Tổng quan

Nếu bạn là người mới tìm hiểu về Filecoin, có lẽ từ khóa bạn search nhiều nhất là Filecoin và IPFS phải không nào? Nhưng trong quá trình tìm hiểu đó, có thể không ít lần bạn gặp FVM xuất hiện. Vậy FVM là gì và nó sẽ đóng góp gì cho Filecoin nói riêng và mảng dự trữ phi tập trung nói chung? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Lưu trữ đi kèm tính toán

Mạng lưu trữ Filecoin đã đi vào hoạt động vài năm trở lại đây, có thể đọc thêm về dự án tại đây, với hơn 15 exbibytes (EiB) dung lượng lưu trữ đã cam kết.

Filecoin là một giao thức blockchain tạo điều kiện cho các hoạt động  lưu trữ và ghi nhận dữ liệu. Giao dịch lưu trữ được thực hiện khi người dùng, hay còn gọi là khách hàng yêu cầu lưu trữ một phần dữ liệu. Sau đó đề xuất của họ được chấp nhận bởi nhà cung cấp lưu trữ (người lưu trữ dữ liệu).

Khi thỏa thuận được thực hiện, dữ liệu của khách hàng được cung cấp một địa chỉ và nhà cung cấp lưu trữ lưu trữ dữ liệu duy nhất. Khi Nhà cung cấp lưu trữ đưa ra bằng chứng có thể kiểm chứng rằng dữ liệu đã được lưu trữ hay thông qua bất kỳ phương pháp nào có thể chứng mình được điều trên thì thỏa thuận lưu trữ được ghi lại trên blockchain Filecoin.

Tất cả các thành phần này tạo nên mạng lưu trữ Filecoin, đây là bước đầu tiên của Filecoin Masterplan:

• Xây dựng mạng lưới lưu trữ phi tập trung lớn nhất thế giới.
• Bảo vệ dữ liệu của thế giới.
• Mang lại khả năng truy xuất và tính toán cho dữ liệu để xây dựng các ứng dụng có thể mở rộng.

Filecoin đang tiến triển tốt ở bước thứ hai để tích hợp các bộ dữ liệu quan trọng và đồng thời làm việc trên bước thứ ba và cuối cùng để đưa tính toán vào dữ liệu, trong đó FVM đóng vai trò quan trọng trong bước cuối cùng này.

Giới thiệu FVM

FVM được tạo ra để giải quyết tham vọng của Protocol Labs về việc tạo ra một internet thực sự phi tập trung. Vì thực tế, để kích hoạt các ứng dụng quy mô web, bạn cần cả dung lượng lưu trữ và khả năng lập trình. FVM được tạo ra để mang lại khả năng lập trình chung cho mạng lưu trữ Filecoin. 

FVM kết hợp sức mạnh của hợp đồng thông minh và những bằng chứng lưu trữ. Giống như các hợp đồng thông minh, FVM có khả năng tự thực hiện một hành vi nhất định, một khi các điều kiện được xác định trước được đáp ứng. Ngoài ra, FVM có khả năng bổ sung để truy cập bằng chứng đã được xác minh về dữ liệu được lưu trữ, trong môi trường tự nhiên của máy ảo.

Điều này có tác động tiềm năng rất lớn vì FVM cho phép các ứng dụng web3 hoạt động tương tự như các ứng dụng web2, nơi các ứng dụng có thể tự động hóa các quy trình, đồng thời tham chiếu một lượng lớn dữ liệu để đưa ra quyết định tối ưu. Sự khác biệt lớn nhất chính là FVM cho phép điều đó trong một không gian phi tập trung, đi kèm với lợi thế riêng của nó.

Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về mặt kĩ thuật chuyên sâu của FVM, có thể đọc tại đây. Tuy nhiên, một điểm quan trọng cần chú ý là FVM tính toán theo trạng thái chứ không phải trên dữ liệu. Điều này có nghĩa là khi truy cập dữ liệu được lưu trữ, nó sẽ điều khiển siêu dữ liệu của thỏa thuận dữ liệu được lưu trữ đó.

Tính toán dữ liệu có thể đạt được ngoài chuỗi (off-chain) và FVM phối hợp để hoàn thành các công việc đó, như trong ví dụ về khung tính toán dữ liệu của Protocol Lab các bạn có thể đọc tại đây

Các trường hợp sử dụng FVM với lưu trữ vĩnh viễn và dữ liệu DAOs

Bất kỳ trường hợp sử dụng nào cũng có thể được áp dụng với FVM, từ cơ sở hạ tầng đến công cụ cho đến các giải pháp đầy đủ.

Ví dụ: bạn có thể có một FVM tự động sao chép các giao dịch lưu trữ trên mạng Filecoin, để đảm bảo số lượng bản sao tối thiểu được sao lưu tại bất kỳ thời điểm nào. Lúc này, một FVM có thể tự động gia hạn các giao dịch lưu trữ, dựa trên mong muốn của bạn. Giờ đây, với khả năng phục hồi dữ liệu được lưu trữ được cải thiện, điều này cho phép lưu trữ vĩnh viễn với FVM, đây là nhu cầu cơ bản của bất kỳ thị trường lưu trữ nào.

Các Data DAOs có thể tận dụng lưu trữ vĩnh viễn đó cho danh mục dữ liệu của DAO. Ngoài ra, họ có thể có FVM phối hợp và điều chỉnh việc tải dữ liệu lên DAO, bằng cách đảm bảo các tiêu chuẩn nhất định được đáp ứng cho một bộ dữ liệu có thể mở rộng dễ dàng.

Sau đó, FVM có thể được sử dụng để mint Token và NFT cho các thành viên tham gia DAO như là phần thưởng và khuyến khích cho sự tham gia.

Một FVM khác cũng có thể cung cấp quyền kiểm soát truy cập có điều kiện cho các thành viên, trong đó sự tham gia làm tăng cơ hội truy cập. Đây là một công cụ kiểm soát truy cập đang được tiến hành mà Protocol Labs cũng đang xây dựng với FVM, được gọi là Medusa.

Một lĩnh vực quan tâm lớn đối với Data DAOs là bổ sung cho việc quản lý các bộ dữ liệu khổng lồ kết hợp với tính toán phi tập trung. Một điểm khác biệt quan trọng ở đây là FVM tính toán trên siêu dữ liệu của các giao dịch lưu trữ dữ liệu, trong khi tính toán trên dữ liệu đề cập đến việc tính toán chính dữ liệu được lưu trữ trong giao dịch. Một tác nhân FVM có thể điều phối các công việc tính toán trên một mạng lưới phi tập trung của các nhà cung cấp dữ liệu tính toán.

Một ví dụ tuyệt vời về tính toán dữ liệu là dự án Bacalhau của Protocol Lab   là một khung tính toán phân tán, hiện đang tập trung vào việc phục vụ các trường hợp sử dụng xử lý và phân tích dữ liệu và đang làm việc để tích hợp FVM.

Tổng kết

Các khả năng với FVM là vô tận và tùy thuộc vào các nhà phát triển để lên ý tưởng và xây dựng. Vì thế đây là một mảnh đất màu mỡ cho các nhà triển đối với mảng lưu trữ phi tập trung.