Bước đệm Aptos Incentivized Testnet 3
Trước bản bản phát hành mainet, Aptos đã triển khai chương trình Aptos Incentivized Testnet 3 (AIT3) nối tiếp các chương trình AIT trước đó với 225 người tham gia đảm bảo mục tiêu rằng Aptos có thể khởi chạy mạng chính một cách an toàn và bảo mật.
Thành công
Quy mô mở rộng và tốc độ Stress test thành công với hơn 800 triệu giao dịch trong vòng chưa đầy 2 tuần. Tốc độ giao dịch trung bình 700 TPS, đỉnh điểm đạt TPS trên 4000, điều này tạo tiền đề tốt cho việc triển khai phiên bản chính thức.
Quản trị phi tập trung: Aptos chấp nhận việc quản trị phi tập trung và trong AIT3, cộng đồng đã cùng nhau thông qua ba quyết định khác nhau tạo điều kiện cho Aptos cải thiện khả năng ổn định mạng, điều này chứng tỏ khả năng nâng cấp không mất thời gian chết của Aptos. Sau khi cuộ bỏ phiếu được thông qua, đề xuất có thể được thực hiện bởi bất ai đã tham gia và mạng sẽ được nâng cấp ngay sau đó. Quá trình chuyển đổi diễn ra liền mạch và rõ ràng.
Các vai trò đóng góp được làm rõ: Trước AIT3, vai trò duy nhất được biết đến là omnibus gồm stakers và node operators. AIT3 nhấn mạnh rằng các node operators có vai trò quan trọng trong việc giám sát node, cùng với cộng đồng đóng góp vào dự án thông qua các nâng cấp, các bản sửa lỗi nóng và hỗ trợ lẫn nhau. Phần thưởng NFT là minh chứng cho sự đóng góp của node operators.
Vấn đề được cải thiện
Khả năng xử lý tác vụ: Thông qua AIT3, đội ngũ phát triển phát hiện ra rằng thời gian chạy không đồng bộ mà phụ thuộc của bên thứ ba, nếu hàng đợi tác vụ được lấp đầy nhanh chóng thì một số tác vụ nhất định sẽ không bao giờ thực thi. Do đó, Aptos đã thay đổi cấu hình mặc định cho thời gian chạy không đồng bộ thành tính năng nhập trước, xuất trước, điều này đã giải quyết được sự cố.
Chính thức khởi chạy mainet
Sau hơn bốn năm làm việc với hàng trăm đóng góp từ các nhà phát triển và các dự án cộng đồng đa dạng trên toàn cầu, Aptos đã chính thức mainnet vào tháng 10/2022.
Mục tiêu của Aptos là tạo ra một blockchain có khả năng thích ứng và đổi mới nhanh chóng nhằm phục vụ nhu cầu của con người ngày nay và thế hệ tương lai. Khả năng nâng cấp, ngôn ngữ lập trình Move và trải nghiệm người dùng ưu tiên người dùng là các nguyên tắc cốt lõi và các tính năng độc đáo của Aptos blockchain mang trải nghiệm web3 đến với tất cả mọi người.
Trải nghiệm người dùng được đặt lên hàng đầu
Nguyên tắc thiết kế cốt lõi của Aptos là tập trung vào trải nghiệm của nhà phát triển và người dùng. Ưu tiên trải nghiệm đơn giản và phù hợp cho tất cả mọi người là cách duy nhất để web3 có thể tiếp cận hàng tỷ người dùng web2 ngày nay.
Nhóm đã xây dựng các sản phẩm và cơ sở hạ tầng có khả năng mở rộng và an toàn cao, tiếp tục tích hợp nhanh chóng các cải tiến mới như khôi phục khóa mới, giải pháp sharding có thể mở rộng và mô hình lập trình song song trực quan để mở rộng trải nghiệm người dùng sử dụng web3.
Khả năng nâng cấp được chú trọng
Aptos hỗ trợ sự phát triển nhanh chóng của blockchain để cung cấp trải nghiệm người dùng được tối ưu hóa cho cả hiện tại và tương lai, đồng thời cho phép tích hợp các tiến bộ công nghệ thế hệ tiếp theo. Trải nghiệm người dùng liên tục được cải thiện và các nhà phát triển sẽ có thể thỏa sức xây dựng mà không bị ràng buộc về cơ sở hạ tầng.
Ngôn ngữ lập trình Move hỗ trợ khả năng xây dựng và phát triển
Move đã được xây dựng, thử nghiệm và đồng thiết kế cùng với Aptos blockchain trong hơn bốn năm. Nó được tích hợp nguyên bản để quản lý tài sản an toàn cũng như thực hiện giao dịch nhanh chóng và an toàn. Move cũng chính là ngôn ngữ được sử dụng cho Diem, một hệ thống thanh toán dựa trên blockchain được Facebook đề xuất vào năm 2019.
Cùng nhau, Move và Aptos tạo ra một môi trường độc đáo và thân thiện với nhà phát triển để xây dựng dự án các dự án đổi mới và sáng tạo. Hợp đồng thông minh Move có thể nâng cấp và hỗ trợ nâng cấp an toàn cho tất cả các ứng dụng trên hệ sinh thái Aptos. Nhiều nhà nghiên cứu và nhà phát triển ban đầu của Move là một phần của nhóm Aptos và tâm huyết với việc tiếp tục nâng cao ngôn ngữ, mở rộng cộng đồng Move.
Các đặc tính kỹ thuật
Phương pháp tiếp cận theo mô-đun và mô-đun để xử lý giao dịch
Để đạt được thông lượng cao, chuỗi khối Aptos tận dụng phương pháp tiếp cận theo mô-đun và liền mạch cho các giai đoạn chính của quá trình xử lý giao dịch. Điều này tận dụng hoàn toàn tất cả các tài nguyên vật lý có sẵn, cải thiện hiệu quả phần cứng và cho phép thực thi song song.
Với thiết kế mô-đun này, Aptos hỗ trợ các chu kỳ phát hành nâng cấp nhanh và an toàn hơn, vì các thay đổi có thể được nhắm mục tiêu đến các mô-đun riêng lẻ. Thiết kế mô-đun cũng cung cấp một đường dẫn có cấu trúc để mở rộng trình xác thực ngoài một máy duy nhất, cung cấp quyền truy cập vào các tài nguyên tính toán, mạng và lưu trữ bổ sung. Tìm hiểu thêm trong báo cáo chính thức của Aptos.
Block-STM
Block-STM là một công cụ thực thi song song mới cho các hợp đồng thông minh được xây dựng dựa trên các nguyên tắc của Software Transactional Memory and optimistic concurrency control, giúp xử lý giao dịch nhanh hơn. Block-STM cho phép các nhà phát triển viết mã không có giới hạn, duy trì khả năng tổng hợp và đạt được thông lượng cao hơn và độ trễ thấp hơn cho các trường hợp sử dụng trong thế giới thực.
AptosBFT Consensus
Aptos đang sử dụng phiên bản mới nhất của AptosBFT (phiên bản 4). Sự đồng thuận thường chỉ yêu cầu hai chuyến đi vòng quanh mạng (với thời gian chuyến đi khứ hồi thường ít hơn 300 mili giây) và tự động điều chỉnh theo trình xác thực bị lỗi thông qua cơ chế danh tiếng người dẫn đầu.
Cơ chế mới này cải thiện đáng kể hiệu suất trong môi trường phi tập trung, cung cấp cơ sở hạ tầng cho các biện pháp khuyến khích thích hợp và nhanh chóng giảm thiểu tác động của trình xác thực không thành công đối với thông lượng và độ trễ. Quá trình phát triển AptosBFT phiên bản 5 đang được tiến hành và sẽ được phát hành trong bản nâng cấp trong thời gian sắp tới.
Tính linh hoạt phi tập trung để đồng bộ hóa trạng thái
Aptos nhằm mục đích cung cấp một mạng thông lượng cao, độ trễ thấp cho các nhu cầu cá nhân của tất cả những người tham gia. Việc xây dựng một cộng đồng node và validator đa dạng đòi hỏi việc sao chép trạng thái phải linh hoạt cho các môi trường phần cứng khác nhau. Aptos thích ứng với các yêu cầu thay đổi của người dùng để đưa ra các chiến lược đồng bộ mới và hiệu quả hơn cho các thiết bị có chi phí thấp và mức độ xác thực cao hơn cho những người có đủ khả năng.
Tìm hiểu thêm về cơ chế đồng bộ trạng thái (State Synchronization) tại đây.
Thông tin on-chain
Sau vài ngày ngày mainet, có tổng cộng 6,7 triệu giao dịch đã được xử lý với 102 validator hoạt động trên mạng. Trong tổng nguồn cung 1 tỷ APT thì lượng đang được stake chiếm 82,1% tương ứng 821 triệu token.
Josh Lind – Founding Engineer tại Aptos Labs đã chia sẻ trên trang cá nhân rằng chỉ tính riêng trong ngày 20/10, Aptos đã thực hiện hơn hơn 2,5 triệu giao dịch, với TPS trung bình là 27 txn/s và mức cao nhất duy trì là hơn 70 txn/s. Trong đó:
- 55% đến từ chuyển mã thông báo APT;
- 7% là tài khoản tạo mới;
- 13% giao dịch hệ thống;
- 25% còn lại hỗn hợp, ví dụ: xác nhận quyền sở hữu token, hoán đổi, đăng ký miền và mô-đun tùy chỉnh.
Đã có hơn 570.000 người dùng hoạt động hàng ngày (địa chỉ tài khoản duy nhất đã gửi giao dịch). Mỗi giao dịch của người dùng có lượng gas trung bình là 1900 Octa (1 APT = 1 * 10 ^ 8 Octa) và tổng lượng gas đã chi tiêu là hơn 4000 APT.
Độ trễ end-to-end trung bình cho tính cuối cùng của giao dịch là 0,9 giây, được tính từ khi gửi đầy đủ thông tin xác thực đến khi nhận được thực hiện thành công và <0,5 giây được đo tại trình xác thực. Tỷ lệ giao dịch thất bại dưới 0,1% (do txns không đúng định dạng hoặc không hợp lệ).
Theo Josh Lind, blockchain đang hoạt động trơn tru, tỷ lệ sử dụng tài nguyên vẫn còn thấp và không có dấu hiệu quá tải Blockchain nào được ghi nhận.
Cập nhật Tokenomic
Tokenomic của Aptos đã lộ diện với tổng cung ban đầu là 1 tỷ $APT, phần lớn được dành ra để tập trung phát triển hệ sinh thái và nâng cao trải nghiệm người dùng.
Lịch trình phân phối cho Community và Aptos Foundation
$APT được chỉ định cho các hạng mục liên quan đến hệ sinh thái, chẳng hạn như tài trợ, khuyến khích và các sáng kiến phát triển cộng đồng khác. Một số token đã được phân bổ cho các dự án xây dựng trên giao thức Aptos và sẽ được cấp khi hoàn thành một số mốc quan trọng nhất định. Phần lớn các token này (410.217.359.767) do Aptos Foundation nắm giữ và một phần nhỏ hơn (100.000.000) do Aptos Labs nắm giữ. Những token này dự kiến sẽ được phân phối trong khoảng thời gian mười năm:
- 125.000.000 APT có sẵn ban đầu để hỗ trợ các dự án hệ sinh thái, tài trợ và các sáng kiến phát triển cộng đồng khác hiện tại và trong tương lai cho hạng mục Cộng đồng;
- Ban đầu có 5.000.000 APT để hỗ trợ các sáng kiến của Aptos Foundation;
- 1/120 lượng token còn lại của Community và Foundation dự kiến sẽ mở khóa mỗi tháng trong 10 năm tới.
Lịch trình phân phối cho Core Contributors và Investors
Tất cả Core Contributors và Investors hiện tại phải tuân theo lịch trình khóa bốn năm, không bao gồm phần thưởng staking nếu có, kể từ khi khởi chạy mạng chính mở khóa theo lịch trình sau:
- Không có APT trong mười hai tháng đầu tiên;
- 3/4 số mã thông báo sẽ mở khóa vào tháng thứ 13 sau khi ra mắt mạng chính và mỗi tháng sau đó cho đến và bao gồm cả tháng thứ 18;
- 1/4 mã thông báo mở khóa mỗi tháng sau đó bắt đầu vào tháng thứ 19 sau khi ra mắt mainnet để tất cả các mã thông báo như vậy được mở khóa vào dịp kỷ niệm bốn năm ra mắt mainnet.
Lịch trình phát hành token APT ước tính
Hiện tại, hơn 82% token trên mạng được staking trên tất cả các danh mục và phần lớn trong số này hiện bị khóa theo lịch trình phân phối ở trên và không có sẵn để phát hành.
Tổng nguồn cung APT lưu hành dự kiến trong 10 năm tới tùy thuộc vào các giả định về hiệu suất mạng và staking.
Thay đổi nguồn cung cấp mã thông báo dự kiến
- Chủ sở hữu APT stake token của họ cho nhà điều hành trình xác thực nhằm mục đích bảo mật mạng và đạt được sự đồng thuận có thể nhận được phần thưởng staking;
- Phần thưởng cố định được phân chia giữa operators và stakers, không bị giới hạn về việc phân phối;
- Hiện tại, tỷ lệ phần thưởng tối đa bắt đầu ở mức 7% hàng năm và được đánh giá lại ở mỗi giai đoạn. Tỷ lệ phần thưởng tối đa giảm 1,5% hàng năm cho đến mức giới hạn thấp hơn 3,25% hàng năm (dự kiến sẽ mất hơn 50 năm);
- Những phần thưởng này làm tăng tổng nguồn cung của mạng Aptos và phụ thuộc vào số tiền staking và hiệu suất của validator.
- Phí giao dịch hiện đang được đốt, điều này có thể được xem xét lại trong tương lai thông qua việc bỏ phiếu quản trị trên chuỗi;
- Tất cả phần thưởng và cơ chế phần thưởng cũng có thể thay đổi được thông qua quản trị trên chuỗi.
Airdrop bất ngờ vào phút chót
Vài tiếng trước khi token $APT được niêm yết trên các sàn giao dịch, Aptos thông báo sẽ airdrop cho những người tham gia trải nghiệm sớm và bạn sẽ nhận được email nếu đủ điều kiện. Đây là đợt airdrop đầu tiên của Aptos dựa trên dữ liệu cộng đồng hiện có , Aptos Foundation sẽ tiếp tục đánh giá các cơ hội trong tương lai để hỗ trợ cộng đồng Aptos.
Đối tượng nhận là người dùng đã hoàn thành đơn đăng ký cho Aptos Incentivized Testnet / hoặc đúc NFT APTOS: ZERO TESTNET đủ điều kiện (người dùng ban đầu đã tạo ra NFT đủ điều kiện, không phải chủ sở hữu hiện tại). Tổng cộng 20.076.150 APT sẽ được airdrop cho 110.235 người tham gia.
Trung bình mỗi ví đúc NFT nhận được 150 APT và 300 APT đối với Aptos Incentivized Testnet (trị giá hơn 1.000$ sau khi giá ổn định ở thời điểm niêm yết cho mỗi ví). Trong thời điểm thị trường ảm đạm, airdrop của Aptos đã đem lại hi vọng về đợt phục hồi với sự trỗi dậy của các layer 1 và layer 2 thế hệ mới.
Ngoài Aptos, các dự án nằm trong hệ sinh thái này cũng đang diễn ra các chương trình có cơ hội nhận airdrop, bạn có thể tham khảo tại đây.
Đồng loạt niêm yết trên các sàn giao dịch lớn
Sau khi khởi chạy mainet, token APT niêm yết đồng loạt trên các sàn giao dịch lớn như Binance, FTX, Coinbase, Okex,… Khối lượng giao dịch của APT liên tục chiếm sóng trong bảng xếp hạng các token có khối lượng giao dịch lớn nhất trên các sàn này.
Các mảnh ghép trong hệ sinh thái đang dần hoàn thiện
Ở thời điểm hiện tại, số lượng dự án xây dựng trên hệ sinh thái của Aptos đạt 215 dự án, tăng hơn 2 lần kể từ tháng 7/2022.
DeFi thể hiện rõ vai trò là mảnh ghép quan trọng nhất trên hệ sinh thái khi tổng số lượng chiếm trên 50%. 17 ví đang hỗ trợ Aptos, một số ví phổ thông có thể kể đến như Fewcha, Martian, Petra,…
Bên cạnh đó, các mảnh ghép khác như NFT Marketplace, Launchpad, Tools và Infrastructure ngày càng hoàn thiện hơn với số lượng dự án được phát triển nhanh.
Lời kết
Sự kiện Aptos chính thức khởi chạy mainet cùng cơn mưa airdrop mang đến niềm hi vọng cho cộng đồng giữa bối cảnh thị trường ảm đạm. Các hệ sinh thái còn lại cũng được “hưởng sái” sự hưng phấn này với nhiều hoạt động gia tăng trên các dự án tiềm năng có cơ hội nhận được airdrop. Chương trình AIT4 sắp diễn ra sẽ là một cột mốc quan trọng đáng chú ý của hệ sinh thái Aptos trong thời gian tới.
