Thông tin đáng chú ý

  • Thị trường lưu trữ của Filecoin tiếp tục tăng trưởng trong quý 1 năm 2023, với số lượng giao dịch hoạt động tăng 75% so với quý trước.
  • Khả năng lưu trữ giảm 13% so với quý trước, tốc độ sử dụng lưu trữ tăng 105% so với quý trước.
  • Lượng giao dịch lưu trữ mới tăng 14% so với quý trước, doanh thu từ phí tăng 5% trong quý 1 năm 2023 (tăng 21% tính bằng USD).
  • Việc ra mắt Filecoin Virtual Machine (FVM) mang đến các hợp đồng thông minh Ethereum để hỗ trợ các ứng dụng mới, bao gồm DeFi, lưu trữ vĩnh viễn và tính toán phi tập trung.

Sơ lược về Filecoin

Việc dựa vào việc lưu trữ dữ liệu trung tâm có một điểm yếu chính: khó để xác minh tính toàn vẹn của dữ liệu được lưu trữ một cách hệ thống. Mạng lưu trữ Filecoin là một phiên bản ngang hàng (peer-to-peer) của Amazon S3. Nó được xây dựng trên nền tảng hệ thống lưu trữ và chia sẻ dữ liệu phân tán InterPlanetary File System (IPFS), là lớp lưu trữ và chia sẻ dữ liệu phân tán của mạng lưu trữ Filecoin. Filecoin thường xuyên xác minh việc lưu trữ dữ liệu và sử dụng các giao dịch giá để định giá lưu trữ dữ liệu dựa trên động lực cung và cầu, thay vì một cấu trúc giá cố định.

Filecoin đã hoạt động như thế nào (nguồn: messari)
Filecoin đã hoạt động như thế nào (nguồn: messari)

Một giao dịch lưu trữ giống như một hợp đồng với thỏa thuận mức độ dịch vụ (SLA) – người dùng trả phí cho nhà cung cấp lưu trữ để lưu trữ dữ liệu trong một khoảng thời gian cụ thể. Để bảo vệ dữ liệu, Filecoin sử dụng một mô hình động lực mật mã kinh tế (cryptoeconomic) để xác minh việc lưu trữ bằng cách sử dụng zero-knowledge proofs. Để động viên các nhà cung cấp lưu trữ tham gia giao dịch, Filecoin thưởng trả cho họ bằng FIL, đồng token native của mạng lưu trữ. Các nhà cung cấp lưu trữ còn bị cắt giảm tiền thưởng nếu họ không cung cấp thời gian hoạt động đáng tin cậy hoặc hành động độc hại đối với mạng lưu trữ.

Để truy xuất dữ liệu, người dùng Filecoin trả tiền cho nhà cung cấp truy xuất để lấy dữ liệu. Khác với giao dịch lưu trữ, giao dịch truy xuất sử dụng các kênh thanh toán để giải quyết thanh toán ngoài chuỗi khối (off-chain), dẫn đến tốc độ truy xuất nhanh hơn.

Các số liệu chính

p2fil
Các thông số chính (nguồn: messari)

Phân tích cấu trúc chính

Blockchain Filecoin được sử dụng bởi cả bên cung và bên cầu của mạng lưu trữ, bao gồm người dùng lưu trữ cần lưu trữ dữ liệu (bên cầu) và những nhà cung cấp lưu trữ có khả năng lưu trữ dư thừa (bên cung). Cả người dùng lưu trữ và nhà cung cấp lưu trữ đều tạo ra doanh thu cho giao thức.

Doanh thu

Khung doanh thu của Filecoin tương tự như của Ethereum vì hệ thống gas của nó dựa trên EIP-1559. Hệ thống gas này bao gồm các khoản phí mạng được burn để bù đắp cho tài nguyên sử dụng.

Doanh thu giao thức

Theo phân tích doanh thu theo nguồn của Messari, doanh thu giao thức của Filecoin thể hiện tổng của:

  1. Base fees – được xác định bởi tắc nghẽn tin nhắn và được yêu cầu bởi bất kỳ chứng minh lưu trữ nào.
  2. Batch fees – được sử dụng để đóng gói các chứng minh lưu trữ.
  3. Overestimation fees – được yêu cầu để tối ưu hóa việc sử dụng gas.
  4. Penalty fees – được thu thập cho các lỗi của nhà cung cấp lưu trữ.
p3fil
Doanh thu của giao thức (nguồn: messari)

Doanh thu giao thức từ phí FIL tăng 5% trong Q1’23 lên 1,3 triệu FIL (tăng 21% theo USD lên 6,9 triệu đô la). Trong khi đó, phí cơ bản FIL tăng 20% QoQ, phí phạt giảm 17% QoQ. Tuy nhiên, phí phạt vẫn cao hơn gần 2 lần so với Q2’22 và Q3’22. Điều này có thể được giải thích bởi việc các nhà cung cấp dung lượng lưu trữ đã kết thúc thời hạn sớm hơn trong hợp đồng, có thể do sự chênh lệch giá FIL/USD ảnh hưởng đến tính khả thi của nhà cung cấp lưu trữ.

Một phần của phí FIL không bị đốt bởi giao thức là “tip” được thu thập bởi các miners. Cơ chế này được sử dụng để tăng tốc giao dịch trên bên cung của mạng. Do đó, “tip” này được tính là doanh thu bên cung.

Doanh thu phía bên cung

Doanh thu từ phía cung cấp của Filecoin bao gồm:

  • Phần thưởng khối được phân phối bởi mạng cho các nhà cung cấp lưu trữ.
  • Thanh toán giao dịch lưu trữ được cố định thông qua các hợp đồng pháp lý.
  • “Tips” để tăng tốc độ giao dịch.

Phần thưởng khối chiếm hơn 99,9% doanh thu từ phía cung cấp trong quý 1 năm 2023, trong khi “tips” chỉ chiếm một phần nhỏ. Ngoài ra, cơ chế mine phụ thuộc vào cả hai yếu tố sau:

Mô hình giảm theo hàm mũ (30% số token): phần thưởng khối ban đầu cao nhất để kích thích sự tham gia và sau đó giảm theo hàm mũ trên thời gian.
Mô hình cơ bản (70% số token): phần thưởng khối được phân bổ khi dung lượng lưu trữ tăng lên.

Kết hợp hai mô hình này giúp duy trì sự tham gia sau khi phân phối phần thưởng khối trong giai đoạn đầu của mạng (xem mô hình giảm mạnh theo hàm mũ). Nó cũng giúp thưởng liên tục giá trị bổ sung được tạo ra cho mạng thông qua việc tăng khả năng lưu trữ.

p4fil
Doanh thu phía cung của giao thức (nguồn: messari)

Doanh thu phía cung cấp giảm 5% trong Q1’23 xuống còn 18,9 triệu FIL (tăng 12% tính bằng USD). Sự giảm này được thúc đẩy bởi sự giảm tổng thể về việc phát hành phần thưởng FIL do mô hình giảm mạnh theo hàm mũ và mô hình đúc cơ sở.

Usage

Số lượng dữ liệu được lưu trữ trong các giao dịch hoạt động giữa người dùng lưu trữ và nhà cung cấp lưu trữ đo lường nhu cầu lưu trữ Filecoin từ cả khách hàng Web2 và Web3.

Những ưu đãi cho việc lưu trữ

p5fil
Usage cảu Filecoin (nguồn: messari)

Các khoản phí lưu trữ gần như bằng không có thể đã khuyến khích thêm việc lưu trữ dữ liệu thông qua các giao dịch Filecoin. Trung bình gần 581 PiB được lưu trữ trên mạng Filecoin thông qua các giao dịch hoạt động trong Q1’23, tăng 75% so với cùng kỳ trước đó.

p6fil
Số lượng giao dịch mới tăng trên Filecoin (nguồn: messari)

Số lượng giao dịch mới hàng ngày tăng 14% trong Q1’23, chủ yếu nhờ chương trình Filecoin Plus (Fil+) cung cấp phần thưởng tăng cao cho các nhà cung cấp lưu trữ tham gia vào các giao dịch đã được xác minh. Điều này khuyến khích việc kết nối thêm giao dịch lưu trữ mới bằng việc sử dụng dữ liệu thực và ngăn chặn việc lợi dụng phần thưởng mạng. Nó cũng dẫn đến việc các nhà cung cấp lưu trữ giảm giá phí để cạnh tranh với các nhà cung cấp khác.

Sử dụng so với công suất

p7fil
Tỉ lệ lưu trữ trên Filecoin và Q1/23 (nguồn: messari)

Filecoin đã ghi nhận sự giảm 13% so với cùng kỳ trước đó ở khả năng lưu trữ trung bình theo byte sau khi đạt đỉnh lịch sử vào Q2’22 và ổn định ở mức cao trong Q3’22. Đồng thời, tỷ lệ sử dụng lưu trữ so với tổng khả năng lưu trữ có sẵn đã tăng lên trên 4% vào Q1’23, tăng 105% so với cùng kỳ trước đó.

Truy xuất

Các yêu cầu cổng IPFS có thể được sử dụng như một proxy cho việc truy xuất Filecoin, vì hầu hết các công cụ lưu trữ cho phát triển viên dành cho Filecoin đều cho phép truy xuất dữ liệu thông qua toàn bộ mạng IPFS.

p8fil
Các yêu cầu truy xuất dữ liệu trên cổng IPFS (nguồn: messari)

Q1’23 ghi nhận sự giảm 7% so với số lượng yêu cầu truy xuất trong Q4’22, nhưng mức độ này vẫn cao hơn 27% so với Q3’22. Yêu cầu truy xuất là một phương tiện hợp lý để đo lường việc sử dụng IPFS cho mục đích truy xuất. Với sự phát triển tiếp tục của thị trường truy xuất, các chỉ số mới về loại truy xuất sẽ có sẵn để theo dõi ngoài cổng IPFS.

FVM Usage

Việc ra mắt Máy ảo Filecoin (FVM) vào ngày 14 tháng 3 năm 2023 đã mang đến cho Filecoin các hợp đồng thông minh Ethereum. Đến ngày 31 tháng 3 năm 2023, đã có hơn 440 Smart Contract được tạo ra gần 44.000 giao dịch. FVM cho phép triển khai gần như bất kỳ loại ứng dụng phân tán nào trên Filecoin, bao gồm các ứng dụng DeFi, lưu trữ vĩnh viễn và tính toán phân tán.

Khi Filecoin tiếp tục thu hút người dùng mới và kết nối các bộ dữ liệu có giá trị, nó có thể phục vụ như một cơ sở để phát triển các trường hợp sử dụng được kích hoạt bởi FVM xung quanh dữ liệu có thể tạo ra thu nhập trong tương lai. Hơn nữa, vì FVM tương thích với Ethereum, các ứng dụng hiện có dựa trên Ethereum có thể được đưa lên mạng Filecoin mà không cần thay đổi mã nguồn.

Tổng quan hệ sinh thái

Hệ sinh thái Filecoin đã tích cực phát triển một kênh đưa các nhà phát triển và xây dựng vào hệ sinh thái. Nơi đây giúp các nhà phát triển có thể tham gia các hoạt động như các cuộc thi lập trình, các chương trình tăng tốc, các khoản tài trợ, các chương trình hướng dẫn và hỗ trợ tăng trưởng. Kênh này được thiết kế để giúp các dự án và nhóm ở giai đoạn đầu phát triển đủ mạnh để nhận được quỹ đầu tư từ Protocol Labs hoặc các thực thể liên kết. Hệ sinh thái được hướng đến việc kết nối một loạt các trường hợp sử dụng khác nhau: từ cơ sở hạ tầng dữ liệu, truyền phát truyền thông, metaverse và gamefi.

p9fil
Các dự án được xây dựng trên Filecoin (nguồn: messari)

Đến tháng 3 năm 2023, có tổng cộng 484 dự án được biết đến đang được phát triển trên Filecoin, IPFS và hệ sinh thái mạng lưới Protocol Labs, giảm so với đỉnh cao của 632 dự án vào tháng 10 năm 2022.

Trong khi đó, hệ sinh thái Filecoin đã cam kết tổng cộng 17 triệu đô la Mỹ trong quỹ tài trợ vào năm 2022, chương trình tài trợ tập trung vào một số sáng kiến cốt lõi quanh việc áp dụng Máy ảo Filecoin trong quý 1 năm 2023. Kết quả là số lượng đơn xin tài trợ đủ điều kiện đã giảm xuống, tức là chỉ còn 62 dự án ở giai đoạn ban đầu vào tháng 3 năm 2023, giảm từ 258 dự án ở đỉnh cao vào tháng 10 năm 2022. Đồng thời, vào tháng 3 năm 2023 đã có 211 dự án được khởi động từ các chương trình tăng tốc, tăng từ con số 194 vào tháng 12 năm 2022. Chương trình tài trợ sẽ tiếp tục là một phần không thể thiếu để thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái.

Đa số các ứng dụng và giao thức sử dụng Filecoin nhằm cung cấp các dịch vụ dữ liệu:

  • Ocean Protocol: Công cụ và nền tảng phát triển cho các thị trường dữ liệu.
  • Lighthouse: Dịch vụ lưu trữ dữ liệu vĩnh viễn với mô hình giá tính một lần duy nhất.
  • Slate: Công cụ tìm kiếm để xử lý và chia sẻ dữ liệu cá nhân.
  • Berty: Ứng dụng nhắn tin và mạng xã hội an toàn.
  • Dether: Cổng thanh toán tiền mặt và các giao dịch tài chính đa dạng.

Các giao thức tập trung vào truyền thông và giải trí bao gồm:

  • MoNA: Phòng trưng bày nghệ thuật 3D trong thế giới ảo.
  • NFTwitch: Nền tảng sản xuất NFT cho nội dung Twitch.
  • Huddle01: Hệ thống hội nghị video phân tán.
  • Curio: Thị trường NFT cho các thương hiệu giải trí tạo lợi nhuận từ tài sản trí tuệ.
  • OPGames: Sản xuất NFT từ các trò chơi.

Một số trường hợp sử dụng nhằm sử dụng cơ sở hạ tầng của Filecoin để đáp ứng nhu cầu dữ liệu cụ thể:

  • Koios: Nền tảng DAO dữ liệu không mã hóa.
  • ZKsig NFTs: Kiểm soát truy cập vào thị trường.
  • DataMarket: Chức năng mua hàng và thanh toán dữ liệu.

Việc phát triển FVM có thể sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng đáng kể cho hệ sinh thái Filecoin khi các nhà phát triển xây dựng ứng dụng trên mạng và tích hợp bên ngoài với nó.

Các sự kiện chính

Sự Kiện Ra Mắt FVM

Sự ra mắt của FVM đã diễn ra vào ngày 14 tháng 3 với một tổng quan về kế hoạch chính của Filecoin, các cơ hội dài hạn và các trường hợp sử dụng được mở khóa, và cách FVM nâng cấp khả năng Web3.

FVM Testing & Auditing

Kiểm tra và đánh giá của Máy ảo Filecoin (FVM) để đảm bảo tính ổn định, bảo mật và hiệu suất của nó. Việc kiểm thử FVM bao gồm việc thử nghiệm các tính năng.

Quỹ Filecoin đã thông báo về chương trình thưởng tiền cho việc tìm lỗi (được gọi là “FVM Bulletproofing Initiative”) nhằm kiểm tra và đánh giá FVM, EVM runtime và các thành phần khác. Quỹ thưởng là 100.000 đồng FIL được trả bằng đồng token FIL. Chương trình nhằm mục đích tìm kiếm các chuyên gia chuyên về WASM, Rust, EVM và bảo mật Web3 để tham gia.

FVM Space Warp Hackathon

Filecoin đã tổ chức cuộc thi lập trình FVM Space Warp Hackathon trực tuyến, với tổng giải thưởng là 125.000 đô la. Các phiên trực tuyến bao gồm Lighthouse.Storage, Fission và Zondax. Filecoin cũng đã tổ chức các phiên tư vấn để giúp người dùng hiểu và lập trình với FVM, cũng như các phiên tư vấn ý tưởng. Ban giám khảo, diễn giả và các cố vấn bao gồm các nhà lãnh đạo từ Secured Finance, Zondax và Multicoin.

FILVC

Sự kiện FILVC đã tập hợp 25 startup Web3 để thuyết trình trước hơn 800 nhà đầu tư hàng đầu. Các startup được chọn tập trung vào các khung phát triển, giải pháp xác thực danh tính, cấp phép tài sảng, dữ liệu, mã hóa end-to-end và tính toán phi tập trung.

Quan hệ đối tác với Starling Labs

Starling Lab đã hợp tác với Rolling Stone để tài liệu hóa các tội ác chiến tranh được cho là có tại ảnh bằng báo chí ảnh. Các bức ảnh sẽ được lưu trữ trên nền tảng lưu trữ phi tập trung của Filecoin, đánh dấu một cột mốc lịch sử khi các hình ảnh được xác thực mật mã trên cơ sở hạ tầng Web3.

IPFS Goes to Space

IPFS và Lockheed Martin đã trình diễn tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos về cách mà IPFS sẽ khuyến khích và tạo điều kiện cho việc truy xuất dữ liệu trong không gian. Trong khi thông báo đối tác đã được đưa ra vào tháng 1 năm 2022, IPFS và Lockheed Martin chính thức thông báo triển khai IPFS trên tàu vũ trụ LM 400 Technology Demonstrator của Lockheed Martin vào tháng 1 năm 2023.

Roadmap

Lộ trình trong quý 2 năm 2023 bao gồm một số cải tiến mạng như đã thấy trong các FIP sau:

FIP-0052: Tăng cam kết tối đa của sector lên 3,5 năm.
FIP-0057: Cập nhật lịch tính phí gas và giới hạn hệ thống cho FEVM.
FIP-0060: Đặt khoảng thời gian bảo trì giao dịch thị trường là 30 ngày.
FIP-0061: Khắc phục lỗi WindowPoST Grindability.
FIP-0062: Bộ xử lý phương pháp dự phòng cho các tác nhân multisig và payment channel.

Trong tương lai, các cải tiến dài hạn bao gồm khả năng L2, sự đồng thuận phân cấp và Sealing-as-a-Service. Thông qua FVM, Filecoin nhằm mục đích xây dựng các đối tác mới và tăng cường các đối tác hiện có để tăng cường sự phát triển sản phẩm trong cộng đồng hạ tầng dữ liệu.

Kết luận

Việc sử dụng lưu trữ trên Filecoin đã tăng trưởng trong Q1’23, với số lượng giao dịch lưu trữ tăng 75% so với Q4’22. Trong khi khả năng lưu trữ giảm 13% so với quý trước, sử dụng lưu trữ tăng 105%. Đồng thời, do số lượng giao dịch lưu trữ mới tăng 14% so với quý trước, doanh thu phí FIL tăng 5% trong Q1’23 (tương đương tăng 21% theo giá USD).

Trong khi lưu trữ phi tập trung vẫn còn ở giai đoạn đầu, việc lauch thành công FVM có thể cho phép thế hệ ứng dụng tiếp theo vượt xa khỏi lưu trữ. Các ví dụ nổi bật bao gồm lưu trữ vĩnh viễn (tương tự như Arweave), các khoản vay không đầy đủ tài sản đảm bảo cho nhà cung cấp lưu trữ và tính toán phi tập trung. Nếu Filecoin tiếp tục thu hút nhu cầu, nó có thể trở thành một nhà cung cấp lưu trữ phi tập trung và dịch vụ đám mây nổi bật cho các ứng dụng Web3 và truyền thống.