Trong bối cảnh AI phát triển như vũ bão, vấn đề về độ tin cậy và tính không thiên vị của các nguồn dữ liệu đào tạo AI cần được giải quyết một cách triệt để. Grass tự định vị mình là giao thức đem lại nguồn dữ liệu đáng tin cậy đó cho các nhà phát triển AI với công nghệ Layer 2 Data Rollup của mình, tận dụng blockchain để đào tạo mô hình AI minh bạch và có đạo đức. Hãy cùng GFI khám phá dự án Grass này nhé!

Mô hình kinh doanh

Grass là giao thức web scraping có nhiệm vụ thu thập, xử lý và sắp xếp các tập dữ liệu web thành các bộ dữ liệu, cho phép đào tạo AI chính xác và hiệu quả hơn thông qua thiết bị kết nối internet của người dùng tham gia vào hệ thống. Bằng cách sử dụng Grass Rollup lưu trữ dữ liệu người dùng và Solana làm settlement layer lưu bằng chứng ZK, Grass không chỉ mở rộng việc thu thập dữ liệu mà còn trao thưởng cho những người đóng góp, thúc đẩy sự phát triển hợp tác trong lĩnh vực AI. Những bộ dữ liệu đã xử lý sẽ được bán cho những nhà phát triển AI.

Ngoài ra, Grass còn giúp tăng tính minh bạch và nguồn dữ liệu AI. Qua cơ chế tích hợp metadata trong những bộ dữ liệu, dự án đảm bảo nguồn dữ liệu có thể truy xuất nguồn gốc và xác thực, giải quyết trực tiếp vấn đề quan trọng về tính chính xác của dữ liệu. Giải pháp này đơn giản hóa khâu chuẩn bị dữ liệu cho AI, nâng cao độ tin cậy và làm cho các mô hình AI trở nên minh bạch và đáng tin cậy hơn cho người dùng cuối.

Cơ chế hoạt động của Grass

Người dùng tham gia vào mạng lưới của Grass sẽ trở thành một node và tạo ra nguồn thu nhập thụ động bằng cách “cho thuê” băng thông internet chưa sử dụng đến giao thức để cho các bên đào tạo AI. Tất cả các tổ chức tiếp cận nguồn băng thông từ Grass đều được kiểm tra bảo mật nghiêm ngặt và giao thức cam kết chỉ sử dụng tối đa 0,3% tài nguyên từ người dùng.

Grass đang nâng cao khả năng xử lý dữ liệu AI cho phép các nhà phát triển AI truy xuất lại nguồn dữ liệu đào tạo AI, đảm bảo các bộ dữ liệu không bị thiên kiến và thực sự có thể đại diện cho bộ dữ liệu.

Đây là cách Grass hoạt động:

• Thu thập (scraping) dữ liệu có độ tin cậy: Các node (thiết bị của người dùng) trên mạng Grass sử dụng băng thông rảnh rỗi để cào dữ liệu web rồi biến chúng thành những bộ dữ liệu AI có cấu trúc, với mọi dữ liệu và nguồn của nó được ghi lại một cách tỉ mỉ. Tính năng Data labeling (dán nhãn dữ liệu) sẽ ra mắt trong tương lai cho phép người dùng có chuyên môn xử lý data để nhận thưởng.
• Lưu trữ trên chuỗi vĩnh viễn: Các chi tiết nguồn gốc và dữ liệu được lưu trữ trên blockchain, đảm bảo tính minh bạch lâu dài.
• Cơ chế khen thưởng: Grass thưởng cho các node đóng góp dữ liệu dựa trên đầu vào của chúng, thúc đẩy mạng lưới thu thập dữ liệu rộng rãi và hiệu quả. Những token này có thể được sử dụng để mua hàng hóa và dịch vụ trong hệ sinh thái Grass hoặc giao dịch trên sàn giao dịch.
• Khả năng mở rộng qua Layer 2: Để quản lý quy mô dữ liệu rộng lớn, Grass sử dụng bằng chứng ZK để xác nhận nguồn gốc dữ liệu, đóng gói các bằng chứng này để Layer 1 xử lý hiệu quả trên Solana.
• Tạo ra khung phát triển AI: Ngoài việc tinh chỉnh hoạt động đào tạo AI, Grass còn đặt nền tảng để xây dựng các ứng dụng AI tận dụng lớp dữ liệu minh bạch, không thiên kiến.

Đội ngũ phát triển

Grass được phát triển bởi Wynd labs. Hiện các thành viên vẫn đang ẩn danh ngoài trừ Co-Founder của dự án là Andrej R và CTO là Chris Nguyen.

Tuy nhiên có một số vấn đề về Co-Founder của Wynd, theo một báo cáo Form D của SEC vào tháng 1 vừa qua có đề cập rằng Lower Tribeca Corp là một công ty vỏ bọc được đăng ký tại Bahamas và Christopher Nguyen được ghi nhận là Giám đốc duy nhất của Lower Tribeca Corp. 

Và trong một bài phỏng của DT News về sản phẩm Get Grass vào tháng 12/2023, đề cập đến Grass là một sản phẩm của Wynd Network. Trong bài viết, Christopher Nguyen được ghi nhận là CTO của Wynd Network. Wynd Network là công ty đằng sau phát triển dự án Get Grass. Họ rebrand thành Wynd Labs vào ngày 05/03 vừa qua để phục vụ cho tầm nhìn mới.

Một người Co-Founder khác của dự án là Andrej Radonjic là Andrej Radonjic, anh này không có thông tin về kinh nghiệm làm việc và từng vướng vào một vụ kiện với công ty cũ Geckobyte Labs tại Canada.

Định hướng phát triển

Grass có tầm nhìn trở thành Data Layer of AI, nền tảng chuyên cung cấp (bán) những data chất lượng, đã được tổng hợp (thông qua hoạt động của người dùng đã cài đặt Glass Extension) và sàng lọc cho các công ty AI (vừa và nhỏ). Qua đó đạt được 2 tầm nhìn như sau:  

1. Grass là mạng lưới được sở hữu và vận hành bởi người dùng. Tất cả người dùng sẽ nhận được thành quả trong làn sóng phát triển của AI một cách công bằng  
2. Thúc đẩy open-source và decentralized AI, ngăn cản sự thao túng lĩnh vực AI của các ông lớn như Google và Microsoft, bằng cách cung cấp public web data một cách công bằng 

Tầm nhìn này là vô cùng lớn và hợp lý bởi nhiều yếu tố như:  

• 80% khối lượng công việc đến từ việc chuẩn bị data (trước khi trainning model). Grass sẽ làm điều đó bao gồm Scraping data và Cleansing data (người dùng cung cấp data, Grass sẽ xử lý data qua một bộ phận gọi là Socrates).
• Việc scraping data tốn rất nhiều băng thông internet (một công ty nhỏ sẽ không thể làm điều này) và Grass có thể là ứng dụng đầu tiên đứng ra thu thập nó dựa trên hoạt động của người dùng (và trả incentive) –> mô hình hay và độc đáo, phù hợp với sự phát triển của không chỉ web3 mà còn của AI.
• Ngoài ra các công ty nhỏ khó có thể tiếp cận được nguồn data chất lượng với giá rẻ.

Theo như kế hoạch được công bố vào tháng 10/2023:

• Tính đến thời điểm hiện tại thì còn IOS app là chưa thực hiện 
• Roadmap mới chưa cập nhật tuy nhiên sản phẩm lớn nhất có thể ra mắt trong tương lai gần chính là Grass Layer 2  

Đối thủ cạnh tranh

Mô hình hoạt động của Grass Network khá độc đáo và chưa có đối thủ cạnh tranh trực tiếp trên thị trường. Nhưng bên cạnh đó có dự án Masa Network cũng khá tương tự Grass Network đó là khuyến khích người dùng tham gia mạng lưới để kiếm lợi nhuận từ thông tin cá nhân của chính họ. Sản phẩm đã có mainnet và user trong khi Grass chỉ mới có kế hoạch triển khai L2 rollup trên Solana chứ chưa công bố thông tin mainnet, cũng ko có explorer nên thông tin về hoạt động trên chuỗi gần như bế tắc). Hiện tại, Masa đã bán token sale trên Coinlist định giá FDV $100M+.

Thực trạng của dự án

Gọi vốn

Theo Crypto Fundraising, Wynd Labs, đơn vị phát triển Grass đã gọi vốn thành công 4.5 triệu USD, cụ thể: 

• Pre-seed (07/2023): 1 triệu USD, được lead bởi No Limit Holdings và có sự tham gia của Big Brain Holdings, Cogitent Ventures, Builder Capital 
• Seed (12/2023): 3.5 triệu USD được lead bởi Polychain Capital và Tribe Capital, ngoài ra có sự tham gia của Bitscale, Big Brain Holdings, Mozaik. 

Các chỉ số của Grass

Hiện tại sau gần 10 tháng hoạt động, Grass đã đạt được những chỉ số ấn tượng:

• Hơn 1.8 triệu người dùng
• Hơn 1 triệu lượt tải extension

Tokenomics

Hiện tại dự án chưa có token nhưng người dùng có thể bán point của họ trên Whale market, giá ở mức khoản $0.0019/point.

Tổng kết

Grass là một dự sẽ thay đổi cách dữ liệu được thu thập và sử dụng trong thời đại số. Bằng cách khuyến khích người dùng đóng góp vào một mạng lưới phi tập trung của các trình thu thập dữ liệu web, Grass tạo ra một mô hình bền vững và có khả năng mở rộng cho việc thu thập dữ liệu mang lại lợi ích cho tất cả mọi người tham gia.

Cập nhật thông tin các dự án chất lượng tại Telegram của GFI: https://t.me/gfi_blockchainchannel