Tổng quan
Dựa trên công nghệ Blockchain, tài sản tiền mã hóa NFT đóng vai trò như một phương pháp xác thực cho người mua các mặt hàng duy nhất, chứng minh các khía cạnh như quyền sở hữu. NFTs được biết tới từ năm 2017 và trở nên phổ biến hơn nhiều vào năm 2020 và thực sự bùng nổ trong năm 2021. Điển hình với doanh thu NFT trong quý 3 tăng vọt lên con số 10,7 tỷ USD theo số liệu từ DappRadar.
*** Bài viết này thuộc chuỗi Series NFT Workspace của GFS Blockchain nhằm nghiên cứu từ căn bản tới nâng cao cũng như tốc độ phát triển hiện tại về lĩnh vực NFT – Một mảnh ghép không thể thiếu của bất kỳ Hệ tính thái nào. Tổng hợp các bài viết của NFT Workspace –> Xem tại đây
NFTs đang được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau gắn liền với những tài sản tồn tại trong thế giới thực dưới dạng kỹ thuật số. NFTs sử dụng blockchain để ghi lại quyền sở hữu các mặt hàng kỹ thuật số như hình ảnh, video, đồ sưu tầm, vật phẩm trong Game và thậm chí trong thế giới ảo Metaverse.
Vậy NFT là gì? Bối cảnh thị trường NFT hiện tại với mô hình hoạt động dưới góc nhìn nhà đầu tư sẽ được GFS Blockchain phân tích trong bài viết sau đây!
NFT là gì?
NFT (viết tắt của Non-Fungible Token) là token định danh duy nhất tồn tại trên Blockchain không thể sao chép, thay thế hoặc chia nhỏ. và được dùng để xác thực quyền sở hữu và các quyền cụ thể liên quan khác.
Giống như tiền vật chất, tiền mã hóa có thể thay thế được (Fungible Token), tức là có thể mua bán hoặc trao đổi cái này lấy cái khác tương đương. Ví dụ 10USD luôn có giá trị bằng 2 đồng 5 USD, tương tự như 1 BTC có giá trị bằng 1 BTC khác.
Nói cách khác, NFTs là các vật phẩm được mã hóa bằng công nghệ Blockchain (chuỗi khối). Hiểu đơn giản NFT là một tài sản ảo được token hóa từ những tài sản hữu hình trong thế giới thực có tính độc nhất và giới hạn, giúp chúng được mua, bán và giao dịch hiệu quả hơn đồng thời giảm xác suất gian lận.
Phân tích mô hình hoạt động của NFT
Các NFT đã thay đổi mô hình tiền mã hóa bằng tính chất duy nhất và không thể thay thế của mình. Chúng là đại diện kỹ thuật số của tài sản và được ví như hộ chiếu vì mỗi NFT chứa một danh tính duy nhất không thể thay thế để phân biệt với các mã thông báo khác. Chúng cũng có thể mở rộng, có nghĩa là bạn có thể kết hợp với một NFT khác để “lai tạo” ra một NFT thứ ba duy nhất.
Với NFT, bạn có thể “tokenized” (mã hóa) tác phẩm nghệ thuật của mình để tạo ra một giấy chứng nhận số về quyền sở hữu, và giấy chứng nhận này có thể được mua và bán trên thị trường. Các NFT cũng có thể được gắn với các hợp đồng thông minh (Smart Contract) giúp các nghệ sĩ nhận được phần trăm của các đợt bán token trong tương lai.
NFT khác với mã thông báo ERC-20, chẳng hạn như DAI hoặc LINK, ở chỗ mỗi mã thông báo riêng lẻ là hoàn toàn duy nhất và không thể phân chia. NFT cung cấp khả năng chỉ định hoặc yêu cầu quyền sở hữu bất kỳ phần dữ liệu kỹ thuật số duy nhất nào, có thể theo dõi bằng cách sử dụng chuỗi khối của Ethereum làm sổ cái công khai. NFT được đúc từ các đối tượng kỹ thuật số như một đại diện của tài sản kỹ thuật số hoặc phi kỹ thuật số. Ví dụ, một NFT có thể đại diện cho:
- Nghệ thuật số:
- Ảnh GIF
- Sưu tầm
- Âm nhạc
- Video
- Các mặt hàng trong thế giới thực:
- Chứng thư xe hơi
- Vé tham dự một sự kiện trong thế giới thực
- Hóa đơn mã hóa
- Tài liệu hợp pháp
- Chữ ký
- Rất nhiều và rất nhiều tùy chọn khác để thỏa sức sáng tạo!
Một NFT chỉ có thể có một chủ sở hữu tại một thời điểm. Quyền sở hữu được quản lý thông qua uniqueID và siêu dữ liệu mà không mã thông báo nào khác có thể sao chép. NFT được tạo ra thông qua các hợp đồng thông minh chỉ định quyền sở hữu và quản lý khả năng chuyển nhượng của NFT. Khi ai đó tạo hoặc đúc NFT, họ thực thi mã được lưu trữ trong các hợp đồng thông minh tuân theo các tiêu chuẩn khác nhau, chẳng hạn như ERC-721. Thông tin này được thêm vào blockchain nơi NFT đang được quản lý. Quá trình đúc tiền, từ cấp độ cao, có các bước sau:
- Tạo một khối mới
- Xác thực thông tin
- Ghi thông tin vào chuỗi khối
Các thuộc tính đặc biệt của NFT
- Mỗi mã thông báo được đúc có một số nhận dạng duy nhất được liên kết trực tiếp với một địa chỉ ví dụ như địa chỉ ví Ethereum.
- Chúng không thể hoán đổi trực tiếp với các mã thông báo 1: 1 khác. Ví dụ: 1 ETH hoàn toàn giống với ETH khác. Đây không phải là trường hợp của NFT.
- Mỗi mã thông báo có một chủ sở hữu và thông tin này có thể dễ dàng xác minh.
- Chúng tồn tại trên Blockchain và có thể được mua và bán trên các NFT Marketplace.
Nói cách khác, nếu bạn sở hữu một NFT:
- Bạn có thể dễ dàng chứng minh bạn sở hữu nó.
- Việc chứng minh bạn sở hữu NFT rất giống với việc chứng minh bạn có ETH trong tài khoản của mình.
- Ví dụ: giả sử bạn mua NFT và quyền sở hữu NFT được chuyển vào ví của bạn qua địa chỉ công khai của bạn.
- Mã thông báo chứng minh rằng bản sao tệp kỹ thuật số của bạn là bản gốc.
- Khóa cá nhân của bạn là bằng chứng quyền sở hữu bản gốc.
- Khóa công khai của người tạo nội dung đóng vai trò như một chứng chỉ xác thực cho đồ tạo tác kỹ thuật số cụ thể đó.
- Khóa công khai của người tạo về cơ bản là một phần vĩnh viễn trong lịch sử của mã thông báo.
- Khóa công khai của người tạo có thể chứng minh rằng mã thông báo bạn nắm giữ được tạo bởi một cá nhân cụ thể, do đó đóng góp vào giá trị thị trường của nó (so với hàng giả).
- Một cách khác để chứng minh bạn sở hữu NFT là ký các tin nhắn để chứng minh bạn sở hữu khóa cá nhân đằng sau địa chỉ.
- Như đã đề cập ở trên, khóa riêng của bạn là bằng chứng quyền sở hữu đối với bản gốc. Điều này cho chúng ta biết rằng các khóa riêng tư đằng sau địa chỉ đó kiểm soát NFT.
- Một tin nhắn đã ký có thể được sử dụng làm bằng chứng rằng bạn sở hữu các khóa cá nhân của mình mà không cần tiết lộ chúng cho bất kỳ ai và do đó chứng minh bạn cũng sở hữu NFT!
- Không ai có thể thao túng nó theo bất kỳ cách nào.
- Bạn có thể bán nó và trong một số trường hợp, điều này sẽ kiếm được tiền bản quyền bán lại của người sáng tạo ban đầu.
- Hoặc, bạn có thể giữ nó mãi mãi, thoải mái khi biết tài sản của bạn được bảo đảm bằng ví của bạn trên các nền tảng Blockchain tin cậy
Và nếu bạn tạo NFT:
- Bạn có thể dễ dàng chứng minh mình là người sáng tạo.
- Bạn xác định sự khan hiếm.
- Bạn có thể kiếm tiền bản quyền mỗi khi nó được bán.
- Bạn có thể bán nó trên bất kỳ thị trường NFT nào hoặc mạng ngang hàng. Bạn không bị khóa vào bất kỳ nền tảng nào và bạn không cần bất kỳ ai làm trung gian.
Sự khan hiếm
Người tạo ra NFT có thể quyết định độ hiếm của tài sản của họ.
Ví dụ: hãy xem xét một vé tham dự một sự kiện thể thao. Cũng giống như người tổ chức một sự kiện có thể chọn số lượng vé để bán, người tạo ra NFT có thể quyết định có bao nhiêu bản sao tồn tại. Đôi khi đây là những bản sao chính xác, chẳng hạn như 5000 vé vào cửa chung. Đôi khi một số được đúc rất giống nhau, nhưng mỗi loại lại hơi khác một chút, chẳng hạn như vé có chỗ ngồi được chỉ định. Trong một trường hợp khác, người sáng tạo có thể muốn tạo một NFT trong đó chỉ một chiếc được đúc như một món đồ sưu tập quý hiếm đặc biệt.
Trong những trường hợp này, mỗi NFT sẽ vẫn có một số nhận dạng duy nhất (giống như mã vạch trên “vé” truyền thống), chỉ có một chủ sở hữu. Sự khan hiếm của NFT là vấn đề và phụ thuộc vào người tạo. Người sáng tạo có thể làm cho mỗi NFT hoàn toàn độc nhất để tạo ra sự khan hiếm hoặc có lý do để sản xuất vài nghìn bản sao. Hãy nhớ rằng tất cả thông tin này là công khai.
Hạn chế của NFTs
Sự thật thú vị là, giá trị của các NFTs chưa có cách tính toán chính xác. Chỉ dành cho nhóm người quan tâm. Bức tranh “Everydays — The First 5000 Days” của Beeple, có thể có giá trị với những ai đam mê tranh ảnh. Nhưng có thể không đáng 1 xu với những ai không hứng thú với nó. Do đó, định giá vật phẩm NFTs vẫn còn nhiều bất cập.
Ứng dụng của NFTs
Đặc tính của NFTs là duy nhất (unique) và giới hạn (unlimited). Dưới đây là thông tin thêm về một số ứng và tầm nhìn được phát triển tốt hơn cho NFT:
- Game Item: Axie Infinity…
- Marketplaces: Opensea, Paras…
- Collectives: NBA Top Shot, …
- Infrastructure: Flow, …
- Metaverse: Sandbox, Decentraland, …
Một số mạng blockchain dùng để phát triển game NFT
Trước đây, hầu hết các game NFT được phát triển trên mạng Ethereum blockchain, với các chuẩn token phổ biến như ERC-721, ERC1155, ERC998. Nhưng với sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian qua đã có nhiều nhà phát triển đã xây dựng các nền tảng NFT của riêng mình. Điển hình có Binance Smart Chain của Binance đã và đang triển khai nhiều ứng dụng để chinh phục thế giới NFT màu mỡ (Binance ra mắt NFT Marketplace vào tháng 6/2021), Flow Blockchain hay gần đây Cardano và Solana cũng đã ra mắt dự án NFT của riêng họ.
Tiếp đến, là Polygon. Polygon đã lập ra hẳn Polygon Studios để toàn tầm toàn ý phục vụ cho hệ sinh thái Game & NFT. Nếu follow Twitter của Polygon, các bạn sẽ thấy, có rất nhiều dự án game NFT đang và sẽ được phát triển trên mạng Polygon. Mà để mua token game trên ứng dụng Dapps của mạng nào, cách tiết kiệm nhất là dùng token của mạng đó. Ví dụ: nếu giao dịch trên Pancakeswap thì dùng CAKE, tương tự như Polygon phải dùng MATIC…
Quay lại, Ethereum, nếu như họ nhận ra phí gas của họ quá cao sẽ ảnh hưởng đến người dùng. Thì chắc chắn họ sẽ phải nghĩ ra cách giải quyết. Giải pháp đó là Layer 2 Ethereum. Nói nôm na, Layer 2 giúp Ethererum xử lý giao dịch nhanh hơn, giảm phí gas – phí xử lý giao dịch.
Kết Luận
Các nhà phát triển game đã kết hợp công nghệ blockchain để tạo ra game NFTs, trend này đang bùng nổ trên thị trường crypto năm 2021.
Ngoài ra, trong tương lai, NFTs kết hợp với công nghệ blockchain, sẽ còn tạo ra nhiều ứng dụng hữu ích khác cho con người. Có rất nhiều lĩnh vực cần cần sự giới hạn và duy nhất (đặc tính của NFTs), như bỏ phiếu bầu cử, bất động sản….
*** Hãy cùng theo dõi sự phát triển của lĩnh vực NFT trong thị trường Crypto qua các bài viết cập nhật sau này cùng GFS Blockchain thông qua chuyên đề NFT Workspace -> Tại đây
GFS Blockchain sẽ liên tục cập nhật thông tin mới về thị trường, mọi người hãy theo dõi thường xuyên chuyên mục thông tin dự án tại website và đừng quên tham gia vào nhóm cộng đồng của GFS để cùng thảo luận, trao đổi kiến thức và kinh nghiệm với các thành viên khác nhé.
- Nhóm Telegram của GFS Blockchain -> Click tại đây
- Nhóm Facebook của GFS Blockchain -> Click tại đây
- Kênh thông tin Telegram của GFS Blockchain -> Click tại đây