CBDC là gì? Tìm hiểu về lợi ích tiền kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia

Tổng quan

Thị trường Crypto ngày càng được cộng đồng các nhà đầu tư nhỏ lẻ quan tâm. Trong khi đó, BTC trong thời gian qua liên tục phá đỉnh với giá trị lên tới 69.000$ (hơn 1,5 tỷ nếu tính theo Việt Nam Đồng). Vậy có bao giờ bạn tự hỏi tại sao mình không thể trực tiếp thanh toán hóa đơn tiền điện nước mạng trực tiếp bằng crypto chưa?

Có nhiều nguyên nhân ngăn cản việc này, Một trong số đó chính là CBDC – Central Bank Digital Currencies – Tiền kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia.

Cùng GFS Blockchain Insight tìm hiểu về loại tài sản số này trong bài viết hôm nay nhé!

Tiền kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia (CBDC) là gì?

CBDC - Tiền kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia — CBDC – Tiền kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia

CBDC là viết tắt của cụm từ Central Bank Digital Currencies là Tiền kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia.

CBDC là đơn vị tiền, dưới dạng kỹ thuật số của chính đồng tiền giấy bạn đang sở hữu, tất nhiên với tỉ lệ một – một, được in và quản lý bởi chính phủ quốc gia, tuân theo những quy định của chính phủ.

Công nghệ tạo ra CBDC rất khác nhau tùy thuộc vào quốc gia phát hành nó. Một số quốc gia sẽ triển khai CBDC dựa trên công nghệ blockchain, hay một công nghệ DLT (sổ cái phân tán) khác, trong khi một số quốc gia, như đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của Trung Quốc thì hiện tại đang sử dụng cơ sở dữ liệu tập trung.

Có nhiều ý kiến tranh cãi rằng nguồn gốc của CBDC ảnh hưởng bởi sự xuất hiện của tiền mã hóa, như Bitcoin chẳng hạn, nhưng thực sự CBDC và crypto có rất nhiều điểm khác nhau. CBDC được tạo ra và quản lý bởi chính phủ, được sử dụng là đơn vị tiền tệ quốc gia còn bản chất của crypto là phi tập trung, không có thực thể duy nhất nào độc quyền quản lý và không có biên giới.

Một số quốc gia và tổ chức đã có ứng dụng CBDC điển hình như đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, có mã là e-CNY, hiện e-CNY đã được ứng dụng thử nghiệm tại nhiều thành phố lớn như Thâm Quyến, Bắc Kinh và Thượng Hải,hay là dự án đồng Euro kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB).

Hiểu về tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia (CBDC)

Từ quan điểm công nghệ, CBDC cơ bản là một cơ sở dữ liệu được điều hành và kiểm soát bởi chính phủ. CBDC được cấp phép vì chỉ các tác nhân được chính phủ phê duyệt mới có khả năng giao dịch trên mạng.

Do đó, thực thể tập trung kiểm soát cơ sở dữ liệu cũng có khả năng ngăn chặn các giao dịch được thực hiện, hoàn nguyên các giao dịch, “đóng băng” tài khoản, truy xuất lịch sử giao dịch và chặn giao dịch theo danh sách đen.

Mỗi quốc gia sẽ có một cách tiếp cận với CBDC khác nhau và tự điều chỉnh công nghệ theo nhu cầu cụ thể của mình.

Lợi ích của CDBC

Bill Gates vào năm 1994 đã nói: “Banking is necessary, but banks are not.” – Tức là nghiệp vụ ngân hàng là cần thiết, nhưng ngân hàng thì không. Đây cũng chính là dẫn chứng được nhắc lại nhiều khi nói tới DeFi – Tài chính phi tập trung.

***Tìm hiểu về DeFi -> Tại đây

Ý tưởng này rất tuyệt vời khi nói tới DeFi hay tiền mã hóa, nhưng thực sự hiện tại chúng ta phải công nhận rằng CDBC, với tính pháp lý tốt, được chính phủ chấp thuận và bảo vệ, sẽ tiến tới mục tiêu giao dịch không cần thông qua ngân hàng này tốt hơn nhiều so với tiền mã hóa. Bất kỳ công dân sử dụng CBDC nào đều có thể dễ dàng truy cập vào tài khoản ngân hàng của mình, và nguồn tài sản được hợp pháp hóa và được bảo vệ bởi chính phủ.

Một lợi ích khác là những tiến bộ công nghệ mà việc nâng cấp hệ thống tiền tệ có thể mang lại. Hiện tại tiền của bạn được lưu dưới dạng những con số trong cơ sở dữ liệu của ngân hàng, tuy nhiên cơ sở hạ tầng này đều đã cũ, chậm chạp và có nhiều vấn đề, ví dụ như việc chuyển tiền giữa các ngân hàng có thể mất nhiều ngày.

CBDC cho phép các ngân hàng trung ương và các tổ chức tài chính thực hiện nhiều thay đổi trong chính sách tiền tệ trực tiếp hơn bao giờ hết, giúp các chính phủ và ngân hàng trung ương dễ dàng theo dõi hoạt động bất hợp pháp hơn, dễ dàng giám sát các giao dịch.

Hạn chế được vấn đề trốn thuế, rửa tiền và các hoạt động phi pháp khác so với sử dụng tiền giấy. Khi tiền đã được số hóa, không như tiền giấy, chính phủ sẽ dễ dàng theo dõi dòng tiền được sử dụng, do đó ngăn chặn hoạt động bất hợp pháp và các giao dịch bất hợp pháp.

CDBC thiết lập kết nối trực tiếp giữa người dùng cuối và các ngân hàng trung ương, do đó loại bỏ nhu cầu về hạ tầng khi không phải mất rất nhiều chi phí in, lưu trữ và quản lý như tiền giấy. Đồng thời tiết kiệm chi phí cơ sở hạ tầng ngân hàng tại những nơi khó khăn.

Thanh toán bán lẻ hiệu quả, tiết kiệm ngân sách quốc gia.

CDBC, Crypto và Stablecoin

CDBC và Stablecoin

Vậy về cơ bản CDBC cũng như stablecoin về mặt tính năng khi chúng đều là dạng tiền số mang giá trị với tỉ lệ 1-1 với tiền fiat. Đi sâu hơn thì CDBC và stablecoin có nhiều điểm khác biệt.

Việc phát hành stablecoin thường do một tổ chức tư nhân xử lý, về cơ bản stablecoin đại diện cho tiền pháp định, về cơ bản stablecoin đại diện cho tiền pháp định hoặc một số tài sản khác.

***Tìm hiểu về Stablecoin và tầm quan trọng của Stablecoin trong Crypto-> Tại đây

Ví dụ tiêu biểu nhất về stablecoin là USDT, được phát hành và quản lý bởi tổ chức Tether Limited, với hình thức bảo chứng, tức là để in một đồng usdt, Tether Limited sẽ cần một usd fiat bảo chứng, tuy nhiên việc này đem tới một dấu hỏi lớn vì tới thời điểm hiện tại Tether thường xuyên bị đồn đoán về những hành động mờ ám của mình và những câu hỏi về việc thực sự Tether có đủ tiền mặt làm bảo chứng như những gì công ty cam kết hay không?

Còn về CBDC, là loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng quốc gia, được chính phủ phát hành dưới dạng tiền pháp định và được sự bảo trợ và pháp lý từ chính phủ.

CBDC và Crypto

Như đã đề cập ở trên, CDBC được ngân hàng trung ương phát hành và được chính phủ bảo vệ và được bảo chứng 1-1 với tiền giấy. Crypto như Bitcoin thì trái ngược hoàn toàn, không được tạo ra bởi chính phủ, không bị giới hạn bởi quốc gia như CBDC, crypto có tính phân quyền, không bị quản lý bởi một tổ chức duy nhất và không có biên giới nên không ai có thể chặn giao dịch, đưa địa chỉ của bạn vào danh sách đen.

Vậy nên CBDC và crypto rất khác nhau, đối với crypto, bạn có thể gửi tiền cho người khác xuyên biên giới mà không chịu sự kiểm duyệt nào, nhưng nó cũng có mặt trái của nó, giải sử số tiền đó là lượng tiền bị đánh cắp? giả sử bạn gửi nhầm địa chỉ thì sao? Trong môi trường decentralized của blockchain thì giao dịch không thể đảo ngược, trừ khi việc đảo ngược giao dịch được sự đồng thuận của 51% mạng lưới. Trong môi trường phi tập trung như blockchain, bạn phải tự chịu trách nghiệm và rủi ro cho mỗi hành động của mình!

Tổng kết

Chúng ta có thể nói rằng CBDC – Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương là một dạng tiền kỹ thuật số, có giá trị 1-1 với tiền giấy (fiat), được bảo chứng và in ra bởi chính phủ. Việc thi công và triển khai hạ tầng CBDC phụ thuộc vào từng quốc gia, có thể quốc gia đó sử dụng blockchain như một giải pháp hoặc sử dụng một cơ sở giữ liệu tập trung, như Trung Quốc. Việc triển khai CBDC giúp ích rất nhiều trong việc số hóa nền kinh tế đồng thời tiết kiệm được nhiều chi phí.

Đừng quên tham gia vào nhóm cộng đồng của GFS Blockchain để thảo luận với các thành viên khác nhé: