tất cả những tài sản cần phải thuộc về người dùng, sẽ không cần có bên trung gian, không có cơ quan nào có quyền giám sát tài sản của bạn. Điều đó có nghĩa là bạn biết và sở hữu các dữ liệu cá nhân, mọi thứ đều thuộc về bạn, chỉ bạn mới có thể cấp quyền truy cập dữ liệu đó cho người khác. Có quyền quyết định đối với những thứ bạn biết, khi nào chúng được định giá và cách để làm điều đó một cách đúng đắn. Web3 cần phát triển an toàn cho người dùng, đồng thời có thể mở rộng. Mục tiêu là để đạt được sự áp dụng hàng loạt cho thị trường đại chúng.

Và đó là điều bạn biết, NEAR đang cố gắng thực hiện tầm nhìn toàn cầu về Web3 này.  

Riley

Đúng vậy, keyword là Simple. Simple is the King (Đơn giản là Vua). Vậy nên khi chúng ta làm mọi thứ trở nên đơn giản, chúng ta có thể tiếp cận người dùng phổ thông, những người dùng non-blockchain có thể sử dụng những ứng dụng Web3, những người không biết gì về kỹ thuật cũng có thể sử dụng! 

Chúng ta hay nói về Mass adoption is NEAR (áp dụng hàng loạt), vậy nên kế hoạch của NEAR cho việc đó là gì?

Illia

Yeah, chúng ta đã chuẩn bị cho việc đó từ ngày đầu tiên rồi mà, tôi nghĩ là mục tiêu chung là nếu bạn nghĩ về hàng tỉ người dùng, khả năng cao là 99% trong số họ sẽ không biết là công nghệ hoạt động như thế nào, sẽ chẳng biết là blockchain hoạt động như thế nào, sẽ không biết là hash function là gì hay các chi tiết kỹ thuật khác. Bạn cần có khả năng xây dựng ứng dụng ẩn hết các thành phần phức tạp của blockchain, làm nó dễ dùng nhất có thể, vì bạn chẳng thể nào kỳ vọng gì ở 99% người dùng cơ bản cần phải vào Explorer để check tình trạng giao dịch cả! Tất cả phải “just work”

Và đó là vấn đề quan trọng NEAR đang tập trung vào, đó là cách NEAR tạo nên trải nghiệm sử dụng gần nhất có thể với cách mà mọi người đã quen sử dụng ứng dụng, ẩn càng nhiều tính năng của blockchain với người dùng càng tốt, trong khi vẫn giữ được giá trị cho người dùng, và cung cấp quyền quyết định cho người dùng để có thể thoát ra khỏi những thứ hiện tại.

Đây là một  sự đánh đổi rất phức tạp, ngay từ góc độ thực hiện. Nhưng đây là điều chúng tôi luôn hướng tới. Ở mặt khác, chúng ta cần làm cách nào để có được khả năng mở rộng cần thiết cho những khả năng đó. Vì vậy, sharding chỉ là một phần, còn nhiều phần khác chúng ta cần làm như account model của NEAR chẳng hạn.

Tất cả những phần chúng tôi đang thiết kế, như bạn biết đó, các công cụ và nhiều thứ khác, nhưng tất cả chung quy lại là triết lý: Làm thế nào để người dùng sử dụng dễ dàng hơn?

Biến tất cả những thứ thành thật đơn giản cho người dùng, ẩn tất cả những thứ phức tạp đằng sau. Vì vậy giúp người dùng chỉ đơn giản là sử dụng ứng dụng và không cần quan tâm rằng công nghệ đằng sau chúng là gì.

Riley

Đúng vậy, nó thật là tuyệt vời, câu hỏi tiếp theo là hiện tại chúng ta đã có rất nhiều blockchain Layer 1 ra mắt, anh có thể chia sẻ với cộng đồng về điểm đặc biệt (USP) của NEAR so với các Layer1 khác được không?  

Illia

Tôi nghĩ USP là khả năng xây dựng ứng dụng đơn giản để sử dụng. Chúng tôi cũng nghĩ cho cả developer nữa, chúng tôi vẫn luôn cố gắng để xây dựng trải nghiệm hữu dụng nhất có thể, đó là lý do chúng tôi đã khởi chạy khả năng hỗ trợ Javascript để xây dựng smart contract từ đầu tới cuối, cả frontend lẫn smart contract. Và từ góc độ đó, bạn biết đấy, có khoảng 20 triệu JavaScript developer trên thế giới có thể bắt đầu xây dựng mà không cần học ngôn ngữ lập trình mới hay mô hình mới. 

Việc lập trình như vậy giống như thể bạn có một máy chủ web khác mà bạn có thể sử dụng, chỉ đơn giản là gửi post/get request. Vì vậy, các developer có rất nhiều khả năng, chẳng hạn như, dựng một ứng dụng trong 15 giây chạy trong mạng testnet với JavaScript.

Vì vậy tôi nghĩ điều đó khá là tuyệt vời. Và nó sẽ thực sự mở ra rất nhiều trải nghiệm mới trong hệ sinh thái.

Riley

Bạn có thể thấy rằng NEAR không chỉ tập trung vào trải nghiệm đơn giản cho người dùng phổ thông mà còn tập trung vào developer, làm mọi thứ trở nên đơn giản nhất có thể. Đặc biệt là hiện nay chúng ta không có nhiều blockchain developer, vậy nên NEAR đã cung cấp công cụ để cho những developer chưa từng phát triển blockchain. Giờ đây developer đã có thể xây dựng smart contract với javascript, thật là tuyệt vời và đây là điều có thể hỗ trợ cho việc áp dụng hàng loạt  blockchain trở nên ngày càng nhanh hơn.

Hiện tại thì tất cả mọi người đều cực kỳ hào hứng về sự kiện The Merge của ETH, anh có thể chia sẻ suy nghĩ của mình về sự kiện này không?

Illia

The Merge là sự kiện chuyển ETH từ PoW sang PoS, tôi nghĩ rằng sự kiện này mọi người đều ủng hộ bởi vì bạn biết đấy, nó biến ETH trở nên hiệu quả hơn, bền vững hơn vì sử dụng ít điện năng hơn.

Cùng lúc đó thì chỉ riêng The Merge sẽ không thực sự thay đổi bất kỳ điều gì về khả năng mở rộng của chuỗi. Thứ gần nhất mà Ethereum có liên quan tới sharding được gọi là DankSharding chỉ làm data-availability cho các giải pháp roll up. Nên bạn thấy rằng giải pháp mở rộng mà Ethereum hướng tới là các giải pháp chạy nhiều thứ (các L2) và sau đó chuyển data xuống lưu tại Ethereum. 

Và theo quan điểm của tôi, đây là một cách tiếp cận, nhưng nó phá vỡ toàn bộ mục tiêu của Khả Năng Sử Dụng(Usability). Vậy nên tôi nghĩ rằng với cách này, Ethereum đang bỏ qua khả năng sử dụng dễ dàng. Nhưng đây lại là cách đơn giản cho đội ngũ Ethereum thực hiện được hiện tại bởi vì hiện nay có rất nhiều giải pháp rollup và chúng đều đang hoạt động rồi.   

Nhưng việc này lại tạo ra sự phân chia giữa các giải pháp, kiểu như người dùng cần phải biết chính xác họ đang sử dụng giải pháp rollup nào? Arbitrum với Optimistic Rollup hay ZkSync với ZK Rollup…, hay cách người dùng kết nối với các giải pháp đó như thế nào…

Ethereum hiện tại không có Execution sharding trong roadmap, họ chỉ phát triển data sharding để cho phép nhiều giải pháp roll up hơn. Toàn bộ ý tưởng của họ xoay quanh các giải pháp rollup và NEAR, theo một cách nào đó, cũng thực sự là một giải pháp rollup, mỗi contract ở NEAR thực sự là một mini rollup, chúng tôi đóng gói tất cả chúng và dấu trong một giao diện đơn giản.

Vậy nên, cả người dùng lẫn developers thực sự không phải nghĩ về nó.

Riley

Và đây là vấn đề chính mà tôi nghĩ tới, một lần nữa, đó là triết lý của NEAR phải không? Simple, làm cách nào để chúng ta làm nó trở nên đơn giản! 

Cảm ơn anh rất nhiều, IIla, sau buổi phỏng vấn này tôi có thể thấy keyword chính là Simple

Chúng ta cần làm mọi thứ trở nên đơn giản hơn cho người dùng và developer! 

Cảm ơn anh rất nhiều! 

Illia

Cảm ơn Riley! Rất vui được nói chuyện với bạn! 

Cộng đồng Hệ sinh thái NEAR tại Việt Nam

0 0 đánh giá
Article Rating