Năm 2018, Telegram đã giới thiệu TON, nổi lên như một trong những giải pháp Lớp 1 nổi bật trong không gian tiền điện tử. Với token gốc $TON hiện đang giữ vị trí quan trọng trong vốn hóa thị trường, được thúc đẩy bởi sự tham gia của người dùng và hệ sinh thái phát triển mạnh, TON đã thu hút được sự chú ý đáng kể. OKX Ventures đã tiến hành nghiên cứu sâu rộng về mạng TON, đi sâu vào sự phức tạp của nó và xác định các lĩnh vực chính để phát triển trong tương lai trong hệ sinh thái.
Mô hình kinh doanh
Blockchain TON (The Open Network), ban đầu được phát triển bởi Telegram, là một hệ thống blockchain đa chuỗi phi tập trung được thiết kế để tạo điều kiện cho các giao dịch tiền điện tử và các ứng dụng phi tập trung hiệu quả và có khả năng mở rộng. Dưới đây là tổng quan kỹ thuật về thiết kế của nó:
Sản phẩm của TON
Kiến trúc của TON bao gồm ba thành phần quan trọng: Masterchain, Workchain và Shardchain. Masterchain đóng vai trò là trung tâm điều phối trung tâm và chứa các tham số giao thức quan trọng, bộ validator, cũng như các chuỗi công việc hiện đang hoạt động và các Shardchain cấp dưới. Để đảm bảo có thể xác định được trạng thái mới nhất, các chuỗi cấp dưới gửi hash block gần đây nhất của chúng tới Masterchain.
- Masterchain: Chỉ có một Masterchain, chứa các tham số giao thức và validator, các Workchain đang hoạt động và các Shardchain cấp dưới. Bằng cách gửi các khối băm mới nhất của họ tới Masterchain, các chuỗi cấp dưới cho phép tự xác định trạng thái mới nhất khi họ cần đọc tin nhắn trên các chuỗi. Cơ chế này đảm bảo có thể thu được thông tin cập nhật nhất khi đọc tin nhắn trên các chuỗi khác nhau.
- Workchain: Workchain là một khái niệm ảo và hoạt động như một tập hợp các Shardchain. TON có thể chứa tối đa 2^32 Workchain, trong đó mỗi Workchain có các tùy chọn tùy chỉnh linh hoạt như định dạng địa chỉ, loại giao dịch, mã thông báo gốc, máy ảo hợp đồng thông minh (VM) và các quy tắc khác, miễn là chúng tuân thủ các tiêu chuẩn về khả năng tương tác.
- Shardchain: Để nâng cao hiệu quả xử lý, mỗi Workchain lại được chia thành các Shardchain, mỗi Shardchain có khả năng chứa tới 2^60 (tự động chia thành hai khi tải tăng và hợp nhất lại thành một khi tải giảm). Chuỗi phân đoạn tuân thủ các quy tắc do Chuỗi công việc tương ứng đặt ra và khối lượng công việc được phân bổ giữa tất cả các Chuỗi phân đoạn. Mỗi Shardchain chỉ phục vụ một tập hợp con của tập hợp tài khoản tổng thể, cho phép xử lý và mở rộng được tối ưu hóa.
Dung lượng thị trường
Cơ sở người dùng của Telegram đang tăng trưởng nhanh chóng, khiến nó trở thành ứng dụng phát triển nhanh nhất vào năm 2022 và hiện là ứng dụng nhắn tin tức thời lớn thứ tư trên toàn cầu. Với hơn 800 triệu người dùng hoạt động hàng tháng, Telegram vượt qua các nền tảng nổi bật khác như X (556 triệu) và DouYin (715 triệu). Đáng chú ý, nền tảng này thu hút hơn 2,5 triệu người dùng mới hàng ngày (dựa trên dữ liệu tính đến tháng 1 năm 2023). Nếu TON có thể chuyển đổi tệp người dùng từ Telegram thì đây có lẽ là con đường ngắn nhất dẫn đến giấc mơ mass adoption (sự chấp nhận của đại chúng)
Cơ chế thu phí
Phí giao dịch: Phí gas trung bình mỗi giao dịch cho $TON hiện trong khoảng 0,1-0,5 USD, thấp hơn đáng kể so với Tron 1-2 USD và Ethereum 7 USD.
Thanh toán Gas/Dịch vụ: Nhà phát triển chịu chi phí thực thi hợp đồng thông minh, trong khi người dùng có thể sử dụng $TON để thanh toán cho các gói đăng ký tính phí cho các dịch vụ cụ thể.
Dịch vụ tên miền Telegram/TON: Số lượng DNS trên Telegram/TON là 34.000 (so với 2.574.000 tên miền ENS trên Ethereum). Số tiền bán ra đạt 6.260.000 $TONS (tương đương khoảng 14 triệu USD dựa trên mức giá cuối cùng của $TON). Điều này tương đương với 411 USD trung bình mỗi DNS, cho thấy mức giá tương đối cao hơn.
NFT Whale Club: Người dùng được quyền truy cập vào các nhóm stake riêng tư, với Whales được hưởng thêm các lợi ích thông qua chương trình Whales Accelerator. Họ cũng có thể nhận các đặc quyền tại Whales Lifestyle Shop và tham dự các bữa tiệc trực tiếp, cùng với các đặc quyền khác.
Ngoài ra, TON còn cung cấp những bộ công cụ có thu phí cho những nhà phát triển và công ty muốn xây dựng dịch vụ trên TON.
Đội ngũ phát triển
The Open Network (TON) được ra mắt vào đầu năm 2018, với tên gọi ban đầu là Telegram Open Network. Dự án blockchain được thành lập bởi hai anh em nhà Durov là Pavel Durov và Nikolai Durov, hai nhân vật này cũng chính là đồng sáng lập của ứng dụng Telegram Messenger, một trong những nền tảng nhắn tin trực tuyến hàng đầu thế giới.
Tháng 5/2020, Co-Founder Pavel Durov đã đăng tải thông báo về việc Telegram chính thức từ bỏ dự án và đưa ra các phương án hoàn tiền cho nhà đầu tư. Dự án TON được chuyển giao cho TON Foundation đưa TON trở thành một nền tảng phi tập trung hoàn toàn. Bên cạnh TON Foundation, dự án còn có TON Society, cộng đồng dành cho các nhà phát triển, nghiên cứu và sáng tạo sản phẩm.
Co-Founder & CEO Telegram – Pavel Durov
Pavel Durov sinh ra tại Saint Petersburg nhưng ông đã trải qua phần lớn tuổi thơ tại Turin (Italy), nơi cha ông làm việc. Ông tốt nghiệp Philology Department của Đại học Saint Petersburg với bằng loại xuất sắc vào năm 2006.
Cuộc đời của Pavel thật sự thay đổi khi ông quyết định thành lập VK (VKontakte) một ứng dụng mạng xã hội được xem là Facebook của Nga. VK nhận được sự đón nhận lớn từ người dùng, Pavel trở thành triệu phú trẻ tuổi. Tuy nhiên, đến năm 2013, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (Russian Federal Security Service) dưới thời Vladimir Putin muốn nhà sáng lập VK phải cung cấp dữ liệu cá nhân của người dùng Ukraine cho họ. Pavel luôn đặt tính bảo mật và quyền riêng tư của người dùng lên hàng đầu, vì thế nói không với chính phủ. Điều này dẫn đến sự đàn áp gay gắt, buộc Pavel phải bán hết lượng cổ phần của mình tại VK trị giá 300 triệu Euro lúc đó, đồng thời phải rời khỏi nước Nga.
Sau khi rời Nga, Pavel xây dựng một ứng dụng nhắn tin được mã hóa, cam kết bảo mật cho người dùng mang tên Telegram, cạnh tranh trực tiếp với Whatsapp của Facebook. Đến nay, Telegram luôn là một trong những ứng dụng nhắn tin hàng đầu, sở hữu khoảng 800 triệu MAUs.
Hiện tại, Pavel đã dời trụ sở của Telegram đến UAE và trở thành công dân ở đây. Ông còn được xem là người ngoại quốc giàu nhất ở UAE với khối tài sản được ghi nhận hơn 15 tỷ USD và là doanh nhân quyền lực nhất Dubai.
Ngoài Pavel là nhân vật quan trọng nhất, còn có:
- Founding Member of TON Foundation – Andrew Rogozov: Andrew đã cùng đồng hành với Pavel Durov từ giảng đường Đại học, quản lý và điều hành VK cho đến hiện giờ là TON Foundation.
- Founding Member & President of TON Foundation – Steve Yun: Steve có 7 năm làm việc với vai trò Director of Mobilization tại InterCP, một tổ chức tình nguyện tập trung vào giúp đỡ các dân tộc thiểu số trên thế giới. Năm 2017, Steve bước chân vào thế giới crypto với cương vị COO của Koinvestor, một VC với ngân quỹ 50 triệu USD tại Hàn Quốc. Bằng một cơ duyên nào đó với TON Blockchain, Steve đã đóng góp giúp HST phát triển, đồng thời đảm nhận vị trí President của TON Foundation vào tháng 05/2023.
Định hướng phát triển
Dự án ấp ủ rất nhiều sản phẩm và tính năng để cải thiện mạng trong năm 2024. Những tính năng nổi bật nhất gồm, giao dịch không phí,ETH, BNB, và BTC Bridge, bộ công cụ stablecoin, TON browser, ra mắt những token khác trong mạng,
Giao dịch không cần gas
Đây là cột mốc hấp dẫn nhất trong lộ trình TON cho năm 2024. Không có chuỗi lớn nào khác cung cấp giao dịch không cần gas, vì vậy TON có thể cách mạng hóa không gian blockchain và thu hút nhiều người dùng hơn từ các hệ sinh thái khác.
Có thể TON sẽ trợ giá gas cho một số trường hợp như ví Telegram hoặc chuyển USDT để thu hút nhiều người dùng sử dụng TON cho nhu cầu hàng ngày. Hãy tưởng tượng rằng bạn có thể gửi cho bạn mình 5 đô la qua Telegram mà không cần hỏi số thẻ tín dụng hoặc địa chỉ ví của anh ấy và điều quan trọng hơn là miễn phí.
Thực tế đạt được
Ngoài việc hoàn tiền cho các nhà đầu tư tham gia ICO đợt 1 và ngừng tiến hành ICO đợt 2, gần đây TON đang được rất nhiều các quỹ đầu tư chú ý và đầu tư như:
- Pantera: Founder của quỹ đầu tư quản lý hơn 5 tỷ USD này là Dan Morehead đã đăng tải bài viết, cho rằng số tiền đầu tư vào TON là khoản đầu tư lớn nhất của họ. Trước đó, Pantera đã đầu tư hơn 250 triệu USD để mua token SOL với giá discount từ FTX.
- Mirana Ventures: Quỹ đầu tư của Bybit gần đây đã đầu tư 8 triệu USD vào TON.
- Animoca Brands: Quỹ đầu tư của Yat Siu cũng đã đầu tư vào TON vào cuối tháng 11/2023, tương đối sớm hơn so với các VCs khác. Ngoài ra, Animoca Brands còn cam kết sẽ thúc đẩy sự phát triển của TON Play, nền tảng GameFi được phát triển bởi TON Foundation.
Sự quan tâm của cộng đồng dành cho TON là quá lớn sau rất nhiều tin tức tích cực từ dự án:
- Telegram chia sẻ 50% doanh thu từ quảng cáo cho người dùng bằng token TON.
- Pavel Durov hint ý định IPO của Telegram khi ứng dụng này đang được định giá khoảng 30 tỷ USD.
- TON Foundation lập quỹ phát triển hệ sinh thái The Open League trị giá 110 triệu USD.
- USDT và XAUT của Tether chính thức tích hợp lên TON.
- TON được xem là miền đất hứa tiếp theo sau Solana cho sự phát triển của Memecoin, tiêu biểu như REDO, FISH,…
- Notcoin (NOT) lên Binance Launchpool và OKX Jumpstart.
Tokenomics
- Tổng cung: Nguồn cung token TON ban đầu là 5 tỷ, không có giới hạn trên, tăng trưởng khoảng 0,6% mỗi năm (tương đương với 30 triệu token). Nguồn cung chủ yếu được kiểm soát bởi cơ chế staking khi $TON được phân phối cho những validator phần thưởng. Nếu validator bị phát hiện có hành vi sai trái, một phần hoặc toàn bộ cổ phần của người đó sẽ bị cắt giảm như một hình phạt. Hiện tại, APY staking là 3,73%.
- Phân phối token và mô hình kinh tế: Đội ngũ nắm giữ 1,45% TON, trong khi 98,55% còn lại được khai thác thông qua POW trong những ngày đầu. Để giải quyết những lo ngại về quyền thống trị, nhóm đã giới thiệu “Đề xuất tối ưu hóa mô hình kinh tế token TON”, được thông qua vào tháng 2 năm 2023. Đề xuất liên quan đến việc đóng băng các ví không hoạt động trong 48 tháng, ảnh hưởng đến 171 ví nắm giữ hơn 1,081 tỷ TON (21% tổng số tại lúc đó). Ngoài ra, một lượng đáng kể TON đã được bán lại với giá chiết khấu.
Kết luận
TON là một trong những tiền mã hóa lớn nhất thế giới. Dự án này đã thể hiện khá tốt trong một thời gian, cho thấy sự bền bỉ và cộng đồng mạnh mẽ, và sự phát triển của hạ tầng xung quanh. Nhìn về phía trước, TON đang sẵn sàng mở rộng thêm thị phần của mình và đạt được độ phủ người dùng rộng hơn với sự ủng hộ của Telegram. Sự kết hợp giữa những điểm mạnh vốn có của TON và việc tích hợp hệ thống thanh toán của Telegram cung cấp nhiều cơ hội phát triển trong hệ sinh thái mạng xã hội. Hãy theo dõi GFI để cập nhật những thông tin mới nhất từ dự án!