Tổng quan

Vào ngày 26/07/2021 vừa qua, ông chủ của Facebook – Mark Zuckerberg đã cho biết rằng: Mạng xã hội lớn nhất thế giới này đang xây dựng một nhóm sản xuất chuyên về “Metaverse,” một thế giới kỹ thuật số nơi mọi người có thể di chuyển giữa các thiết bị khác nhau và giao tiếp trong môi trường ảo với khoản đầu tư sẽ tiêu tốn lên tới 5 tỷ đô. Điều đó cho thấy Facebook đặt tham vọng vào Metaverse biến Facebook thành một “vũ trụ ảo”. Ngay sau đó, Metaverse đã thành một từ khóa vô cùng hot.

Vậy Metaverse là gì và nó có tiềm năng như thế nào? Đây chỉ là một trend ngắn hạn hay một định hướng phát triển của công nghệ tương lai? Hãy cùng GFS Blockchain khám phá thế giới “vũ trụ ảo” thông qua bài viết dưới đây nhé.

Metaverse là gì?

Metaverse là một vũ trụ ảo, hay còn gọi là vũ trụ kỹ thuật số, được tạo ra bởi sự hội tụ của thực tế ảo (AV) và thực tế tăng cường (AR), là tổng hợp của thế giới ảo, thực tế tăng cường và Internet. Metaverse là từ được kết hợp từ hai từ Meta – nghĩa là Vượt ra ngoài (Beyond) và Verse, viết tắt của Universe – nghĩa là Vũ Trụ. Thuật ngữ này thường được sử dụng để mô tả khái niệm về sự lặp lại trong tương lai của Internet, được tạo thành từ các không gian ảo 3D liên tục, được chia sẻ và liên kết với nhau thành một vũ kỹ thuật số có thể nhận thức như một thế giới thực.

Thuật ngữ Metaverse xuất hiện lần đầu tiên năm 1992 trong tác phẩm nổi tiếng Snow Crash, một tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của nhà văn Neal Stephenson, nơi con người là những Avatar có thể giao tiếp được với nhau và với những phần mềm trong thế giới kỹ thuật số 3 chiều như trong thế giới thực. Tuy nhiên, khái niệm về Metaverse đã tồn tại từ những năm 80 của thế kỷ trước với nhiều tên gọi gọi khác nhau.

Như vậy, khái niệm về Metaverse đã cho chúng ta thấy đó là một thế giới kỹ thuật số tồn tại song song với thế giới thực và bổ sung cho con người những gía trị mà cuộc sống thực chưa thể tạo nên. Nó thể hiện khao khát tự do, sáng tạo không giới hạn của con người.

Những đặc tính của Metaverse

Mạng

Metaverse là một mạng lưới các vũ trụ (ảo), được kết nối và bắc cầu thông qua công nghệ. Do đó, The Sandbox , Axie Infinity và Decentraland – mặc dù chúng là các dự án khác nhau – đều là một phần của metaverse. Tất cả các nền kinh tế của họ đều đan xen lẫn nhau và người chơi có thể đăng nhập vào mỗi trò chơi đó bằng cách sử dụng cùng một danh tính (ví).

Khả năng tương tác

Không chỉ các vũ trụ có thể được kết nối mà các tài sản kỹ thuật số và danh tính có thể di chuyển giữa chúng. Các vật phẩm từ thế giới ảo này có thể được sử dụng trong thế giới ảo khác. Bạn sử dụng một số ví để đăng nhập vào Cryptovoxels và Decentraland, sử dụng cùng một danh tính. Trong tương lai hình ảnh đại diện ảo của bạn cũng sẽ giống hệt nhau và bạn sẽ lái cùng một chiếc xe ở các địa điểm ảo khác nhau. Sẽ cần phải có các tiêu chuẩn ngành cho tất cả những điều đó: đối với danh tính của bạn, đối với cách chúng tôi xử lý hình ảnh và tất nhiên là quyền sở hữu đối với các mặt hàng kỹ thuật số.

Mọi nơi

Metaverse có thể cung cấp trải nghiệm diễn ra trong cả thế giới kỹ thuật số và vật lý, thông qua các mạng công cộng hoặc riêng tư và trên các nền tảng đóng và mở. Thực tế tăng cường , thực tế ảo , các sự kiện kỹ thuật số xảy ra trong không gian vật lý, v.v. Cần phải có một mô hình lập trình tiêu chuẩn cho phép khả năng tương tác và giao nhau. Ngoài ra, khi mọi người thêm một cái gì đó mới vào metaverse, nó cần phải tương thích theo một bộ quy tắc tiêu chuẩn.

Nền tảng bất khả tri

Metaverse không yêu cầu một nền tảng cụ thể, nhưng thay vào đó nó là một nền tảng bất khả tri. Người dùng có thể tương tác với các yếu tố trong metaverse bằng điện thoại thông minh của họ hoặc họ có thể trải nghiệm nó khi mặc bộ đồ VR. Đây là những thái cực, và bao gồm mọi thứ ở giữa. Thao tác vuốt ví của bạn để gửi thanh toán tại quầy tạp hóa đã có thể được coi là một hành động tương tác với metaverse, vì bạn cũng có thể sử dụng chính ví đó để mua tài sản trong trò chơi.

Như cuộc sống thật

Các chức năng metaverse giống như thế giới thật. Sẽ có những sự kiện diễn ra tại một địa điểm nhất định và vào một ngày giờ nhất định. Những sự kiện này có thể được lên lịch trước, nhưng cũng có thể tự phát.

Kiên trì

Nghe có vẻ khó khăn, nhưng thế giới vẫn tiếp tục dù không có bạn, và metaverse cũng vậy. Bạn không thể dừng hoặc quay lại thời gian.

Nội dung do người dùng tạo

Khi thế giới trở thành một hộp cát ảo, các công ty không còn khả năng sản xuất tất cả nội dung. Người dùng, người sáng tạo và nhà phát triển tự do sẽ tạo và vận hành nhiều hoạt động đóng góp cho metaverse, từ trò chơi đến dịch vụ và từ triển lãm đến công cụ giáo dục. Metaverse cần phải tập trung mạnh mẽ vào điều này và việc tạo ra cần phải dễ dàng nhất có thể với sự tự do không giới hạn. Ngược lại, cần phải có một cảnh sát cộng đồng hoặc một cái gì đó giám sát sự phát triển của nó.

Kinh tế

Metaverse có nền kinh tế riêng, nơi các cá nhân và doanh nghiệp có thể tạo, sở hữu, bán và kiếm tiền cho một loạt các nhiệm vụ tạo ra dịch vụ hoặc giá trị cho người khác. Đây không cần phải là một loại tiền mã hóa, nhưng nó có thể là bất kỳ loại tiền mã hóa nào. Thông qua hoán đổi mã thông báo, tất cả các mã thông báo được kết nối thành một nền kinh tế kỹ thuật số duy nhất.

Thay đổi danh tính

Bạn có thể là bất cứ ai bạn muốn trở thành. Trong metaverse, bạn có thể có nhiều danh tính cho các mục đích khác nhau. Một nhân vật có thể là một nhà sưu tập CryptoPunks thực sự, trong khi một nhân vật khác thích đua trong F1 Delta Time. Không có giới hạn nào cho việc thể hiện bản thân, không phải bằng hành động của bạn, không phải bằng tên của bạn và không phải bằng hình ảnh. Tuy nhiên, bản sắc của bạn tạo niềm tin, tạo danh tiếng, rất có thể sẽ trở thành một khía cạnh rất có giá trị trong bản sơ yếu lý lịch sau này của bạn. Bằng tốt nghiệp là tốt, nhưng danh tiếng trực tuyến của bạn nói lên nhiều điều về những gì bạn đã làm và bạn là ai.

Cơ sở cho sự phát triển của Metaverse

“Vì sao ý tưởng về một vũ trụ ảo Metaverse đã tồn tại hàng chục năm nay nhưng chủ yếu chỉ được phát triển trong các tiểu thuyết khoa học viễn tưởng và trong phim ảnh mà đến giờ lại được nhắc tới một cách dồn dập?”

Câu trả lời nằm ở sự phát triển của khoa học, công nghệ. Ngày nay các điều kiện cần cho sự phát triển của Metaverse đã hình thành và đang trên đà tiến bộ. Các nhà chiến lược tại các tập đoàn công nghệ lớn đang đưa ra lộ trình chuẩn bị cho sự phát triển vũ trụ Metaverse để hướng tới sự ứng dụng nó rộng rãi trong đời sống tương lai là một chuyện dễ hiểu.

Những điều kiện cần ấy bao gồm:

• Sự phát triển mạnh mẽ của Internet: Metaverse cần có sự kết nối mạnh mẽ, nhanh chóng, an toàn và bảo mật của đường truyền internet. Mạng InteInter 4G rồi 5G ra đời cùng với sự phát triển của Web3 đã mang đến cho người dùng những cải thiện tuyệt vời về tốc độ, băng thông, tính bảo mật và sự riêng tư trong chia sẻ dữ liệu cá nhân. Đây chính là điều kiện quan trọng nhất cho sự phát triển của Metaverse.
• Sự tiến bộ trong công nghệ thực tế ảo (Virtual Reality-VR). Nói một cách dễ hiểu thì công nghệ VR (thông qua các sản phẩm, công cụ có tích hợp) sẽ mang bạn đến một thế giới khác! Nơi chỉ có mình bạn với toàn bộ những thành phần ảo hoá, được tạo dựng từ các ứng dụng/thiết bị phần cứng và dĩ nhiên, chúng không hề có thật,khiến mọi người cảm thấy “hiện diện” nhiều hơn trong thế giới ảo, đồng thời có thể mô phỏng hành vi của con người trong thế giới thực một cách tự nhiên và chính xác. Công nghệ VR không chỉ cung cấp, mà còn cho phép người dùng truy cập nhiều nền tảng một cách dễ dàng hơn. Nói cách khác, mọi người có thể vào Metaverse mọi lúc, mọi nơi.
• Sự tiến bộ trong công nghệ thực tế tăng cường (Augmented Reality – AR). AR là một công nghệ cho phép lồng ghép thông tin ảo vào thế giới thực (và ngược lại), nó giúp người sử dụng tương tác với những nội dung số trong thực tại (như chạm vào, phủ vật thể lên trên – nói dễ hiểu là ghép ảnh theo dạng 3D),… Điều này khiến cuộc sống trong vũ trụ kỹ thuật số trở nên sống động, hấp dẫn hơn.
• Sự ra đời của công nghệ blockchain và đặc biệt là blockchain 3.0 với những tính năng như khả năng bảo mật cao, không thể thay đổi, tốc độ khởi tạo và hoàn thành block nhanh (chỉ một vài giây) và tốc độ sử lý giao dịch có thể lên tới các trăm ngàn giao dịch/giây, cùng với chức năng hợp đồng thông minh đã khiến cho việc ứng dụng công nghệ này vào thực tế càng ngày càng mở rộng. Sự ra đời và phát triển của NFT trên blockchain chính là cơ sở để hình thành nên nền kinh tế Metaverse. Những thành quả được tạo ra trong vũ trụ kỹ thuật số Metaverse được lưu trữ, bảo đảm quyền sở hữu, không thể thay đổi và có thể được mua bán bằng tiền mã hóa và đi vào đời sống thực tế của con người.

Tiềm năng phát triển của Metaverse

Với sự phát triển của Metaverse, những giấc mơ của con người dường như không còn xa, cho dù đó là những giấc mơ điên rồ nhất.  Nếu trước đây, chiếc cửa thần kỳ của Đôremon hay “Alice ở xứ diệu kỳ” chỉ tồn tại trong những câu truyện thì nay đã rất gần sự thật. Chỉ cần mạng internet, những kết nối phần cứng và phần mềm hỗ trợ cùng với thiết bị thực tế ảo bạn sẽ thực sự lạc vào một thế giới khác. Nó không ảo mà chân thật và có thể tương tác với đời sống thật.

Hãy tưởng tượng, một ngày nào đó chỉ cần đeo cặp kính hỗ trợ VR, từ một nơi xa xôi bạn đã có mặt ở nhà gặp gỡ người thân hay tham gia một cuộc họp với các đối tác ở nửa bên kia địa cầu mà không phải tốn thời gian hay chi phí di chuyển một quãng đường xa xôi.

Nếu thủ tục xin visa và chi phí sang Mỹ hay bất kỳ quốc gia đắt đỏ nào đang nằm ngoài khả năng tài chính của bạn, đừng lo, bạn có thể có mặt tại đó và viếng thăm những địa điểm đẹp nhất của nó chỉ bằng một cú click. Du lịch trên trái đất đã quá nhàm chán, bạn muốn trải nghiệm một không gian mới lạ với nhiều thử thách hồi hộp thú vị hơn trong vũ trụ? Tất cả sẽ được thỏa mãn.

Bạn muốn ngồi ở nhà và tham dự một buổi biểu diễn trực tiếp từ thần tượng của mình trong một không gian sống động, hoành tráng hay bạn chính là một nghệ sỹ tự do muốn tổ chức một sự kiện có bán vé cho riêng mình? Bạn là nhà văn và bạn muốn viết một cuốn tiểu thuyết trinh thám hay giả tưởng hay lãng mạn để độc giả của bạn có thể trở thành nhân vật chính? Bạn đang cô đơn và muốn có một tình yêu lãng tuyệt vời trong vũ trụ kỹ thuật số? Biết đâu đấy, nó sẽ đến rất nhanh thôi. Mọi nhu cầu về tinh thần của con người rồi đây sẽ dẫn được đáp ứng trong Metaverse khi công nghệ phát triển hơn. Rồi đây sẽ đến lúc con người sống trong vũ trụ số thậm trí còn nhiều hơn ngoài đời thật. Họ làm việc, vui chơi, giải trí, sáng tạo trong vũ trụ số.

Dịch Covid-19 kéo dài suốt 2 năm qua khiến con người ngày càng biệt lập lại càng thúc đẩy Metaverse phát triển nhanh hơn, giúp xóa nhòa khoảng cách địa lý, tăng cường tính hiện diện của con người trong thế giới kỹ thuật số. Có thể nói, rồi đây Metaverse sẽ thay đổi hết thói quen, cách sống và trải nghiệm của con người. Thật là một điều tuyệt vời để chúng ta chờ đợi.

Một số sản phẩm Metaverse

Những sản phẩm ứng dụng của Metaverse còn ít và chưa được hoàn mỹ như những gì mong đợi nhưng cũng đủ gây tiếng vang trong giới công nghệ và cộng đồng người dùng.

Gần đây, Facebook đã cho ra mắt phiên bản beta của ứng dụng quản lý công việc từ xa Hoziron Workroom. Bạn cần dùng VR headset và mở phần mềm để bước vào một phòng họp ảo. Phần mềm sẽ tự động trang bị cho bạn hình đại diện, các chuyển động và biểu cảm trên khuôn mặt sẽ được mô phỏng theo hình ảnh thực tế nhờ sử dụng camera VR headset. Với phần mềm này, mọi khoảng cách địa lý đã được xóa nhòa, bạn trở nên hiện diện và sống động hơn trong cuộc họp. Khi nó được sử dụng rộng rãi với chi phí rẻ thì có lẽ những phần mềm họp trực tuyến như zoom sẽ mất dần chỗ đứng.

Trong game thế giới game truyền thống, chắc hẳn các game thủ cũng không còn xa lạ gì với cái tên Epic Game với trò chơi nổi tiếng Fornite. Tuy đây chưa phải là game Metaverse theo đúng nghĩa nhưng cũng đã phần nào đưa người chơi nhập vai vào một thế giới ảo 3D phiêu lưu kỳ thú. Fortnite đưa người chơi vào 1 thế giới tương lai xa xôi. Nơi mà có rất nhiều zombie và các cơn bão tấn công con người. Nhiệm vụ của người chơi đó là xây dựng các công sự, các phòng tuyến để bảo vệ những người còn sống sót. Trong năm 2019, game thu hút khoảng 125 triệu người chơi. Đem về cho Epic Game doanh thu khổng lồ 1,8 tỷ đô. Đây cũng là game kiếm nhiều tiền nhất trong năm 2019.

Trong thế giới blockchain gần đây cũng có một số game thể loại Metaverse Play-to-Earn thu hút được đông đảo người dùng như Decentraland, Starlink, Sandbox… cho phép người chơi không chỉ trải nghiệm trò chơi mà còn tạo ra các vật phẩm trong game và mua bán trên marketplace thu về tiền thật.

Các ông lớn công nghệ nghĩ gì về Metaverse

Mới đây, Mark Zuckerberg đã tuyên bố Metaverse chính là tương lại của Facebook. Để thực hiện hóa chiến lược này, Facebook đã sở hữu Oculus để phát triển các thiết bị VR, sẵn sàng hoàn thành những cơ sở hạ tầng phần cứng thiết yếu cho Metaverse vào những năm cuối của thập kỷ.

Đầu tháng 8 này, Giám đốc điều hành Microsoft Satya Nadella cho biết rằng công ty của ông đang làm việc để xây dựng “ doanh nghiệp Metaverse”. Vào tháng tư vừa rồi, Epic Games cũng đã công bố vòng tài trợ 1 tỷ đô la để hỗ trợ tham vọng xây dựng siêu vũ trụ kỹ thuật số của mình, đẩy định giá trị thi trường của trò chơi Fortnite lên gần 30 tỷ đô la. Và vào tháng 6, nhà đầu tư mạo hiểm Matthew Ball đã giúp khởi động một quỹ ETF để mọi người có thể đầu tư vào không gian metaverse, bao gồm các công ty như nhà sản xuất chip đồ họa Nvidia và nền tảng chơi game Roblox.

Ngoài Facebook, các gã khổng lồ công nghệ như Google, Microsoft, Sony cũng đã cùng Facebook thành lập nên XR Association – một liên minh với tham vọng tạo nên tương lai của “Experiential Reality”.

Kết luận

Nếu nói blockchain đang ở giai đoạn bình minh công nghệ thì Metaverse mới chỉ được đặt những viên gạch đầu tiên. Tương lai của Metaverse vẫn chưa được định hình rõ rệt nhưng từ những phân tích trên chúng ta đã phần nào hiểu được tầm quan trọng của nó.

Đứng trên góc độ nhà đầu tư, bạn có muốn nắm bắt và tham gia vào một thị trường công nghệ kiến tạo tương lai? Và mọi người liệu có nghĩ rằng đây chỉ là 1 trend ngắn hạn sớm nở tối tàn hay không?

Hy vọng bài giới thiệu tổng quan về thế giới vũ trụ Metaverse này sẽ giúp mọi người có thêm góc nhìn mới và đừng quên theo dõi các bài viết trên website của GFS Blockchain nhé!