Tổng quan

Là một trong các giải pháp mở rộng Layer 2 trên Ethereum, Optimism (OP) với công nghệ Optimistic Rollups đã đạt nhiều thành tựu trong năm 2022 thông qua các chiến lược phát triển mở rộng hệ sinh thái. Cùng với đại diện khác là Arbitrum, Optimism đã giúp Optimistic Rollups bỏ xa nhóm đối thủ đến từ các giải pháp ZK (Zero Knowledge).

Trong bài viết này, chúng ta sẽ nhìn lại chặng đường phát triển và mở rộng của Optimism trong năm 2022 vừa qua.

Optimism Overview

Các sự kiện đáng chú ý

Airdrop lần 1

Trước thời điểm “Thiên nga đen – LUNA” xảy ra, vào cuối tháng 4/2022, đội ngũ phát triển Optimism đã trao thưởng airdrop cho nhóm người dùng của dự án. Có hơn 250.000 địa chỉ đủ điều kiện thông qua một bộ tiêu chí đã được đội ngũ phát triển cân nhắc cẩn thận và trị giá trung bình mỗi ví tính theo giá $OP tại thời điểm niêm yết lên tới hơn 1.000$.

Sự kiện airdrop này là một phần nhỏ trong chiến dịch mở rộng hệ sinh thái của Optimism, với phần lớn token $OP dành cho nhiệm vụ này.

Optimism Tokenomic
Optimism Tokenomic

Sau đó, có rất nhiều dự án đã tham gia Hệ sinh thái Optimism vào năm 2022, bao gồm cả những đối thủ nặng ký trong ngành như Aave và OpenSea cùng nhiều dự án khác. Nhờ đó, hệ sinh thái của OP tiếp tục được mở rộng.

OP Governance ra đời

Ngay sau khi OP Governance ra đời, vào tháng 4, đội ngũ phát triển đã giới thiệu the Optimism Collective và ngay sau đó, Token House đã đi vào hoạt động. Mô hình quản trị của Optimism được chia thành hai bộ phận chính là Token House và Citizen’ House, mỗi bộ phận sẽ có một chức năng riêng:

  • Token House được thành lập bởi Airdrop #1, thu hút hàng nghìn người đầu tiên tham gia vào với mục đích hướng đến cộng đồng. Chủ sở hữu $OP sẽ có thể bỏ phiếu nâng cấp giao thức, khuyến khích dự án như một phần của Quỹ quản trị, v.v.
  • Citizens’ House sẽ tạo điều kiện và quản lý quy trình, phân phối doanh thu do mạng lưới thu được, đồng thời tài trợ cho các dự án có tác động tích cực trong việc xây dựng hệ sinh thái. Quyền công dân sẽ được trao bởi các NFT không thể chuyển nhượng và số lượng công dân sẽ phát triển theo thời gian khi cộng đồng Optimism phát triển. Citizen House là phương tiện cho phép phân phối quyền lực từ bất kỳ tổ chức tập trung nào sang một cơ chế dân chủ, lấy con người làm trung tâm.
Optimism DAO
Optimism DAO

Cùng với nhau, hai thành phần này sẽ giúp chia sẻ doanh thu được tạo ra từ mạng lưới OP cho những nỗ lực phát triển hệ sinh thái của các dự án tham gia. Nhờ đó, Optmism blockchain sẽ trở nên có giá trị hơn với sự phát triển của các dự án và người dùng, nhờ đó nguồn doanh thu cũng được nâng cao. Bạn có thể đọc thêm về mô hình kinh tế của dự án tại đây.

OP
Cơ chế doanh thu – lợi nhuận

Gọi vốn từ các ông lớn, định giá 1,65 tỷ đô la

Optimism được thành lập vào năm 2019 bởi Optimism Foundation, Jinglan Wang và Karl Floersch, Kevin Ho. Tính đến nay, Optimism đã hoàn thành 3 vòng gây quỹ, với tổng số tiền là 178,50 triệu đô la Mỹ với mức định giá 1,65 tỷ đô la Mỹ. Khoản tài trợ gần đây nhất của nó là vòng Series B vào ngày 17 tháng 3 năm 2022, mang lại 150 triệu USD.

Andreessen Horowitz (a16z) và Paradigm là hai quỹ đầu tư dẫn đầu vòng Series B. Được biết trước đó, a16z cũng chính là nhà đầu tư đã dẫn đầu vòng Series A. Đây là quỹ đầu tư lớn nhất thị trường crypto ở thời điểm hiện tại.

Thông số nền tảng

Lượng người dùng, giao dịch và số lượng smart contract

Optimism đã chứng kiến ​​sự tăng trưởng ổn định vào năm 2022. Nhiều người đang sử dụng Optimism hơn và nhiều dApp đang ra mắt, đồng thời được hưởng lợi từ tính bảo mật của Ethereum. Một năm sau khi Nâng cấp tương thích EVM, số lượng giao dịch Optimism đã tăng hơn 10 lần.

Số lượng địa chỉ ví và số lượng giao dịch
Số lượng địa chỉ ví và số lượng giao dịch trên OP tăng dần và liên tục đạt ATH

Số lượng smart contract deployed trên Optimism tăng trưởng liên tục và chưa có dấu hiệu ngừng lại, đây cũng chính là điểm đến của nhiều dự án và developer.

Số lượng Smart Contract
Số lượng Smart Contract triển khai

Total Value Locked

Tổng giá trị tài sản trên Optimism (Total Value Locked – TVL) cũng tăng lên đáng kể. Giá trị trên chuỗi của Optimism cũng tăng gần gấp 10 lần, từ 540 triệu đô la Mỹ lên $1,5 tỷ đô la Mỹ trong khoảng thời gian 12 tháng. Mặc dù chỉ riêng số liệu này không xác định được tình trạng của chuỗi, nhưng nó là một phần của bức tranh lớn hơn thể hiện tính bền vững tổng thể của hệ sinh thái.

TVL của Optimism và các dự án L2 khác
TVL của Optimism và các dự án L2 khác. Nguồn: L2beat tại ngày 18/01/2023.

Hiện tại trong nhóm các giải pháp Layer 2 trên Ethereum, Optimism chỉ đứng sau Arbitrum về lượng tài sản trên chuỗi, bỏ xa các nhóm dự án khác.

Hệ sinh thái

Một blockchain chỉ mạnh khi hệ sinh thái của nó mạnh và đa dạng, đầy đủ các mảnh ghép. Với khoản tiền tài trợ từ Optimism Foundation thông qua chương trình OP Summer, các dự án chất lượng giúp mở rộng hệ sinh thái nhận được hỗ trợ về kinh phí để xây dựng và hoạt động. Nhờ đó, hệ sinh thái của Optimism cũng tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2022, với 54 dApp mới đang hoạt động (> 100 tx/ngày) được triển khai xuyên suốt. Tính đến cuối 2022, đã có 254 dự án được triển khai trên hệ sinh thái này.

Các triển khai này mở rộng trên nhiều danh mục khác nhau từ DeFi đến NFT, bao gồm các giao thức gốc của Optimism như Velodrome, cũng như các giao thức được yêu thích trong ngành như Aave và OpenSea.

Dưới đây là tổng quan về sáu ứng dụng hàng đầu trên Optimism vào năm 2022, được đo bằng số lượng giao dịch và phí tạo ra.

Top Dapp
Top Dapp trên Optimism

Cơ sở hạ tầng

Hệ sinh thái Optimism đã có đầy đủ các mảnh ghép cơ sở hạ tầng giúp hỗ trợ các nhà phát triển dễ dàng xây dựng và triển khai ứng dụng như:

Chainlink: đi đầu trong lĩnh vực Oracle, cung cấp các dữ liệu tin cậy cho các hợp đồng thông minh triển khai trên hệ sinh thái.

The Graph: giao thức giúp truy vấn dữ liệu trên blockchain.

Optimism Explorer: chuyên biệt với Etherscan và NFTScan cung cấp thông tin chi tiết và tổng quát cho các token thông thường, NFT và các smart contract được triển khai trên blockchain.

DeBank và Zapper giúp quản lí và theo dõi danh mục đầu tư.

Phân tích dữ liệu blockchain với Dune Analytics và Nansen.

Bên cạnh đó, nhiều mảnh ghép cơ sở hạ tầng khác như Alchemy, Infura, NiftyKit, BlockVision, GetBlock, Etherspot, Forta, Gnosis Safe hay là Utopia Labs, v.v. cung cấp các giải pháp, công cụ và tính năng hỗ trợ đa dạng nhu cầu cho các nhà phát triển ứng dụng.

DeFi

Synthetix là sàn dự án có TVL lớn nhất trên hệ với $100M. Ngoài ra, một dự án khác là Velodrome xếp thứ hai với TVL $97M. Đây là dự án được xây dựng trực tiếp trên Optimism, theo cơ chế AMM, cung cấp thanh khoản lớn, trượt giá nhỏ theo mô hình của Solidly mà Andre Cronje đã giới thiệu.

Các vị trí tiếp theo thuộc về AAVE V3, Curve và Uniswap với TVl lần lượt là $83M, $61M và $48M. Bên cạnh đó, một số sàn DEX nhỏ khác như Beefy, PoolTogether, Rubicon (cơ chế Orderbook), Saddle Finance, ZipSwap, BeethovenX.

Bridge

Optimism đã tự phát triển Optimism Bridge để trao đổi chuyển tài sản với Ethereum. Bên cạnh đó nhiều giải pháp cầu nối khác cũng hỗ trợ hệ sinh thái như Hop Exchange, Stargate, Synapse, Celer, Orbiter, Router, v.v… Ngoài các cầu nối, còn có các giải pháp on-ramp và sàn CEX giúp mang tài sản tới hệ sinh thái một cách dễ dàng.

NFT

Quixotic là chợ NFT đầu tiên và lớn nhất trên nền tảng. Ngoài ra còn có OptiMarket xây dựng chỉ trên Optimism và TofuNFT là một sàn NFT hàng đầu đã triển khai trên nhiều chuỗi.

Các dự án NFT hệ sinh thái cũng hoạt động khá sôi nổi. Dẫn đầu là dự án Motorheadz của JVMI (một kỹ sư của Optimism Foundation). Ngoài ra, một số dự án tiềm năng khác là Motorheadz là OptiChads, Apetimism, OptiPunks,…

DAO

Với 12 dự án hiện hữu, đây cũng là 1 mảng khá phát triển, thực hiện định hướng phi tập trung hóa, hướng cộng đồng để vận hành hệ sinh thái một cách bền vững và lành mạnh.

Xu hướng phát triển – Roadmap

Hỗ trợ Ethereum sharding

Chìa khóa cho tương lai của Optimism là đảm bảo dự án luôn đi đầu trong việc mở rộng quy mô Ethereum. Vì vậy, OP Labs cũng đã có những đóng góp quan trọng đối với EIP-4844, một bước tiến quan trọng trong lộ trình tập trung vào Ethereum’s rollup. EIP-4844 là một đề xuất triển khai protodanksharding trên mạng chính Ethereum, được phát triển từ dự án hackathon ETHDenver, thành bản nâng cấp Ethereum theo lịch trình trong vòng chưa đầy một năm. Nhóm phát triển của Optimism mong muốn giúp Ethereum triển khai chính thức 4844 vào năm 2023.

Xem thêm bài viết về Ethereum sharding tại đây.

Triển khai các giai đoạn tiếp theo theo roadmap

Roadmap của Optimism
Roadmap của Optimism

Mở đầu 2023 Optimism Bedrock sẽ được triển khai để tạo ra một cơ sở mã mô-đun, hiệu quả, tương đương với Ethereum là OP stack. Phiên bản Bedrock kết hợp vô số bài học trong hơn 2 năm vận hành bản rollups đang trong quá trình sản xuất. Việc nâng cấp lên Bedrock sẽ cho phép Optimism cung cấp chi phí dữ liệu L1 thấp nhất, hỗ trợ nhiều máy khách thực thi, triển khai các cải tiến bảo mật cho tài sản qua các cầu nối và tăng thông lượng.

Việc nâng cấp mạng thử nghiệm Optimism Goerli lên Bedrock sẽ được triển khai vào tháng 1/2023. Ngay sau đó, một đề xuất nâng cấp mạng chính sẽ được gửi tới Token House. Nếu đề xuất đó được thông qua, Optimism mainnet có thể chuyển sang Bedrock trong Q1.

Bedrock là một bản nâng cấp OP Stack, xây dựng nền tảng để Optimism đạt được các bước tiến trong  tương lai. Ngoài cải thiện về mạng chính, nó cũng có thể cung cấp năng lượng cho các modular blockchains và giúp các dự án trong hệ sinh thái xây dựng được cơ chế tự vận hành.

Tri ân người dùng, mở rộng hệ sinh thái

Theo công bố, sự kiện airdrop RetroPGF 2 sẽ phân bổ 10 triệu OP cho sản phẩm công cộng vào đầu năm 2023, bước đầu tiên trong việc áp dụng các chính sách của Citizens’ House. Để chuẩn bị, gần đây đội ngũ phát triển đã ra mắt AttestationStation—một cơ sở dữ liệu ban đầu không cần cấp phép được xây dựng cho các mạng danh tiếng. Để có cơ hội nhận airdrop, người dùng cần trải nghiệm sản phẩm trên hệ sinh thái của Optimism, thực hiện quests và claim NFT thông qua nền tảng Galxe.

OP Quests
OP Quests

Ngoài ra vào cuối năm 2022, Optimism cũng đã cho phép người dùng mint Genesis Subscriber NFT. Trong tương lai, việc sở hữu NFT mang đến cơ hội nhận airdrop từ dự án.

OP NFT
Genesis Subscriber NFT

Lời kết

Trong 2022, đội ngũ phát triển Optimism đã đạt được nhiều bước tiến trong việc phát triển hệ sinh thái thông qua các chương trình giúp người dùng trải nghiệm sản phẩm trong hệ. Chiến dịch này đã thu hút lượng lớn người dùng và nhận được khoản tài trợ đáng giá từ các quỹ đầu tư hàng đầu thị tường. Trong giai đoạn tiếp theo, các chương trình này sẽ được tiếp tục được thực hiện.

Ngoài ra, Optimism cũng đang có những đóng góp cho tiến trình sharding của mạng lưới Ethereum, điều này đem đến ảnh hưởng tích cực cho cả hai phía với những thay đổi về thông lượng mạng lưới và chi phí.

Trên đây là tổng quan về hệ sinh thái Optimism trong năm 2022 vừa qua, hi vọng các bạn nhận được nhiều thông tin và giá trị thông qua bài viết này. Hẹn gặp các bạn lại ở các bài viết sau nhé.